نفس زریوار هم به شماره افتاد

کاوه قریشی
کاوه قریشی

» "نگذاریم محیط زیست قربانی طمع شود"

در ادامه روند خشک شدن تالاب‌های کشور، این بار آنطور که فرماندار مریوان گفته، نفس دریاچه زریوارزریوار در کردستان نیز به شمارش افتاده است؛ او این اظهارات را در جلسه کارگروه تالاب زریوار عنوان کرده و با طرح انتقاداتی گفته است که “منافع ملی” ثروت عمومی است و “نباید قربانی حرص و طمع عده‌ای خاص شود.”

محمد فلاحی، فرماندار مریوان در مصاحبه با خبرگزاری ایسنا ضمن اشاره به اینکه “مسئولان همواره از دریاچه زریوار به عنوان قطب گردشگری و نگین غرب کشور یاد می‌کنند” گفته استفاده از این تعبیر در حالی است که “فاضلاب روستاهای اطراف به این دریاچه وارد می‌شود و این نکته طنزی است تاریخی، که همواره ادامه داشته و دارد.”

 وی با بیان اینکه “دریاچه زریبار در حال سر دادن نفس های آخر خود است” همچنین افزوده با وجود کارگروه احیای دریاچه زریوار، این دریاچه همچنان از عدم مسئولیت پذیری و انجام فعالیت‌های لازم رنج می‌برد و اگر وضعیت به همین شیوه سپری شود امکان مرگ این دریاچه حتمی است.

 کارگروه مدیریت واحد دریاچه زریوار در سالهای گذشته و همزمان با بحرانی شدن وضعیت این دریاچه تشکیل شده است. مدیرکل حفاظت محیط زیست استان کردستان گفته بود این کارگروه زیر نظر معاون عمرانی استاندارتشکیل شده و یکی از اقدامات آن استخراج تمامی مطالعات در ارتباط با راهکارهای نجات زریوار از سال ۱۹۵۰ تا کنون است تا از این طریق نقشه راه نجات زریوار تدوین و برای تحقق این مهم اقدام شود.

پیش از این کارگروه شرکت “زریبار گستر” مسئولیت محافظت از دریاچه ارومیه را به عهده داشت، اما به گفته معاون امور عمرانی استاندار کردستان “در حدی نبود که بتواند کارهای لازم را به شیوه‌ای مناسب انجام دهد” و به جای آن کارگروه مدیریت واحد دریاچه زریوار تشکیل شد.

دریاچه زریوار مریوان بزرگترین دریاچه آب شیرین ایران و یکی از منحصر به فردترین دریاچه های آب شیرین در جهان است. زریوار با داشتن ظرفیت‌های گردشگری و زیبایی‌های طبیعی، پوشش گیاهی و جنگلی، به دلیل آسیب‌هایی که در سالهای گذشته متوجه آن شده، در معرض خطرات جدی قرار گرفته است.

طبق نظر کارشناسان محیط زیست دریاچه ارومیه با آسیب‌های جدی روبه رو است که نبود بارندگی‌های مناسب در چند سال اخیر، نبود منبع آبی که وارد دریاچه شود، رسوب جمع شده در کف دریاچه و استفاده نامناسب کشاورزان منطقه از آب آن از جمله این تهدید‌ها است.

به گزارش واحد مرکزی خبر این دریاچه از سال ۸۸ براساس مصوبه شورای عالی حفاظت محیط زیست به عنوان پناهگاه حیات وحش معرفی و دریکی از سفرهای رئیس دولت وقت هم ثبت تالاب زریوار در کنوانسیون رامسر برای جلب نظرات بین المللی به عنوان یکی از مصوبات این سفر مطرح شده بود.

با این حال اینک فرماندار مریوان گفته که اگر دریاچه زریوار مورد توجه جدی قرار نگیرد مرگش حتمی خواهد بود. فلاحی توضیح داده: “دخیل کردن انجمن های مردم نهاد و استفاده از دانش های علمی و کاربردی آنان و تمامی کسانی که می‌توانند در احیای دوباره زریوار کمک کنند یکی از مهمترین راه های ایجاد طرحی جامع برای این امر مهم و خطیر است.”

پیش از فرماندار، امیر قادری، معاون امور عمرانی استاندار کردستان هم گفته بود: “برای دخالت دادن مردم در امر حفاظت از دریاچه زریوار بسته هایی آماده شده است که طی آن از سرمایه گذاران این استان خواسته شده تا در این بخش سرمایه گذاری کنند و بین مردم و مسئولان مربوطه برای امر نجات این دریاچه به کار گرفته شوند با توجیه اقتصادی نیز خواهد بود.”

 انتظار مسئولان از تشکل‌های مردم نهاد و دخالت مردمی برای کنترل روند خشک شدن دریاچه ارومیه درحالیست که شماری از اعضای انجمن سبز چیا، تنها انجمن فعال مدافع محیط زیست در مریوان طی سالهای گذشته با احضار، بازداشت و تهدید روبرو شده‌اند.

 در شهریور ماه امسال هم نماینده مریوان در مجلس گفته بود: “متاسفانه دریاچه زریوار به دلایل مشکلات زیادی که وجود دارد در حال خشک شدن است و رفع این مشکلات نیازمند ارائه راه حل های کارشناسانه است.”

امید کریمیان هشدار داده بود که نباید گذاشت زریوار هم به سرنوشت دریاچه ارومیه دچار شود.

 دریاچه ارومیه بزرگ‌ترین دریاچه داخلی ایران و دومین دریاچه آب شور جهان است که در سالهای گذشته با بحران کم آبی رو به رو بوده و تقریبا در آستانه خشکی کامل قرار گرفته است.

ماه گذشته مدیرکل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی گفته بود که ۹۳ درصد دریاچه ارومیه خشک شده و شوری آب آن تقریبا دو برابر میزان استاندارد شده و به حالت فوق اشباع رسیده است.

علاوه بر دریاچه ارومیه، تالاب‌های پریشان و گاوخونی هم به خاطر تامین نشدن حقابه و کمبود آب در معرض خطر نابودی و خشک شدن کامل قرار گرفته‌اند.