غربی ها با اشتیاق فراوان، همگرایی هند با نظام بین المللی را به عنوان عاملی برای شادمانی در سال جدید نظاره می کنند. در آستانه بازگشت هند به شورای امنیت سازمان ملل پس از غیبتی 19 ساله، بانک مرکزی این کشور به دور از هیاهو اعلام کرد پرداخت های لازم برای واردات نفت خام از ایران دیگر نمی تواند از طریق اتحادیه پایاپای آسیایی صورت بگیرد. این اقدام که در پی رایزنی های آمریکا و اروپا صورت گرفته است، پرده از میزان هزینه کرد هند بابت نفت ایران برمی دارد.
هرچند این اقدام تا حد زیادی نمادین است، اما ایران از اهمیت آن غافل نشده است. این کشور که به طور فزاینده ای در انزوا فرو می رود، جهت یافتن شیوه دیگری از انجام معامله با هند به تکاپو افتاده است. واردات روزانه 400هزار بشکه ای هند از ایران، ارزشی برابر با 12 میلیارد دلار در سال دارد. اما به نظر می رسد دهلی نو با تلاش های آمریکا، اتحادیه اروپا و ژاپن برای دوری گزیدن از معاملات تجاری با تهران، همراه شده است.
هرچند معاملات نفتی متوقف نمی شوند، زیرا معاملات ماه ژانویه از ضمانت های لازم برخوردار بوده اند، اما روند آن نزولی است. شرکت های نفتی هند به طور روز افزونی مجبور به توسل به منابع دیگر نفتی نظیر عربستان سعودی و غرب آفریقا شده اند. هند اکنون برای یافتن یک منبع تأمین کننده جدید نفتی برای خود، در حال رایزنی با آنگولا است. تصمیم بانک مرکزی هند ممکن است دیپلمات های غربی را به اعطای یک کرسی دایم در شورای امنیت سازمان ملل برای این کشور ترغیب کند، آن هم در شرایطی که می توان دهلی نو را برای حمایت از تصویب تحریم های بیشتر سازمان ملل علیه ایران متقاعد کرد.
هند و ایران کماکان منافع مشترک دارند. آنها از دیرباز با استقرار طالبان در افغانستان و پشتیبانان طالبان در پاکستان مخالفت کرده اند. سرمایه گذاران هندی امیدوارند که ایران روزی گذرگاه خط لوله وارداتی گاز از آسیای مرکزی شود. با این حال، دیپلمات های هندی بر خلاف جهت تاریخ کشورشان به عنوان یکی از رهبران جنبش عدم تعهد، اکنون به دنباله روی از آمریکا روی آورده اند.
هند در حال توسعه روز افزون پیوندهای خود با آمریکاست. این کشور به شدت از ایده ظهور یک قدرت هسته ای دیگر در منطقه پردردسر خاورمیانه رویگردان است. دیپلمات های هندی در فاصله سال های 2005 تا 2009 سه بار از قطعنامه های آژانس بین المللی انرژی هسته ای در انتقاد از برنامه فوق سری هسته ای ایران و غنی سازی اورانیوم در این کشور حمایت کردند. بسیاری از ناظران خارجی معتقدند غنی سازی در جهت تولید تسلیحات هسته ای انجام می شود. البته هیچکدام از این اقدامات، اتخاذ موضع محکم تر از سوی هند را تضمین نمی کند و حتی به نظر می رسد بانک مرکزی هند در ماه دسامبر، وزارت خارجه را از تصمیم خود مطلع نکرده بود. با این وجود، گاهی همین تغییرات اندک، گویای بسیاری از چیزهاست.
منبع: اکونومیست- 7 ژانویه 2011
