حضور سبز فیلم های ایرانی در جشنواره های جهانی و بازتاب گسترده حضور نمادین فیلمسازان ایرانی با شال ها و مچ بندهای سبز بر روی فرش های قرمز، سرانجام واکنش دولت احمدی نژاد را برانگیخت و مشاور هنری وی تهدید کرد که ممکن است “جشنوارهای جهانی را تحریم کنند.”
جواد شمقدری که نسبت به حضور سبز سینمای ایران در جشنواره ونیز معترض بود، گفت: “جشنواره‌های جهانی باید بدانند اگر بخواهند مکان نمایشی برای جریان‌های براندازانه علیه نظام باشند، تصمیم تحریم شرکت در جشنواره‌ها از سوی هنرمندان و مسئولان گرفته خواهد شد.”
آقای شمقدری که آشکارا از این موضوع ناخرسند به نظر می رسید، جشنواره های جهانی را به داشتن اهداف سیاسی متهم کرد و با این تهدید مقدمات واکنش علیه حضور فیلمسازان ایرانی در جشنواره های جهانی را فراهم کرد.
جواد شمقدری، آغاز مشکلات با جشنواره های جهانی را با حضور فیلم انیمیشن پرسپولیس و حواشی جشنواره شصتم کن دانست وگفت: “پرسپولیس خارج از کشور ساخته شده و خاطرات یک ایرانی است. به این نمی‌توان اعتراض کرد ولی من با نامه ای که به سفیر فرانسه نوشتم از پخش این انیمیشن در مدارس به عنوان یک واحد درسی جلوگیری کردم. نیکی کریمی (که به عنوان داور در جشنواره حضور داشت) می توانست بعد از اطلاع از محتوای این انیمیشن به عنوان اعتراض جشنواره را ترک کند، اما متاسفانه چنین اتفاقی نیفتاد.”
شمقدری جایزه درباره الی در جشنواره برلین را تنها جایزه غیر سیاسی دانست و با تکرار شعارهای روزنامه کیهان درباره صهیونیستی بودن عالم سینما، گفت:” جشنواره ونیز جوایزش بی ارزش و صرفا سیاسی بود و به کسانی اهدا شد که همراه با صهیونیسم حرکت می کنند.”
معاون هنری رئیس جمهور، بنیاد فارابی را مقصر دانست و گفت:“قطع به یقین بخش بین‌الملل فارابی در این مساله مقصر اصلی است و امیدوارم روزی افشا نشود ایشان در راستای تهاجم فرهنگی حرکت می کردند چرا که کمتر دغدغه فرهنگی دارند. وزارت ارشاد صفار هرندی هم با توجه به انتقادات فراوان یکی از نقاط ضعف فعالیت هایش همین فارابی بود.”
مخالفت با حضور در جشنواره های جهانی ریشه ای کهن تر در مسئولان نظام جمهوری اسلامی دارد. پس از تلاش بی وقفه مسئولان سینمایی در دهه شصت برای مطرح کردن سینمای ایران در جشنواره های جهانی، در دهه هفتاد به ناگهان ورق برگشت. آقای خامنه‌ای در دیدار با سینماگران در نوروز ۱۳۷۴ تلویحاً گفت نباید از دریافت جایزه از غربی‌ها خوشحال بود و پس از دریافت جایزه باید به خودمان شک کنیم که چرا غربی‌ها از کار ما خوش‌شان آمده و حتماً ایرادی در اثر ما وجود دارد. این روند با حملات گاه و بیگاه روزنامه کیهان به جشنواره های جهانی تا به امروز ادامه داشته است. اما این روزها با سیاسی شدن حضور سینمای ایران در فستیوال ها و برافراشته شدن نشان های سبز در حمایت از جنبش سبز ایران، به نظر می رسد، مخالفت دولت با حضور سینمای ایران افزایش خواهد یافت.
اولین حضور سبز سینمای ایران در جشنواره لوکارنوی امسال در سوئیس اتفاق داد، به این ترتیب که داوران جشنواره با مچ بندهای سبز در انظار ظاهر می شدند.
هرچند حضور داواران لوکارنو با مچ بند سبز در مراسم رسمی با تردید مواجه شد، اما جشنواره مونترال راه را باز کرد. جعفر پناهی که ریاست هیات داوران را به عهده داشت، تمامی جشنواره را سبز کرد. هیات داوران با شال های سبز و عکس ندا آقا سلطان بر روی فرش های قرمز جشنواره ظاهر شدند و مردم با حضور در اطراف کاخ جشنواره، با حمل عکس ها و پلاکاردهای مختلف، همچنین بادکنک های سبز، تمامی شهر و رسانه های بین المللی را تحت الشعاع قرار دادند.
این حرکت در ونیز هم ادامه یافت. شیرین نشاط و گروهش با شال های سبز حضور چشمگیری بر روی فرش های قرمز داشتند. شیرین نشاط صد شال سبز از نیویورک با خود آورده بود و به دیگران هدیه می داد.
حنا مخملباف هم با فیلمش درباره جنبش سبز ایران در فستیوال حضور داشت، فیلمی که به صورت مخفی در ایران تصویربرداری کرده بود و در نهایت جایزه ای جنبی هم به عنوان “شجاعت در هنر” به دست آورد.