بیش از دو ماه پس از زمانی که سرعت اینترنت در کشور به حدی کاهش یافت که حتی دسترسی کاربران به ایمیل های شان را تقریبا غیر ممکن و دسترسی به سایت هایی که خارج از دامنه.ir هستند را به شدت دشوار کرده است، محمد سلیمانی، وزیر پیشین مخابرات با بیان این جمله که “حتی من هم به سختی می توانم به جیمیل ام دسترسی داشته باشم” به جمع معترضان به وضعیت اینترنت پیوست.
دولت از زمان دور جدید افت شدید سرعت اینترنت تا دو روز پیش هرگونه اخلال در این شبکه را از اساس انکار می کرد، اما سرانجام اعتراف کرد که سرعت اینترنت کاهش یافته و البته دلیل آن را به خارج از مرز ها نسبت داده و می گوید که کابل اصلی قطع شده به زودی مشکل برطرف خواهد شد.
اعتراف دیرهنگام دولت ایران به افت شدید سرعت اینترنت پس از آن صورت گرفته که بسیاری از رسانه ها، این کاهش سرعت را بخشی از طرح امنیتی حکومت برای جلوگیری از وقوع آنچه که “فتنه 92” می خواند، دانسته اند و معتقدند که این کاهش سرعت تا مرز قطع کامل اینترنت در زمان انتخابات پیش خواهدرفت.
بنابراین گزارش، افت سرعت اینترنت در ایران پس از آنکه شایعاتی مبنی بر افشاگری های احتمالی محمود احمدی نژاد درباره مقامات عالیرتبه حکومت قوت گرفت، تشدید شده به نظر می رسد که بخشی ازآن بی ارتباط با بیم از وقوع ناگهانی این افشاگری های احتمالی نیست. حکومت ایران البته هرگونه ارتباط بین کاهش سرعت اینترنت با انتخابات را انکار می کند و از مشکلات فنی سخن می گوید.
به گزارش ایسنا، علی حکیم جوادی رییس سازمان فن‌آوری اطلاعات در این باره گفته است: “پارامترهای متعددی در سرعت اینترنت دخیل است و نزدیک شدن زمان انتخابات هیچ نقشی در کاهش سرعت نخواهد داشت. در بررسی سرعت اینترنت لازم است پارامتراهای مختلفی مورد بررسی قرار گیرد و باید توجه داشت در گذشته هم گاه در ارائه سرویس‌ها و خدمات مشکلاتی از سوی ارائه کنندگان اینترنت ایجاد می‌شد و اکنون نمی‌توان نزدیک شدن زمان برگزاری انتخابات را دلیل این موضوع دانست”.
او افزوده است: “اکنون سایت‌های.ir از مرز 360 هزار سایت گذشته است و این موضوع گویای این است که تعداد متقاضیان اینترنت درحال افزایش است.خدمات فنی هم به نسبت بیشتر شده و اگر قرار باشد این موضوع مورد توجه قرار نگیرد، قطعا بر روی سرویسی که به مردم داده می‌شود اثر خواهد گذاشت. اکنون به لحاظ زیرساختی آنچه به وزارت ارتباطات برمی‌گردد مشکلی ندارد و چه از نظر اینترنت و چه از نظر اینترانت، سرویس‌ها مرتب در حال بهبود است و به نوعی پهنای باند در حال گسترش محسوب می‌شود. در حال حاضر با توجه به تسلطی که در وزارت ارتباطات وجود دارد به خصوص زیرساخت‌ها، از نظر علمی و فنی از وضعیت خوبی برخوردار است”.
در عین حال سایت فرارو در گزارشی می نویسد: “شرکت ارتباطات زیر ساخت قطعی کابل های بین المللی در کانال سوئز را علت کندی و اختلال در اینترنت کشور اعلام کرد. با وجود اینکه وزیر ارتباطات و همچنین مدیر عامل شرکت ارتباطات زیر ساخت وعده داده بودند که دیگر از قطعی و کندی سرعت اینترنت خبری نخواهد بود باز هم کاربران اینترنت در چند روز اخیر شاهد افت سرعتی بودند که فرقی با قطعی نداشت. با وجود اینکه هیچیک از مسئولان قطعی اینترنت را نمی پذیرفتند، با طولانی شدن این دوران، مسئولین شرکت زیر ساخت علت مشکل انکار شده را بیان کردند. شرکت زیر ساخت عنوان کرده است قطعی و اختلال در سرعت اینترنت ناشی از قطعی کابل های بین المللی سوئد بوده که به زودی با اتصال مجدد آن اختلال و کندی برطرف خواهد شد. طبق اعلام شرکت ارتباطات زیر ساخت به منظور رفع این مشکل اقدام ایجاد مسیر های جایگزین جهت ترانزیت ارتباطات بین الملل از جمله استفاده از مسیر ترانزیت شمال – جنوب از طریق پروژه ارتباطات ایران – اروپاEPEG نموده است که بزودی فاز اول این پروژه افتتاح خواهد شد”.
اعتراف به کندی سرعت اینترنت پس از یک ماه سکوت در اینباره و نیز تکذیب هرگونه کاهش سرعت صورت گرفته است.
پیش از این حسن کریمی مدیرکل مهندسی عملیات و هماهنگی شبکه دیتای شرکت ارتباطات زیرساخت بروز هرگونه اختلال، کندی و قطعی در شبکه اینترنت کشور در روزهای اخیر را تکذیب کرد و از افزایش ظرفیت پهنای باند اینترنت کشور به ۱۷۳ لینک STM1 خبر داده بود.
او گفته بود: “کل پهنای باند شبکه اینترنت ۱۵۷ لینک STM1 بود که با توسعه انجام شده و افزایش ۱۶ لینک STM1 به این شبکه در حال حاضر ظرفیت اینترنت شبکه بین الملل کشور به ۱۷۳ لینک STM1 رسیده است. اگرچه افزایش ظرفیت پهنای باند به معنای افزایش سرعت شبکه اینترنت است اما این الزما به این معنی نیست که مشترکی که تاکنون از اینترنت استفاده می کرده سرعت بیشتری را احساس کند. شرکت ارتباطات زیرساخت مستقیما با کاربران نهایی ارتباطی نداشته و کاربران با یک واسطه تحت عنوان شرکتهای اینترنتی به زیرساخت وصل می شوند. اینکه کاربران با چه سرعتی اینترنت دریافت می کنند باید از سوی توزیع کنندگان پهنای باند به آن پاسخ داده شود چرا که افزایش ظرفیت پهنای باند مستقیما به سرعت اشتراک کاربر مربوط نمی شود. ظرفیت ۱۵۷ لینک STM1 به طور کامل استفاده شده بود به همین دلیل برای تامین درخواست های جدید شرکت های توزیع کننده ترافیک اینترنت افزایش ظرفیت پهنای باند در دستور کار قرار گرفت. بنابراین چیزی به نام افت سرعت اینرنت وجود ندارد”.
وزارت مخابرات در حالی سر انجام یک ماه پس از انکار به افت شدید سرعت اینترنت اعتراف کرده که به اعتقاد سایت کلمه، این کاهش سرعت به دلایل امنیتی صورت گرفته و بخشی از برنامه نهادهای امنیتی برای کنترل اوضاع در آستانه انتخابات است.
سایت کلمه نوشته است: “نفس اینترنت در کشور به شماره افتاده و هر روز سرعت دسترسی کاربران به اینترنت کم و کمتر می شود. با این همه نهادهای مربوطه یا زیر بار قطعی و اختلالات اینترنت نمی روند و یا از عامل اصلی آن اظهار بی اطلاعی می کنند. سرمنشا این مشکلات از کجاست؟ این اقدام عامدانه در کاهش تا قطع دسترسی به اینترنت هر روز فاز تازه ای به خود می گیرد و چنانچه پیش از این در گزارشی به برنامه دولت برای کاهش مرحله به مرحله سرعت اینترنت تا انتخابات پرداختیم، دسترسی کاربران اینترنت به سرویس های مختلف محدود تر شده و یا کاملا قطع می شود.اگر تا پیش از این سرویس های گوگل هدف این دستکاری قرار گرفته بود، حالا اسکایپ و اوو و یاهو وا وایبر، هات میل وحتی برخی مقاطع سایت های حکومتی نیز مشمول این عدم دسترسی شده اند.بر اساس برنامه ریزی صورت گرفته، که گزارش هایی از آنها هم به کلمه رسیده، کاهش سرعت شبکه اینترنت و دستکاری های وسیع در سرعت و دسترسی کاربران به شبکه جهانی اینترنت تا زمان انتخابات ریاست جمهوری شدت بیشتری خواهد گرفت”.
کلمه افزوده است: “اما این روزها در پاسخ به اعتراضات کاربران، شرکتهای اینترنتی پاسخی شفاف برای این نابسامانی به وجود آمده ندارند و تنها می گویند که شرکت ارتباطات زیرساخت در تامین پهنای باند اینترنت تبعیض قائل می‌شود و محدودیتها را یکسان اعمال نمی کند. چنانچه در همین زمینه خبرگزاری مهر به نقل از مدیر یکی از شرکتهای ارائه دهنده خدمات اینترنت گزارش می دهد: از تقریبا ۲ ماه گذشته اختلال در پروتکل های اینترنتی و سرویس های اینترنت به وجود آمده و اگرچه شرکتهای اینترنت در جایگاه مصلحت اندیشی مسائل کشور نیستند اما آنچه از دیدگاه این شرکتها باید رفع شود تبعیضی است که در ارائه پهنای باند به شرکتهای اینترنتی از سوی شرکت ارتباطات زیرساخت صورت می گیرد. به عبارتی محدودیتها یکسان اعمال نمی شود و براین اساس شرکتها خودشان باید کشف کنند که اینترنتشان در چه بخش هایی دچار عدم سرویس دهی است.آنچه واضح است طی ۳ ماهه گذشته هیچ کس در شرکت ارتباطات زیرساخت به عنوان متولی پهنای باند پاسخگو نیست و تاکنون پاسخ روشنی به توزیع کنندگان اینترنت و خریداران پهنای باند نداده اند و براین اساس هیچ یک از بندهای قرارداد کیفیت سطح سرویس – SLA – اجرا نمی شود”.
کلمه می افزاید: “بررسی های بیشتر نشان می دهد که ریشه این دستکاری ها را باید در شورایی جست که به دستور شخص رهبری ایجاد شده است: مجموعه ای با عنوان «شورای عالی فضای مجازی».دستور تشکیل «شورای عالی فضای مجازی» به ۱۷ اسفند سال ۹۰ باز می گردد که با دستور آیت الله خامنه ای این شورا با هدف اعمال مدیریت حاکمیت بر فضای اینترنت ایجاد و اعضای آن نیز از سوی وی مشخص شدند. «مقابله با آسیب‌های اینترنت و استفاده از فرصت‌های» از جمله اهدافی بود که در تشکیل «شورای عالی فضای مجازی» از سوی رهبری به آن اشاره شده است.طی دو سال گذشته محدودیت‌های فراوانی برای کاربران اینترنت در ایران اعمال شده است٬ اما حکومت به نتایج دلخواه خود از این محدودیتها دست نیافته است.حضور سپاه٬ وزارت اطلاعات و پلیس در این شورا خود حاکی از نگرش امنیتی بر فضای «شورای عالی مجازی» بوده که همزمان با انتخابات برنامه های تازه ای از سوی آنها برای محدودیت دسترسی به اینترنت اعمال شده است. وبلاگ ها، وبسایت ها و شبکه های اجتماعی مجازی مختلف را باید تنها رسانه های آزاد از کنترل حکومتی تلقی کرد که با وجود محدودیت های گسترده تا امروز نقشی عمده در سازماندهی اعتراضات پس از انتخابات سال ۸۸ و با گذر از آن مقطع در انعکاس صحیح رویدادهای داخلی ایفا کرده اند که حاکمیت حالا در صدد محدودسازی بیشتر آنها در آستانه انتخابات برآمده است. به نظر می رسد هدف واقعی از تشکیل این مرکز، چیزی غیر از محدود کردن روزافزون دسترسی کاربران داخلی به شبکه جهانی اینترنت و روابط نسبتا خارج از کنترل حکومت نبوده است”.
