هلن کوپر
به نوشته روزنامه نیویورک تایمز در حالی که در هفته گذشته توجه عمومی بر تقویت نیروها در عراق متمرکز شده بود، بوش در جریان نطق روز پنج شنبه خود مساله اعمال فشار بر ایران را بطور جدی مطرح کرد. وی ایران را دلیل اصلی ادامه حضور ایالات متحده در عراق اعلام کرد.
لحن سخنان بوش باز گو کننده وجود یک کشمکش شدید میان نیروهای موجود در دستگاه دیپلماسی آمریکا بر سر انتخاب شدت رویارویی با ایران بود.
کاندولیزا رایس، وزیر امور خارجه ایالات متحده، معتقد به ادامه تلاش های دیپلماتیک است در حالی که دیک چنی، معاون ریاست جمهوری آمریکا، طرفدار دیدگاه سخت تری برای منزوی ساختن ایران و بررسی احتمال استفاده از گزینه حمله نظامی است.
گفته های بوش وجود این منازعه را آشکار می کند و می توان گفت لا اقل در شرایط فعلی، او به سمت چنی گرایش پیدا کرده است. با ترسیم جنگ احتمالی با ایران به عنوان یکی از قدرت های برتر در منطقه خاور میانه، بوش گفتمان دیگری از جنس جنگجویی های محاسبه شده را در پیش گرفته است.
بوش گفت: “اگر ما مجبور به خروج از عراق شویم، افراد تندرو متعلق به همه گروه های موجود جسور تر می شوند. ایران از این هرج و مرج استفاده می کند و تشویق می شود به تلاش های خود برای به دست آوردن سلاح های هسته ای و تبدیل شدن به قدرت برتر منطقه ای ادامه دهد.”
تنش ها میان رایس و چنی به زمان های خیلی قبل باز می گردد. اولین بار رایس به عنوان کارشناس امنیت ملی، اختلافات میان چنی و دونالد رامسفلد و پس از او چنی و کالین پاول را تعدیل می کرد.
حالا هم به عنوان وزیر امور خارجه، رایس هر چه بیشتر منشاء دیدگاه های دیپلماتیک در وزارت امور خارجه بوده است؛ چیزی که در رفتارهای آمریکا با دنیا به طور کلی، و ایران به طور خاص، طعم بازدارنده دارد.
در همین حال، چنی و اعضای تندرو دولت از آهنگ کند پیشرفت در مهار جاه طلبی های هسته ای ایران به ستوه آمده اند و این را نتیجه برخورد دیپلماتیک رایس می دانند.
همفکران چنی در گفتگوهای خود به لزوم سیاست تغییر رژیم ایران به عنوان یک دیپلماسی حیاتی برای آمریکا اشاره می کنند و ضمنا” در دیدارهای خصوصی از تشویق اسراییل به انجام یک حمله نظامی علیه تاسیسات هسته ای ایران حرف می زنند.
به گفته یکی از مقامات وزارت خارجه، اظهارات رایان کروکر، سفیر ایالات متحده در عراق، در این مورد که گفتگوها با ایران تاثیر اندکی در کاهش نفوذ آنها در عراق داشته است، آتش زیر خاکستر در دفتر چنی را شعله ورتر ساخت.
منازعات موجود میان این گروه ها در داخل آمریکا بزودی تاثیر خود را در تصمیم گیری در مورداعلام نام سپاه پاسداران انقلاب به عنوان یک گروه تروریستی و اعمال تحریم های مالی ایران نشان خواهد داد.
مقامات می گویند در حالی که کاخ سفید و اعضای دفتر معاون ریاست جمهوری سعی در وارد کردن کل مجموعه سپاه پاسداران در لیست سیاه دارند، مقامات وزارت خارجه و اداره خزانه داری کشور در تلاش هستند با محدودتر کردن این اقدام، به وارد نمودن نام شاخه قدس سپاه و سازمان های مربوط به آن در این لیست بسنده کنند.
این عنوان موجب برقراری یک سلسله تحریم های خودبه خود خواهد شد که اقدامات ایالات متحده را در مسدود کردن حساب های مالی و سایر دارایی های تحت کنترل سپاه آسان تر می کند.
واشنگتن مدت ها است که ایران را متهم به ارسال کمک های مالی و حتی نیرو برای ستیزه جویان مسلمان شیعه می کند که مسوول هدف قرار دادن سربازان آمریکایی هستند. فرماندهان آمریکایی و بریتانیایی جنگ در این مناطق از عراق را جنگ با نمایندگان ایران می خوانند.
دولت آمریکا همچنان به تلاش های خود در اعمال فشار علیه ایران ادامه می دهد. وزارت امور خارجه از مقامات ارشد پنج کشور قدرتمند دنیا خواسته تا قبل از حضور در جلسه 21 سپتامبر خود در واشنگتن، راهی برای ممانعت از بلند پروازی های هسته ای ایران پیدا کنند. در این جلسه، نیکلاس برنز، معاون سیاسی وزارت خارجه، تلاش خود را برای وضع تحریم های سنگین تر سازمان ملل علیه ایران به کار خواهد گرفت.
رایس به زودی با همتایان خود از اروپا و روسیه و چین برای بحث بر سر وضع تحریم ها علیه ایران دیدار می کند.
مقامات آمریکایی می گویند ایران علاوه بر موضوع برنامه های هسته ای، منشا مشکلات فزاینده ای برای دستگاه دیپلماسی بوش بوده است. آنها با برافروختن آتش مناقشات در عراق، افغانستان، لبنان و غزه، با ارسال سلاح و ارایه کمک های مالی به گروه های جنگ طلب مسلمان نظیر حماس که هم اکنون کنترل نوار غزه را در اختیار دارد، جزیی از مشکلات آمریکا هستند.
منبع: بوستون گلوب – 16 سپتامبر