جورج جان
رئیس آژانس بین المللی انرژی هسته ای، ایران را به دلیل سوء ظن نسبت به احتمال مخفی نگهداشتن برنامه آزمایشی تولید تسلیحات هسته ای، یک “پرونده ویژه” برای تیم های این آژانس خواند. در همین حال، یک نماینده ارشد ایران اسرائیل را تهدید واقعی علیه صلح خاورمیانه خوانده است.
یوکیا آمانو رئیس آژانس بین المللی انرژی هسته ای در آغاز نشست 35 عضو شورای حکام در حالی به انعکاس نگرانی های بین المللی در باره پرونده هسته ای ایران پرداخت که انتظار می رود تا چند روز دیگر، شورای امنیت سازمان ملل تهران را به دلیل خودداری از پذیرش درخواست توقف فعالیت های هسته ای خود مورد تنبیه قرار دهد.
ایران جلوی تلاش های آژانس برای بررسی اطلاعات بدست آمده از ایالات متحده و سایر کشورها مبنی بر برنامه مخفیانه آزمایشی تسلیحات هسته ای به دور از چشم جهان، را سد کرده است. قطعنامه برنامه ریزی شده برای وضع دور چهارم تحریم ها بیانگر نگرانی های موجود درباره وجود چنین برنامه ای است. ضمناً تهران غنی سازی اورانیوم که به گفته این کشور در خدمت تولید سوخت است را متوقف نکرده است؛ این فرایند می تواند برای تولید کلاهک هسته ای مورد استفاده قرار بگیرد.
آقای آمانو طی سخنانی که در اختیار خبرنگاران قرار گرفته است اعلام کرد: “ایران یک پرونده ویژه است زیرا علاوه بر سایر موارد، مواردی دال بر احتمال وجود ابعاد نظامی در برنامه هسته ای آن کشور وجود دارد. ایران از همکاری لازم که بتواند تأیید کند تمامی تجهیزات هسته ای آن کشور در خدمت فعالیت های صلح آمیز است، سر باز زده است.”
ایران و سوریه، که آن کشور نیز مظنون به مخفی کردن فعالیت های هسته ای با ابعاد نظامی است، سال ها در صدر مباحثات شورای حکام قرار داشته اند. با این حال، ممکن است فهرست مسائل مورد بحث در نشست امسال تحت تأثیر یک موضوع دیگر هم باشد: پرونده اسرائیل به عنوان کشوری که در سطح جهانی گمان می رود مجهز به تسلیحات هسته ای است اما هرگز به این موضوع اذعان نکرده است.
طرح موضوع اسرائیل در نشست شورا با عنوان “توانمندی های هسته ای اسرائیل”، نشان می دهد برای اولین بار در 19 سال گذشته، شورای حکام به طور رسمی خواستار بحث درباره اسرائیل شده است.
قرار دادن موضوع اسرائیل هم ردیف با پرونده ایران و سوریه در فهرست مباحث شورا، به نوعی مانع از تلاش های غرب برای گرم نگه داشتن موضوع تهران و دمشق می شود و در عین حال، می تواند منجر به ایجاد شکاف بیشتر در شورای حکام شود. کشورهای در حال توسعه در نشست شورای حکام عموماً از ایران وسوریه دفاع می کنند و نسبت به اسرائیل موضع خصمانه دارند.
فشارهای جدید باعث قرار گرفتن دولت اسرائیل در یک وضعیت ناخوشایند شده است. اسرائیل از جامعه بین المللی خواسته است اقدام عاجلی در بازداری ایران از دستیابی به تسلیحات هسته ای انجام دهد، اما در عین حال به درخواست های موجود برای شفافیت درباره توانمندی های خود بی اعتنایی می کند.
ضمناً این فشارها فرصتی را در اختیار منتقدان اسرائیل قرار می دهد تا به دلیل حمله هفته گذشته این کشور به یک کشتی که قصد شکستن محاصره غزه را داشت و منجر به کشته شدن نه سرنشین آن شد، به تل آویو بتازند.
منبع: واشنگتن تایمز- 7 ژوئن
