دلفین مینویی
دولت مسکو که موضع خود را به طور آشکار با غرب مشخص نمی کند وعده داده تا پایان سال جاری نیروگاه بوشهر راه اندازی خواهد شد. به گفته سرگئی کرینکو، مدیر عامل روساتوم که اداره صنایع و مراکز هسته ای روسیه را برعهده دارد، رآکتور بوشهر از نظر “فنی” راه اندازی خواهد شد و این زمان بندی اجرا می شود، مگر اینکه “موضوع پیش بینی نشده”ای اتفاق بیفتد، زیرا “تجهیزاتی که پیش روی ماست قدیمی اند”.
در بطن اختلافات هسته ای میان تهران و پایتخت های غربی، راه اندازی نیروگاه بوشهر که آخرین تاریخ برای آن تا سال ۱۹۹۹ برآورده شده بود، بارها و بارها به تعویق افتاده. روسیه تاکنون ادعا می کرده که دلیل این تأخیر عدم پرداخت سوخت هسته ای از سوی ایران بوده، ولی به گفته یک منبع دیپلماتیک اروپایی، “روسیه طی ماه ها تحویل اورانیوم مورد نیاز نیروگاه بوشهر را به تعویق انداخت و بهانه آن اختلاف مالی بود، در حالی که مسأله توافق با ایالات متحده و اروپایی ها در میان بود، زیرا آنها می خواستند با اعمال فشار بر ایران این کشور را به تعلیق فعالیت های اتمی اش مجاب کنند”.
غربی ها دولت تهران را به دستیابی به تسلیحات اتمی متهم می کنند، در حالی که مقامات ایرانی تأکید بر صلح آمیز بودن این فعالیت ها دارند و آن را برای احتیاجات روزافزون داخلی لازم می دانند.
موشک هایی با برد زیاد
با این حال به گفته برخی کارشناسان، مسایل فنی نیز نقش اساسی در عدم رعایت این زمان بندی بازی می کنند، زیرا این پروژه قبل از انقلاب اسلامی و قبل از اینکه به دست روس ها بیفتد، توسط آلمانی ها آغاز شد. ۳ سال قبل از سرنگونی حکومت شاه، شرکت زیمنس ساخت نیروگاه بوشهر را آغاز و در نهایت پس از موضوع گروگانگیری در سفارت امریکا و تحریم های اعمال شده توسط ایالات متحده، ساخت این نیروگاه را رها کرد. در سال ۱۹۹۵، یعنی ۷ سال پس از جنگ ایران و عراق، روس ها قراردادی یک میلیارد دلاری با ایران امضاء کردند تا کاری را که توسط آلمان ها شروع شده بود به پایان برسانند.
مسکو همچنین در این قرارداد قول تحویل یک رآکتور WER-1000، تحویل سوخت اتمی و آموزش متخصصان ایرانی را داده است. مبلغ قرارداد برای تحویل این رآکتور هشتصد و پنجاه میلیون دلار بوده است. یک کارشناس اتمی اروپایی خاطرنشان می سازد که تبدیل رآکتور بوشهر به یک رآکتور WER آن هم از روی مدل آلمانی، عملیات بسیار دقیق و حساسی را می طلبد.
مدیر عامل شرکت روساتوم در این رابطه می گوید: “ما چندین بار خطرات مرتبط با عملیات مان را که تبدیل تجهیزات قدیمی است بیان کرده ایم، زیرا این یک پروژه منحصر به فرد در جهان است. ما مجبور بودیم از تجهیزات قدیمی آلمان ها که بیشتر از ۲۵ سال پیش به ایران تحویل شده بود استفاده کنیم. از نظر ما، امنیت کاملاً در اولویت قرار دارد.“
اعلام راه اندازی نیروگاه بوشهر چه یک تقارن باشد، چه یک پیام غیرمستقیم به غربی ها، به دنبال توافق پنج عضو دائمی شورای امنیت و آلمان در وین صورت گرفته. روسیه که هیچ گاه جاه طلبی های بین المللی خود را مخفی نگاه نداشته، تهران را غیر از یک متحد استراتژیک، یک شریک اقتصادی قابل توجه می داند. مسکو با افزایش نفوذ خود در خاورمیانه قصد دارد از جاه طلبی های ایالات متحده در منطقه بکاهد. فروش موشک های S-300 به ایران که آخرین معامله روسیه با این کشور بود، به خوبی ثابت می کند که مسکو نمی خواهد از بازار ایران محروم شود.
به دنبال پرتاب ماهواره ایران به فضا که نگرانی هایی را در سطوح بین المللی به همراه داشت، حتی یکی از مسؤولان عالی رتبه بخش فضایی روسیه از این “موفقیت” ابراز خشنودی کرد. ازطرف دیگر، ویتالی لاپوتا، رییس شرکت سازه های فضایی انرگیا در این رابطه اظهار داشت: “من کلاه خود را در برابر دانشمندان ایرانی برمی دارم. آنها نشان دادند که موشک هایشان قادرند به هر نقطه ای در جهان برسند.“
منبع: فیگارو، ۶ فوریه
مترجم: علی جواهری