پیکارگر گردش آزاد اطلاعات

علی افشاری
علی افشاری

گردش آزاد  اطلاعات و عدم محدودیت در اطلاع رسانی از پایه های زندگی در جوامع مدرن است. امروز محور اصلی عدالت دسترسی برابر به اطلاعات است که  برابری در قدرت و بهره برداری یکسان  از فرصت ها را تضمین می کند. اطلاعات بسان خونی است که در کالبد جهان کنونی جریان دارد.

بنابراین یکی از وجوه تمایز حکمرانی شایسته و صالح از حکومت های نا کارامد و ستمکار ؛ کفیت و میزان فصای آزاد اطلاع رسانی است.  حکومت به میزانی که در مسیر دست یافتن شهروندانش به اخبار و اطلاعات محدودیت ایجاد می کند از عدالت دورتر شده و به خودکامگی نزدیک می شود. استفاده از سانسور ، خود سانسوری و اختناق رسانه ای حربه اصلی حکومت های تمامیت خواه و غیر دمکراتیک برای بقاء است.

پیدایش و گسترش رسانه های سایبر و فناوری های نوین اطلاعاتی  انقلابی را دردنیا پدید آورد. شکستن انحصار های رسانه ای و گشودن فضا برای  بیان و اظهار هر چه بیشتر نظرات و تسهیل گفتگو بین افراد دنیا را وارد مرحله جدیدی کرده است.

اگر تا دیروز جمع اندکی می توانستند ستونی در جرائد و یا فضایی در تلوزیون ها بدست آورند ، امروز هر کس به راحتی می تواند از طریق وب لاگ  ،شبکه های اجتماعی و وب سایت های گوناگون خودش  و دیدگاه هایش را عرضه کند.

 اینترنت سهمی درخور در شکوفایی خود اظهاری انسان ها داشته است. به مدد دریچه هایی که فضای مجازی برای بیان  ،توزیع و تعامل ایده ها فراهم کرده است ، سطح شناخت از دیگری و آگاهی های عمومی و ارتباطات رشد چشمگیری پیدا کرده است. به مراتب فراحنایی تولید و توزیع ایده ها گسترش یافته و کانالیزه کردن مسیر نشر اطلاعات  و نظرات دشوار تر شده است.

دنیای مجازی عرصه را بر حکومت های خودکانه و جوامع بسته تنگ کرده است. اینترنت مشکلی جدی برای کسانی پدید اورده است که می خواهند با انسداد اطلاعاتی ،  اجازه ندهند جامعه در معرض  اخبار  غیر رسمی و خارج از محدوده های ترسیم شده  قرار بگیرد.

تار نماها ،یوتیوپ وشبکه های اجتماعی مجازی امروز فقط ابزار های اطلاع رسانی  نیستند بلکه مراکزی برای تجمیع نیرو ، انگیزه بخشی و تشویق و همچنین سازماندهی نیز هستند. این قابلیت ها باعث هراس کسانی می گردد که مردم را نا محرم و نا توان از تشخیص مصلحت خویش بشمار می آورند و از طریق انحصار اطلاع رسانی می کوشند تا  با ایزوله سازی جامعه را از دیدگاه های دگر اندیشان و اخبار متفاوت از مجاری رسمی محروم سازند.

از دید دستگاه امنیتی جمهوری اسلامی فضای سایبر  یکی از جدی ترین تهدید ها محسوب می گردد. برنامه ها و اقدامات مختلفی برای انسداد ، اختلال و محدود کردن استفاده از قابلیت های اینترنت برای گسترش آزاد اطلاعات ندوین شده است. فعالیت گسترده ارتش سایبری و سرمایه گذاری سنگین حکومت در ایجاد و گسترش وب سایت ها    و دیگر امکانات انعکاس  دیدگاه های نهاد های حکومتی ، فیلترینگ گسترده وب سایت های منتقد و کاهش سرعت و پهنای باند اینترنت   هدف مهندسی افکار عمومی و جلوگیری از انتشار دیدگاه های مستقل و متعلق به نیرو های مخالف را دنبال می کند.

در این راستا  کار کسانی که در زمینه مبارزه با سانسور در فضای مجازی  و ارائه خدمات اینرنتی برای عبور از قیلترینگ فعال هستند بسیار ارزش دارند . در اصل آنها بخشی مهمی از ارتش دموکراسی در ایران هستند. آزادی بیان و رسانه تضمین گر و عامل مهم  در تشکیل و تعمیق دموکراسی است.

یکی ا زکسانی که در زمینه مبارزه با سانسور در فضای سایبری ایران و ساخت وب لاگ و تسهیل گردش آزاد اطلاعات  تلاش‌های گسترده‌ای انجام داده ، حسین رونقی ملکی نبریزی است. این زندانی گمنام نزدیک به 17 ماه است که بازداشت شده و پس از تحمیل اذیت و آزار حسمی و روانی گسترده به 15 سال حبس تعزیری محکوم شد. مقامات زندان پس از ماه ها تاخیر سرانجام پذیرفتند وی تحت عمل جراحی قرار بگیرد ولی علی رعم نظر پزشکان که تمدید اقامت وی در بیمارستان و مراقبت های درمانی را تجویز کرده بودند  ،وی سریعا به زندان اوین بازگردانده شد. وضعیت جسمانی وی نا مناسب است و با مشکلات زیادی در زندان دست و پنجه نرم  می کند. وضعیت وی با توجه به تجارب تلخ گذشته در زندان که اهمال ، بی توجهی و یا تعمد باعث جان باختن آنها شد ، بسیار نگران کننده است.

او تاوان شجاعتش در مواجهه با اختناق رسانه ای را پس می دهد. در حالی که به راحتی می توانست از تخصص  وتوانایی هایش برای برخورداری از یک زندگانی آسوده و توام با رفاه استفاده کند  ،ولی تصمیم گرفت تا  توانش را صرف دفاع حقوق مردمش در دسترسی آزاد به اطلاعات بکند وبدینرتیب کارزار بهبود حقوق بشر در ایران را یاری رساند. وی به مانند کسان دیگر می توانست از حقوق و مزایای بی شمار برای دادن خدمات به “ ارتش سایبری ” بهره مند شود  ،ولی وی راه پر خطر آزادی را برگزید و اینک نیز هزینه پاکبازی و شجاعتش را  پرداخت می کند .

حکم سنگین وی و سختی های گوناگونی که تا کنون تحمل کرده است ، نشان دهنده شدت نگرانی حاکمیت از فعالیت هایی است که سانسو و انسداد اطلاع  رسانی در فضای سایبر را بشکند.

هزینه هایی که اکنون حسین رونفی ملکی می پردازد هموار کننده راهی است که سرانجام آزادی گردش اطلاعات را تحقق می بخشد. فضای سایبر به دلیل قابلیت هایی که دارد و محدود کردن ان سخت تر است در مسیر برقراری آزادی  رسانه  اولویت دارد.

حمایت از حقوق رونقی ملکی ضمن آنکه یک وظیفه اخلاقی و ادای دین به کسی است که زندگی و آسایش خود را وقف سربلندی  ورهایی  مردم و میهن کرده است  و یک الزام حقوق بشری است  ،  ارزشی  مهم در تشویق دیگر فعالان حوزه سایبر به تقابل با پروژه های سرکوب گرانه حاکمیت در حوزه سایبر نیز دارد.

تحولات اخیر در جهان عرب و تجربه جنبش سبز به خوبی پتانسیل بالای ابراز های دنیای مجازی در مساعدت به  بسیج اجتماعی و سازماندهی جنبش های اجتماعی خواهان تغییر را نشان داد.

فلج سازی ارتش سایبری و نا کامی حکومت در ایجاد اختناق در فضای سایبر محتاج وجود افراد داوطلب و آزادی خواهی  چون حسین رونقی ملکی است تا با ابتکارات و توانایی های تخصصی خود راه عبور اطلاعات به چامعه را باز کنند و کمک نمایند تا افکار عمومی داخلی  و  جامعه جهانی درکی درست از واقعیت های جامعه و مطالبات مردم ایران داشته باشند.