انتخابات در ایران به امری امنیتی بدل شده

نویسنده

‏‏zeidabadi692.jpg

نادر ایرانی

احمد زید آبادی، روزنامه نگار و فعال سیاسی آخرین تحولات مربوط به انتخابات و خاورمیانه را طی نشستی ‏در دفتر جنبش مسلمانان مبارز ایران مورد بررسی قرار داد

وی در باره انتخابات گفت: هرپدیده ای در هستی دارای علت وجودی است که بدون توجه به آن،‌ پدیده مورد ‏نظر تا اندازه ای علت وجودی خود را از دست می دهد و چیز دیگری می شود. ‏

وی افزود: از نظر هابز ازدولت مسئولیت تامین امنیت را دارد، حال اگر دولتی به این وظیفه اقدام نکند و ‏امنیت شهروندانش را به خطر بیندازد دیگر اساسا دولت محسوب نمی شود. ‏

زید آبادی سپس به انتخابات پرداخت وگفت: انتخابات برای این است که اراده آزاد مردم در یک پروسه آرام و ‏مسالمت آمیز تبلور پیدا کند و از طریق آن یک نوع حاکمیت ملی شکل بگیرد. و درغیر این صورت آن ‏انتخابات به هردلیلی از فلسفه وجودی خود فاصله گرفته است. انتخابات درایران دچار چنین سرنوشتی شده و ‏به جای آنکه ابزاری مسالمت آمیزبرای چرخش قدرت درایران واعمال حاکمیت ملی باشد به امری امنیتی ‏تبدیل شده که بیشتر ابعاد بین المللی آن برای نظام حائز اهمیت است به نحوی که نظام مایل است جهان خارج ‏براساس تعداد افرادی که در انتخابات شرکت می کنند، نظام را به رسمیت بشناسد. ‏

وی افزود: نگاه به انتخابات با معیارهای امنیتی باعث می شود که برخی حتی از معیارهای ظاهری انتخابات ‏هم عدول کرده و به نوعی غش غیر از محتوا، در صورتش هم روی می دهد. ‏

زید آبادی سپس با اشاره به اینکه دراغلب کشورهای دنیا، اسامی واجدین شرایط اعلام می شود و با مشخص ‏شدن لیست هرحوزه انتخاباتی مانند آنچه در 2 الی 3 انتخابات در دوره اصلاحات شاهد آن بودیم ـ هرچند ‏انتخابات آزاد نبود ولی به دلیل اعلام جزییات آن ـ امکان مطالعه برروی گرایش های مردم وجود دارد.‏

وی در همین راستا حتی موضوع واجدان شرایط درانتخابات ایران را دارای ابهام دانست وگفت: آمارجمعیت ‏ایران در سال 1385، 70 میلیون و 500 هزارنفر اعلام شده است که با احتساب نرخ رشد 4/1، آمار جمعیت ‏ایران در شرایط کنونی چیزی حدود 71 میلیون و500 هزار نفر جمعیت ایران است.براساس آمار جمعیت در ‏در سال 1385 جمعیت زیر 15 سال 17 میلیون و700 هزار نفر و جمعیت میان 15 تا 20 سال نیز 8 ‏میلیون و 700 هزار نفر بوده است. از این میزان، جمعیت زیر 18 سال چیزی حدود 20 میلیون نفر است که ‏با کسر آن از 70 میلیون نفر، چیزی حدود 50میلیون نفراز نظر کسانی که متخصص مسایل آماری کشورند، ‏واجد شرایط رای دادن در ایران هستند. ولی ناگهان واجدین شرایط 43 میلیون نفر اعلام می شود. یعنی با ‏کسر 7میلیون نفر، که رقم کمی نیست،‌مواجه می شویم. ‏

وی با اشاره به اینکه کسر چنین رقمی می تواند رقم مشارکت را بالا نشان دهد گفت: وقتی انگیزه در این حد ‏تنزل می یابد،‌محتوای انتخابات هم دچار کاستی های جدی می شود. ‏

‎ ‎انتخابات درتهران‎ ‎

دبیر ادوار تحکیم وحدت با اشاره به اینکه در باره انتخابات تهران، آمار و ارقام روشنی را مطرح نمی کنند ‏گفت: در یکی از اطلاعیه ها، واجدین شرایط درتهران بزرگ شامل تهران، ری، شمیرانات و اسلام شهر ‌ ‏شش میلیون و403 هزار نفر اعلام شده است، درحالی که همین رقم دربرخی دیگر اطلاعیه ها شش میلیون و ‏‏375 هزار اعلام شده است. حال با فرض صحت این ارقام و اینکه در تهران تعداد رای دهندگان یک میلیون ‏و نهصدونه هزار نفر بوده است، با این رقم چیزی حدود 27درصد درانتخابات تهران شرکت کرده اندولی ‏استانداری تهران اعلام کرده که حدود 40 درصد در انتخابات شرکت کرده اند. فاصله میان 27 و 40 ‏درصد، 13 درصد است واین رقم کمی نیست. ‏

زیدآبادی دربخش دیگری از تحلیل انتخابات در ارتباط با میزان مشارکت درانتخابات مراکز استان ها و ‏شهرهای بزرگ نیز برعدم شفافیت آمارها تاکید کرد و گفت: سایت وزارت کشور تنها به ذکر میزان رای ‏دهندگان و اینکه کاندیداها چقدر رای آورده اند اکتفا کرده و به میزان افراد واجد رای دادن هیچ اشاره نکرده ‏است.مثلا در اصفهان کاندیدایی با 60 هزار رای به مرحله دوم راه یافته است درحالی که شهر اصفهان خود ‏دارای یک میلیون و 635 هزار نفر جمعیت است که از این میزان بالای 70 درصد واجد شرایط رای دادن ‏هستند. درتبریز که یک میلیون و 428 هزار نفر جمعیت دارد کاندیدایی با 49 هزار نفر به مرحله بعدی وارد ‏شده است، بالاترین رای آن ها نیز 105 هزار رای بوده است. در سنندج با 327 هزار نفرجمعیت، نفر اول با ‏‏28 هزاررای به مجلس رفته و نفردوم با 17 هزار رای به دور دوم رفته است.‏

ناطق ادامه داد: با این وجود به طور کلی ارقام مذکور حاکی از آن است که اوضاع کلی مشارکت مناسب ‏نبوده به نحوی که فردی براساس پشتوانه عمومی رای مردم به مجلس برود ودرآن جا از منافع مردم حمایت ‏کند. ‏

زید آبادی مشارکت بیشتر مردم را درحوزه هایی دانست که دو شهر، به طور مثال اردستان ومهاباد در استان ‏اصفهان یا دلیجان ومحلات و یا نطنز وبادرود،دارای یک حوزه انتخابیه بوده ومردم هرشهر مایل بوده اند ‏نماینده مجلس ازشهرآنان باشد.‏

‎ ‎اوضاع خاورمیانه‎ ‎

احمد زید آبادی در ادامه به تحلیل اوضاع کشور پرداخت و تحول در آن را نه از ناحیه یک سلسله فعالیت های ‏درونی ونه لزوما اعمال قدرت از سوی قدرت های بزرگ، بلکه ناشی از یک سلسله تحولات درخاورمیانه ذکر ‏کرد و گفت: در خاورمیانه محوری از قدرت متشکل از ایران، سوریه، لبنان و حماس وجهاد اسلامی شکل ‏گرفته که درمقابل نیروهای میانه رو طرفدار آمریکا در منطقه ایستادگی می کند. برخی نیز در دوره ای دولت ‏عراق واخیرا گروه مقتدی صدر را بخشی از این محور ذکر می کنند. هماهنگی این محور در این است که ‏نسبت به اهداف یکدیگر وفادار هستند؛ البته از قبل فعالیت هایی صورت گرفته تا سوریه را ازاین محور خارج ‏کنند، زیرا سوریه اگر از این محور خارج شود مسایل فلسطین جهت دیگری پیدا می کند، و دراوضاع لبنان و ‏عراق نیز تحولاتی ایجاد می شود. ‏

وی در ادامه با اشاره به اینکه هنوز در این باره نمی توانیم با قطعیت سخن بگوییم گفت: ولی آثاری از اینکه ‏سوری ها دارند از این محور خارج می شوند پدیدار شده است. ‏

وی با ذکر پیشینه احتمال چرخش در مواضع سوریه گفت: دولت ترکیه از یک سال پیش در حال میانجی گری ‏پنهان میان سوریه و اسراییل است با این مبنا که اسراییلی ها بپذیرند در مقابل مذاکرات با سوریه از جولان ‏عقب نشینی کنند. اسراییلی ها هم انتظار دارند در ازاء این مسئله، سوریه از محور ایران خارج شود و این ‏موضوع را به صراحت هم اعلام کرده اند. زید آبادی با اشاره به اینکه اخیرا مطبوعات سوری اعلام کرده اند ‏طیب اردوغان در تماسی با اسد به وی اعلام کرده که ایهود باراک نخست وزیر اسراییل موافقت خود را با ‏عقب نشینی کامل از جولان در ازای صلح با سوریه اعلام کرده، گفت: این خبر پس از انتشار در مطبوعات ‏سوریه، درخبرگزاری ها و نشریات مهم جهان منتشر شد. چند روز پیش هم آقای بشار اسد هم در گفت وگو با ‏روزنامه الوطن درقطر اعلام کرد که چنین موضوعی مطرح شده است. ‏

وی با اشاره به اعلام خبر از سوی اسد و عدم تکذیب آن از سوی اسراییل،گفت: حتی دولت اسراییل اعلام ‏کرد که موضع ما آن چیزی است که قبلا اعلام کرده ایم. مامتمایل به صلح با سوریه هستیم، ما می دانیم ‏سوریه از ما چه می خواهد وفکر می کنیم سوریه نیز می داند که ما از او چه می خواهیم. ‏

وی نشانه مهم تر راسفر ولید معلم به تهران ذکر کرد وگفت: از صحبت های آقای احمدی نژاد می توان فهمید ‏که ولید معلم در دیدار با وی خبرهای خوبی به تهران نیاورده است. بعد آقای احمدی نژاد در سخنان خود تاکید ‏کرد که آمریکا درآستانه فروپاشی است و دارد نابود می شود و هرکشوری که سرنوشت خود را به سرنوشت ‏آمریکا گره بزند از متلاشی شدن این کشور آسیب خواهد دید. مطبوعات غربی هم سخنان آقای احمدی نژاد را ‏هشدار به سوریه تلقی کرده اند. ‏

زیدآبادی نشانه بعدی را میانجی گری مصرمیان حماس و اسراییل دانست که براساس خبرهای العالم این ‏مذاکرات به نتیجه رسیده؛ به نحوی که محمود زهار اعلام کرده حماس آتش بس شش ماهه در مورد غزه رابا ‏اسراییل پذیرفته است. وی افزود: حماس موافق آتش بس بود اما مطرح می کرد که آتش بس در کرانه باختری ‏ونوارغزه باید تواما صورت بگیرد. ولی اسراییل برخلاف نوارغزه با آتش بس درکرانه باختری موافق نبود ‏ومطرح می کرد که باقطع حملات موشکی اونیز بخش زیادی از تحریم ها ازجمله تحریم های اقتصادی نوار ‏غزه را لغو می کند. ‏

وی آنگاه با اشاره به اینکه این موضوعی است که مصری ها اعلام و قرار دادش را مطرح کرده اند گفت: ‏البته این به معنای آن نیست که آندو با یکدیگر مذاکره قرارداد آتش بس راامضاء کنند،اما: همین که حماس ‏پذیرفته با اسراییل درنوارغزه آتش بس اعلام کند سازش بزرگی محسوب می شود. این سیگنال ها نشان می ‏دهد حماس با همراهی با سوری ها دیگر نمی خواهند به رفتارگذشته خود ادامه بدهند.‏

‎ ‎عراق و سیاست های تازه‏‎ ‎

زید آبادی سپس به مسایل جاری عراق پرداخت وگفت: درعراق دولتی که برسر کار است متهم به این است که ‏متحد ایران است و برخی از کشورهای عربی نیز آن را دست نشانده ایران ذکر کرده اند به این دلیل که هم ‏حزب الدعوه وهم مجلس اعلا در دوره حکومت صدام حسین درایران بودند وکمک نظامی ومالی دریافت می ‏کردند و با حکومت مرکزی ایران دارای همبستگی سیاسی بودند.ولی از زمانی که در عراق به قدرت رسیدند ‏تامین منافع دولت وکشور عراق برهرنوع رابطه مبتنی برمذهب و کمک های سابق ارجحیت یافته است. ایران ‏نیز براساس اینکه حکومت آمریکا حامی اصلی دولت حاکم برعراق است از مقتدی صدر حمایت به عمل آورد.‏

وی با اشاره با تفسیر غرب از آنچه میان عراق و ایران روی می دهد گفت: تحلیل غرب آن است که ایران می ‏خواهد عراق را لبنانیزه کرده، با کمک به حزب الله در لبنان آن را به صورت یک گروه شبه نظامی درآورده ‏وبا وارد کردن آن در فرآیندسیاسی لبنان،براساس منافع خود نظم ویا آشوب را در این کشور برقرار کند.آنان ‏معتقدند ایران مایل است چنین فرآیندی را درعراق ایجاد کند. ‏

وی با اشاره به اینکه گروه مقتدی صدردرانتخابات شرکت کرد و 30 کرسی نیز به دست آورد گفت: ولی شبه ‏نظامی های مقتدی صدر در شهرهای شیعه نشین به سرمی برند و از منظر یک ناظر بی طرف، این ها چیزی ‏از اقتدار حاکمیت دولت باقی نگذاشته اند. هر دولتی که مایل بوده به نحوی منافع خود را تامین کند به ارتش ‏مهدی نفوذکرده و از اینها نیز رفتارهای عجیبی در شهرهایی مانند کوت، دیوانیه، در بصره و بغداد ـ مثل ‏ربودن آدم ها، برخورد با زن های بی حجاب وبریدن سرآنان ـ سرزده است. ‏

وی افزود: آنان در برخی شهرهای نفتی بر منابع نفتی نیز تسلط دارند و با قاچاق آن منابع درآمد هنگفتی برای ‏خود ایجاد کرده اند.‏

زید آبادی دیگر رفتار نابهنجار این گروه هارا دخالت در دوایر دولتی و ایجاد هرج مرج درآن ها، تسویه ‏حساب ها با اهل سنت و….ذکرکرد و به این اتهام دخالت ایران درامور عراق از سوی آمریکایی ها پرداخت ‏وگفت: من نمی دانم این ادعاها تا چه اندازه صحت دارد ولی آنان می گویند ایران نیروهای عراقی را در داخل ‏خاک خود هم آموزش می دهد،و هم برای آنها تسلیحات و منابع مالی تامین می کند تا عراق فاقد امنیت باشد. ‏مذاکرات میان ایران و آمریکا درعراق نیز عموما برسراین موضوع بوده وآمریکا در این مذاکرات از موضع ‏متهم با ایران برخورد کرده و گفته شده که آمریکایی ها اسناد حاوی دخالت ایران در عراق رابا حضور ‏مقامات عراقی ها ارائه کرده اند.‏

وی درادامه به مذاکرات ایران و آمریکا پرداخت وگفت: در ایران برخی علاقمند بودند مذاکرات علاوه بر ‏مسایل عراق شامل مسایل اتمی ایران شود،‌ ولی آمریکایی ها تاکید داشتند چون مسایل عراق به خودی خود ‏واجد اهمیت برای همسایگان عراق است، ایران باید در این باره همکاری کند وامتیاز گیری برای مسایل دیگر ‏را مردود اعلام کردند. همین امر باعث شد که ایران به رغم اصرار عراقی ها ازشرکت در مذاکرات امتناع ‏کند.‏

‎ ‎امضای قرار داد در قم‎ ‎

وی با ذکر اینکه دولت عراق مصمم شده که با سپاه مهدی برخورد کند گفت: درگیری هایی در شهر بصره ‏توسط نیروهای دولتی علیه ارتش مهدی آغاز شد که بیش از 200 نفرکشته وبیش از 600 نفر مجروح باقی ‏گذاشت ولی ایران پادرمیانی کرد و سه نفر ازمقام های بلندپایه عراقی که دوتن از آنان شیعه ( از مجلس اعلا ‏وحزب الدعوه ) بودند و درقم یا با خود مقتدی و یا با نماینده اش با حضور نماینده سپاه پاسداران قراردادآتش ‏بس امضاء کردند. براساس این قرارداد، مقتدی صدر پذیرفت که نیروهایش را از خیابان جمع کند ولی خلع ‏سلاح را نپذیرفت. ‏

وی در ادامه گفت: ‌امضاء قرارداد آتش بس درایران،‌ در کشورهای منطقه پخش شد و وجهه دولت را تا اندازه ‏ای خدشه دار کرد و دولت نیز منافع اش را دراین دید که به این آتش بس تن ندهد وجنگ به نحو دیگری آغاز ‏شد.این بار مطرح کردند که گروه مقتدی صدر باید خلع سلاح شود. از این رو آقای مالکی عنوان کرد که سپاه ‏مهدی خطرناک تر از القاعده است و دولت اجازه نمی دهد که ارتش درارتش و دولت دردولت در عراق حاکم ‏باشد. مقتدی صدر اعلام کرد که خلع سلاح نمی شویم مگر آنکه مراجع تقلید بگویند. سیستانی نیز به دلیل شم ‏سیاسی خود مطلقا حاضرنشد وارد این ماجرا شود وصریحا اعلام کرد که این موضوع به دولت مربوط است. ‏اخیرا یکی از نمایندگانش هم اعلام کرد قدرت مشروع فائقه باید قدرت دولت باشد و نظر مراجع درذیل ‏حاکمیت قانون تعریف می شود. و این سخن بزرگی در تفکر فقه سیاسی شیعه است. به عبارت دیگر مطرح ‏کرده بودکه قانون دولتی، قانون مشروع وعلی الاطلاق است و نظرات مراجع درذیل این موضوع مطرح می ‏شوند. از نظر دیگر وقتی دولت می گوید خلع سلاح باید صورت بگیرد، باید مورد توجه واقع شود.‏

زید آبادی این تحولات را منجر به مواضع جدید از سوی صدر اعلام کردوگفت: صدر طی بیانیه ای دولت را ‏به جنگ همه جانبه ای تهدید و تاکید کرد که تا آزادی عراق به این جنگ ادامه می دهد، دولت نیز تهدید ‏متقابل کرد ولی درگیری دولت عراق با سپاه مهدی تا این لحظه سبب شده که هم سنی ها احساس کنند که دولت ‏عراق دارد از فرقه گرایی فاصله می گیرد و هم کشورهای عربی احساس کردند که برخورد باارتش مهدی یک ‏نوع فاصله گرفتن جدی از ایران است. بنابراین اجلاسی که ابتدا درمنامه وسپس در کویت برگزار شد، درواقع ‏همراهی نسبتا خوبی با دولت آقای مالکی انجام داد وآن را مقابله با نفوذ ایران وفاصله گیری از آن تلقی ‏کرد.آمریکایی هم که مصرند عرب ها وارد صحنه شوند ودرمقابل نفوذ ایران،‌نفوذ متقابلی ایجاد کنند تا ایران ‏به تدریج عقب رانده شود. ‏

وی افزود: در آخرین اظهار نظری که آقای موفق الربیعی درمصاحبه اش با روزنامه الشرق الوسط انجام داد، ‏هم به سوریه و هم به ایران حمله تندی کرد.اوگفت که ایران درعراق سیاست پیچیده ای درپیش گرفته تا جایی ‏که هم به سپاه مهدی کمک می کند و هم به القاعده. زید آبادی از مجموعه پیچیده تحولات عراق این نتیجه را ‏گرفت که دولت عراق به دلیل ضرورت های کاری خود به سمتی حرکت می کند که می خواهد عربی بودن ‏وتاکید برماهیت عربی خودرا درمیان عرب ها مهمتر از علائق مذهبی اش که ایران را به آنان نزدیک می کند ‏جلوه بدهد. این موضوع علاوه برفاصله گرفتن از فرقه گرایی نشان می دهد که درخاورمیانه جدید گروه های ‏اسلام گرا و آن هایی که از قدیم هم با آمریکا ارتباط داشتند، مستعد این هستند که به نیروهایی تبدیل شوند که ‏نزد آنان علائق ملی بر علائق مذهبی ترجیح دارد.‏

زید آبادی افزود: همین موضوع می تواند برای ایران در آینده مشکلاتی به وجود بیاورد به دلیل آنکه ‏ناسیونالیزم عربی هرگاه در عراق جدی می شود، به سمت ضدیت با ایران تمایل پیدا می کند. به این دلیل است ‏که بحث شط العرب و قرارداد 1975، تغییر برخی خطوط مرزی خاکی و… مجددا مطرح شده است.‏

زید آبادی با اشاره به اینکه علائمی ازآن چیزهایی که آمریکایی ها ومتحدانش در منطقه به دنبال آن بودند، ‏درحال ظهور است گفت: اگر این روند پیش برود، ایران به طور کامل منزوی خواهد شد. و این انزوا در ‏فضای داخلی بسیار تاثیرگذار خواهد بود به نحوی که بر اوضاع روحی دولت وطرفدارانش نیز تاثیرتعیین ‏کننده ای خواهد داشت. ‏

وی افزود: تصویری که مسئولان نظام از جهان ارائه می دهند متکی براین باور است که ابرقدرت ها ‏خصوصا آمریکا به دلیل بحران مسکن، درحال سقوط وفروپاشی و اسراییل نیز درحال نابودی است، ایران ‏ومتحدانش در خاورمیانه دست بالا را دارند به نحوی که می توانند نظم اسلامی مورد دلخواهشان را پیاده ‏کنند.از این رو با اتکا براین موقعیت، تصور می کنند مسایلی مانند گرانی و تورم را پشت سر می گذارند. ‏

زید آبادی در ادامه با اشاره به اینکه اما اگر هواداران این طیف، نتوانند درجهان خارج مصادیق سخنان خود ‏را پیداکنند،‌ و اساسا با آنچه مسئولان نظام می گویند قابل تطابق نباشد،‌ در فضای سیاسی تاثیر تعیین کننده ای ‏خواهد داشت و امکان اینکه در نهادهای اصلی تصمیم گیری، تجدید نظرهای اساسی برای ادامه حکومت داری ‏صورت بگیرد وجود دارد. ضمن آنکه درداخل نیز این تحولات می تواند موقعیت آقای احمدی نژاد را تضعیف ‏کند.‏

زید آبادی با ذکر اینکه کارنامه ای که آقای احمدی نژاد ارائه می دهد حاکی از آن است که نزدیکترین یارانشان ‏هم به تدریج دارد حوصله شان سر می رود و بعید به نظر می رسد که وی در دوربعدی انتخابات ریاست ‏جمهوری انتخاب شود گفت: این دست از برخوردهای رییس جمهور تابع هیچ نوع نظم، بوروکراسی نبوده و ‏تابع یک نوع رفتارو برداشت شخصی از مقولاتی چون روابط بین الملل، سیاست خارجی، و اقتصاد وتوسعه ‏است. ‏

وی نمونه این دست از سیاست ها را نقدینگی ناشی از تزریق 150 میلیارد دلاری درآمدهای نفتی و تورم ‏حاصله از آن دانست گفت: براساس محاسبه ای عنوان می شود از زمانی که دولتی در ایران شکل گرفته یعنی ‏از زمان مادها تا سال 1384،‌ حدود 64 هزارمیلیارد تومان حجم نقدینگی ایران بوده است، اما دردوره آقای ‏احمدی نژاد تا کنون این حجم به 146 هزارمیلیارد تومان رسیده است که حدود یک برابر و خرده ای افزایش ‏یافته است و به سان سیل بنیان کنی در اقتصاد و جامعه ایران عمل می کندمانند آن چه درمسکن و سکه و… ‏روی داد. ‏

زید آبادی در پایان با توجه به خشکسالی به وجود آمده و مدیریت سست کشور و آنچه در خاورمیانه می گذرد ‏گفت: شاید در این مشکلات وفشارها حسن نهفته باشد وآن اینکه بحران ها منجر به آن شود که مسئولان به فکر ‏تغییر باشند و درخلال آن امر منطقی را بپذیرند. من احتمال اینکه در این شرایط سیستم یک تغییر اساسی در ‏سیاست هایش انجام دهد را منتفی نمی دانم که البته می تواندبا مصیبت های زیادی نیز همراه باشد ولی ‏درنهایت چشم انداز کلان ایران خوشبینانه و مثبت است؛ گرچه برای رسیدن به موقعیت بهتر باید این وضعیت ‏را همچنان تحمل کنیم.‏