همکاری حوزه و آموزش و پرورش

شیرزاد عبداللهی
شیرزاد عبداللهی

هشتمین همایش سالانه دفتر همکاری‌ حوزه های علمیه و آموزش و پرورش با عنوان “تربیت اسلامی و فضای مجازی، چالش ها و راهکارها”، روزهای ۲۷ و ۲۸ اردیبهشت ماه، درمجتمع فرهنگی یاوران حضرت مهدی (عج) جمکران قم برگزارشد. در این همایش آیت الله حسینی بوشهری مدیر حوزه های علمیه کشور، علی اصغر فانی وزیر آموزش و پرورش، حجت الاسلام محمود رضا جمشیدی مدیر حوزه های علمیه خواهران سراسر کشور و سرهنگ نیک‌نفس، معاون تشخیص و پیشگیری پلیس فتای نیروی انتظامی سخنرانی کردند. سخنرانان عموما خطرات ناشی از فضای مجازی را گوشزد و بر نقش روحانیت در پیشگیری و مقابله با خطرات اینترنت تاکید کردند.

آموزش و پرورش از مدتها پیش در فکر راه اندازی شبکه بومی و کنترل شده اینترنتی برای دانش آموزان ایرانی است. معاونت پرورشی در سال ۹۲ طرحی به شورای عالی فضای مجازی برد و وعده داده که در صورت تصویب آن، شبکه‌های اجتماعی بومی با محوریت دانش‌آموزان در حوزه قرآن، نهج‌البلاغه، شعر، قصه، نمایش، سینما و ورزش راه اندازی می کند. در این همایش هر چند راهکار مشخصی ارائه نشد، اما چالش ها و نگرانی ها اشکار بود. ایجاد شبکه ملی ارتباطات یا اینترانت ملی از تکالیف دولت تا پایان برنامه پنجم توسعه (۹۰-۹۴) است. مطابق این طرح باید همه مراکز داده‌ها و میزبانی سایت‌ها به داخل کشور منتقل شود.

دفتر همکاری حوزه های علمیه و آموزش و پرورش، در سال ۸۵ شمسی تاسیس شد. پیش از این تاریخ هم حوزه و آموزش و پرورش با همدیگر همکاری می کردند، اما با ایجاد این دفتر، همکاری ها منظم تر و گسترده تر شد. حوزه های علمیه در زمینه برنامه ریزی تربیتی، تامین مُبلّغ برای فرهنگیان و دانش آموزان، آموزش نیروی انسانی و تالیف کتاب های درسی به آموزش و پرورش کمک می کنند. رابطه حوزه و آموزش و پرورش بر سر موضوع جنجالی واگذاری مدارس دولتی به حوزه های علمیه و حضور روحانیون در مدارس در سالهای گذشته همواره خبرساز بوده است. هر چند در منشور همکاری ها، بر استقلال دو نهاد تاکید شده است اما بسیاری از فرهنگیان بر این باورند که رابطه حوزه و آموزش و پرورش نابرابر و یکطرفه است.

حجت الاسلام مجتبی ملکی دبیر ستاد همکاری‌ حوزه های علمیه و آموزش و پرورش و مشاور وزیر آموزش و پرورش در مراسم افتتاحیه امسال گفت: “ضریب نفوذ اینترنت در کشور به ۷۰ درصد رسیده است و ۵۳ میلیون نفر از جمعیت کشور از اینترنت استفاده می‌کنند.” مشاور وزیر آموزش و پرورش با اشاره به این که اغلب ۱۲ میلیون دانش‌آموز از اینترنت استفاده می‌کنند، گفت: “میزان استفاده از اینترنت در سال‌های آینده به ۱۰۰ درصد نزدیک می‌شود و ما باید خود را برای چنین پدیده‌ای آماده کنیم.” وی با تاکید بر برنامه‌ریزی در فضای مجازی افزود: “ حوزه علمیه وظیفه تبیین آموزه‌های دینی و حدود شرعی را در این بخش بر عهده دارد.”

آیت الله سید هاشم حسینی بوشهری گفت: “امروزه پهنای باند ما را غربی ها می‌دهند، ما باید به دنبال خروج از این وضعیت باشیم و این عرصه را خود در دست بگیریم. نباید گوگل، عاشورای ما را به نفع صهیونیست‌ها مصادره کند…. ۷۱ درصد افراد بین ۱۵ تا ۳۰ سال حداقل یک بار محیط چت را تجربه کرده اند؛ کتابخانه های تخصصی و مجازی زمینه مهم دیگری هستند که گروه‌های مختلف را به سمت خود می‌کشند و دشمنان می‌توانند با سایت‌ها و کتابخانه های تخصصی مجازی، تهاجم فرهنگی خود را روی نسل جوان ما به صورت مستقیم دنبال کنند…آموزش و پرورش این ظرفیت عظیم را بسترسازی کند تا حوزه‌ بتواند با حضور فعال در عرصه تولید محتوا، به افزایش دانایی و پوشش فرهنگی جوانان، پاسخ به شبهات آنها، در اختیار قرار دادن معارف اصیل انسانی و تلاش در جهت ارتقاء رشد و کمال انسانی اقدام کند.”

علی اصغر فانی وزیر آموزش و پرورش در این همایش گفت: “آموزش و پرورش با ۱۰۵هزار مدرسه، یک میلیون معلم و فرهنگی با یکصد و سی هزار عنوان جلد کتاب و دوازده میلیون دانش آموز بزرگترین دستگاه فرهنگی کشور است…. حوزه باید با تولید محتوا و برنامه‌ریزی صحیح به آموزش و پرورش کمک کند، امروز نسل جوان با سوالات و شبهات عدیده‌ای روبروست که با وجود فضای مجازی نیز این سئوالات بیشتر شده است و باید سعی کنیم با ابزارهای مختلف ارتباطی و آموزشی خلاء های موجود را پر کنیم….وزیر آموزش پرورش با اشاره به پروسه جهانی سازی استکبار گفت: “باید با همکاری هم، تهدیدها را به فرصت تبدیل کنیم در این زمینه حوزه و آموزش و پرورش با کمک یکدیگر می‌توانند به هدف خود برسند.”

حجت‌الاسلام والمسلمین جمشیدی مدیر حوزه های علمیه خواهران با بیان اینکه حذف روحانیت از تصمیم گیری ها حرکتی سکولاری است گفت: “امروزه قریب به ۶۵ هزار طلبه خواهر در ۴۰۶ واحد آموزشی و حدود ۷۰ هزار فارغ‌التحصیل داریم و در نظام آموزشی خواهران که نظام مقاطع است، مقاطع اول و دوم متناسب با ظرفیت‌های آموزش و پرورش است و مقطع سوم و چهارم متناسب با ظرفیت‌های پژوهشی و نظریه‌پردازی است.” جمشیدی در ادامه گفت: “حضور بانوان طلبه در فضای مجازی بسیار موثر بوده است؛ به گونه‌ای که ۲ هزار ۳۰۰ طلبه خواهر به زودی به چهار هزار نفر خواهد رسید، از طریق پورتال جامع مرکز مدیریت حوزه های خواهران، در فضای مجازی به تبلیغ معارف اسلام می پردازند.” وی افزود: “ما معتقدیم باید تفاوت جنسیتی در محتوای آموزش و پرورش وجود داشته باشد و در کنار این رویکرد جنسیتی، باید به رویکرد خانواده گرایانه نیز توجه شود.”

سرهنگ نیک‌نفس، معاون تشخیص و پیشگیری رییس پلیس فتای ناجا، در روز دوم همایش گفت: امروز دشمنان اسلام و انقلاب جنگ گسترده سایبری علیه نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران به راه انداخته اند که در سه حوزه جنگ نرم، جاسوسی رایانه‌ای و تهاجم سایبری خلاصه می‌شود….تولید محتواهای الحادی بصورت سازمان یافته توسط معاندین خارج از کشور و ترغیب به آشوب و اغتشاش که نمونه آن در سال ۸۸ و از طریق فیسبوک دنبال می‌شد، از دیگر اقدامات دشمن در فضای مجازی است… روحانیون می‌توانند در این حوزه به خوبی فرهنگ‌ سازی کنند. نیک نفس با اشاره به این که در پیشگیری دو بحث کیفری و غیرکیفری وجود دارد، گفت: “در رابطه با پیشگیری غیرکیفری و اجتماعی، نقش آموزش پرورش و حوزه‌های علمیه بسیار تاثیرگذار است و این دو نهاد می توانند با آگاهی کافی و ایجاد دانش در مخاطبان خود جلوی بسیاری از خطرات را بگیرند.”

آیت الله مکارم شیرازی در ملاقات با دبیر همایش و اعضای دفتر همکاری حوزه های علمیه و آموزش و پرورش با بیان اینکه هیچ عنصری در دنیا امروز مثل فضای مجازی بر روی این نسل و مردم تاثیرگذاری ندارد خواستار ارتقای صنعت رسانه ای برای مقابله با دشمن شد و گفت : “بیش از ۱۲۰ هزار مدرسه در ایران وجود دارد اما این دفتر برای پوشش فرهنگی این مدارس بسیار کوچک است و قطعا از نظر نیروی انسانی با مشکل مواجه است که باید با توسعه نیروی انسانی کارآمد و امکانات مناسب عرصه بسیار بزرگی را در کشور تحت اشراف خود بگیرد. این دفتر باید توسعه پیدا کند تا بتوانیم جوانانمان را در مقابل خطرات بیمه کنیم.”