در حالی که در چند ماه گذشته، اخبار مختلفی از سفرهای متعدد رهبر جمهوری‌اسلامی به شهر قم به گوش می‌رسید و هر بار دلایل مختلفی برای آن ذکر می‌شد، سیداحمد علم‌الهدی، امام جمعه مشهد، برای نخستین بار فاش کرد که دلیل سفرهای مکرر آیت‌الله خامنهای به شهر قم، آن بوده که “جریان فتنه در حوزه را که بزرگ‌تر از فتنه 88 بود، مدیریت کند.” امام جمعه مشهد اضافه کرده است: “این فتنه آن‌قدر بزرگ بوده است که وقتی آیت‌الله خامنهای تصمیم به سفر به قم را داشتند، بعضی‌ها اعتقاد به تاخیر در انجام این سفر داشتند.”
این نخستین بارست که یکی از هواداران حکومت، به طور مستقیم به بروز اختلافات در حوزه علمیه قم با آیت‌الله خامنهای می‌پردازد و آن را حتی خطرناک‌تر از اعتراضات پس از انتخابات می خواند.
امام جمعه مشهد که در همایش “جریان‌شناسی فتنه 88 و تحلیل و بررسی دستاوردهای سفر مقام معظم رهبری به قم” در مدرسه علمیه عالی نواب، سخن می‌گفت، همچنین “بیوت مراجع” را نیز از مکان‌هایی دانست که “دشمن در اندیشه طمع‌آور خود به این نوع تشکیلات نیز چشم داشت.”
امام جمعه مشهد که در سخنرانی خود در تجمع حامیان حکومت در روز نهم دی ماه در تهران، مخالفان را “گوساله” و بزغاله” خوانده بود، در سخنان خود جریانات مخالف رهبر جمهوری‌اسلامی را این‌گونه تقسیم‌بندی کرد: “دو جریان قطعا زمینه مقابله با نظام و ولایت را دارد، یکی جریان متحجر که با هر اقدامی در راستای سیاست و انقلاب مخالف است، جریان دوم نیز، جریان روشن‌اندیش غرب‌گرا است که هم اکنون نیز در مقابل نظام و رهبری قرار دارد و به دنبال ایجاد جریانی التقاطی با صبغه دینی و روحانیت است. دو جریان دیگر از جریانات حوزوی نیز قابل بازسازی و استفاده است. یکی جریان روشنفکر دینی حوزه که اینها علی‌رغم حمایت از نظام و رهبری به صورت معمول، در جریان فتنه، ژست آکادمیک گرفتند و کنار ایستادند و این مساله جریان فتنه را برای استفاده از این جریان به طمع انداخت. جریان دیگر نیز جریان سازمان نیافته بیوت مراجع بود که چون استفاده از جایگاه منیع و مهذب مراجع برای آنها قابل استفاده نبود و تشکیلات بیوت مراجع نیز سازمان نیافته است، آنها تلاش کردند با استفاده از برخی عوامل از درون آن برای مقابله با رهبری اقدام کنند.”
این عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم به تلاش مخالفان برای “استفاده از جریان اساتید جوان برای قرار دادن آنها در راستای مطالبات رهبر انقلاب” نیز اشاره کرد و اکثر این افراد را از شاگردان آیت‌الله جوادی‌آملی دانست.
اعتراضات، حوزه علمیه قم و خامنهای
سخنان احمد علم‌الهدی در حالی بیان می‌شود که پیش از این برخی از جریانات در حوزه علمیه قم، از سکوت یا همراهی روحانیون با اعتراضات پس از انتخابات انتقاد و اعلام کرده بودند که بسیاری از نخبگان حوزه پیرو آیت‌الله خامنهای نیستند.
مجمع مطالبه مردمی مشهد با انتشار بیانیه‌ای از عدم حمایت حوزویان و دانشگاهیان در شرایط بحرانی از آیت‌الله علی خامنهای ابزار تاسف کرده و نوشته بود که آنها دچار “خطای بزرگی” شده‌اند. این بیانیه افزوده بود که بسیاری از نخبگان حوزوی در عمل پشتیبان ولایت فقیه نیستند و رهبری را در حد یک “نخبه سیاسی” می‌دانند. در این بیانیه همچنین آمده که بسیاری از نخبگان حوزه و دانشگاه در جریان حوادث سال گذشته به خاطر “واهمه از هزینه کردن آبرو یا موقعیت‌شان” حاضر به دفاع از رهبر جمهوری اسلامی نشدند.
شاید در همین راستا بود که در زمان سفر آیت‌الله خامنهای به شهر قم، برخی رسانه‌های اصول‌گرا خبر از آن داده بودند که وی چندین سفر غیررسمی به شهر قم داشته است: “به غیر از سفر رسمی و 9 روزه آیت الله خامنه ای به قم که در سال 1374 انجام شد، ایشان سفرهای غیررسمی زیادی نیز به قم داشته اند که در آنها علاوه بر زیارت، به دیدار با مراجع و علما پرداخته اند.”
این سفرهای غیررسمی، در واقع تایید همان اخبار رسانه‌های نزدیک به جنبش سبز بود که خبر از دیدار محرمانه آیت‌الله خامنهای با مراجع قم داده بودند: “آیت الله خامنه ای از جمله در چند ماه گذشته دو سفر به قم داشتند که در یکی از آنها با آیات عظام صافی گلپایگانی، مکارم شیرازی و نوری همدانی و در سفر دیگر با آیات عظام شبیری زنجانی و جوادی آملی ملاقات کرده اند.”
در همان زمان یکی از سایت‌های نزدیک به حوزه علمیه قم نیز درباره سفر آیت‌الله خامنهای به قم نوشته بود: “گفته می‌شود قبلا دهه کرامت به عنوان زمان این سفر تعیین شده بود که با تغییر برنامه این سفر از پایان این دهه آغاز می‌شود.“
اکنون و با توجه به سخنانی که علم‌الهدی بیان کرده است، می‌توان به برخی از مسایل پشت پرده درباره این سفر پی برد. بخصوص آنکه در همان زمان به طور غیررسمی اعلام شده بود علت تاخیر در انجام این سفر، مخالف برخی مراجع قم برای شرکت در مراسم استقبال آیت‌الله خامنهای بوده است.
همچنین برخی اخبار غیررسمی حکایت از آن داشت که سفرهای غیررسمی رهبر جمهوری‌اسلامی به شهر قم و دیدار با مراجع، برای کسب حمایت آنان از وی، اعلام مرجع تقلید بودن آیت‌الله خامنهای و همچنین موضع گیری درباره اعتراضات پس از انتخابات است که مسوولان جمهوری‌اسلامی، آن را “فتنه 88” می‌نامند.
برخی شایعات تایید نشده نیز حکایت از آن داشت که وی در این سفرها، به دنبال اخذ مجوز اجتهاد و مرجعیت برای فرزند خود، سیدمجتبی خامنهای است؛فرزندی که برخی رسانه‌ها از وی به عنوان جانشین بعدی آیت‌الله خامنهای و از افراد متنفذ بیت رهبر جمهوری‌اسلامی نام می برند.
پیش از این برخی رسانه‌ها اعلام کرده بودند که علی لاریجانی، رییس مجلس و مرتضی مقتدایی رییس مرکز مدیریت حوزه علمیه قم، به بیوت آیاتی چون صافی گلپایگانی، وحید خراسانی، شبیری زنجانی و جوادی آملی مراجعه و درخواست صدور گواهی اجتهاد برای مجتبی خامنهای را مطرح کرده‌اند؛ مساله‌ای که با مخالفت آنان رو به رو شده است.
در هنگام سفر آیت‌الله خامنهای به قم نیز، یکی از سایت‌های اصول‌گرا مدعی شده بود که امام زمان به دیدار آیت‌الله خامنهای رفته است: “صبح قبل از آنکه کسی متوجه شود، آقا به مسجد جمکران رفتند و بدون برنامه قبلی وارد مسجد جمکران شدند. وقتی آقا وارد شدند نمی‌دانید چه حال و هوایی بر مسجد حاکم بود، اما می‌شود فهمید که مولا و سرور همه اهل عالم به استقبال ایشان آمده بودند، وای چه هوایی و چه روحانیتی بر این فضا حاکم است.”
اما پس از پایان سفر پرحاشیه رهبر جمهوری‌اسلامی به شهر قم– که قرار بود ده روزه باشد و یک روز هم تمدید شد، خبرگزاری‌ها اعلام کردند که وی، برای دیدار با چند مرجع تقلید بار دیگر به این شهر رفته است.
خبرگزاری مهر - وابسته به سازمان تبلیغات اسلامی - در آن زمان اعلام کرده بود که سفر رهبر جمهوری‌اسلامی به شهر قم، چند ساعته بوده و وی به دیدار سه تن از مراجع تقلید رفته است. آیت‌الله مکارم شیرازی، آیت‌الله نوری همدانی و آیت‌الله جعفر سبحانی سه مرجع تقلیدی هستند که رهبر جمهوری اسلامی برای دیدار با آن ها به قم رفته بود.
در سفر رهبر جمهوری اسلامی به قم، برخی از مراجع، از جمله آیت‌الله وحید خراسانی - پدرهمسر آیت الله لاریجانی، رییس قوه قضاییه - و مراجع نزدیک به اصلاح طلبان همچون آیت الله موسوی اردبیلی و آیت الله صانعی به دیدار وی نرفتند. در دیدارهای رهبر جمهوری اسلامی در قم، 12 تن از مراجع صاحب رساله در قم به دیدار وی رفتند که مهم ترین آن ها آیت الله شبیری زنجانی بود.
چندی پیش از سوی برخی از نزدیکان رهبر جمهوری‌اسلامی عدم حضور آیت‌الله وحیدخراسانی در دیدار با وی، اختلافات وی با آیت‌الله خامنهای بر سر مساله شیعه و سنی اعلام شده بود.
