و جوشیدن دوباره‌ی چشمه در نمایشگاه کتاب
اشاره:
نشر چشمه پس از تعلیق مجوزش از سوی وزارت ارشاد و مشکلات پیرامون آن، بالاخره در نمایشگاه کتاب امسال حضور پیدا کرد و غرفه‌اش با استقبال گرم بازدیدکنندگان روبهرو شد. دور بودن چند دوره‌ای چشمه از نمایشگاه کتاب باعث شد تا مورد استقبال پرشور مردم قرار بگیرد. حضور شخصیت‌هایی چون عادل فردوسی‌پور، اسدالله امرایی، محسن آزرم و پیمان خاکسار در غرفه‌ی نشر چشمه نیز موجب شد تا ازدحام دوستداران نشر چشمه، غرفه‌ی این نشر را به پربازدیدترین غرفه‌ی نمایشگاه تبدیل کند.
پشت ویترین این شماره به بهانه‌ی بازگشت نشر چشمه به نمایشگاه بین‌المللی کتاب، به معرفی آثار تازه‌ی این ناشر اختصاص دارد:
اوضاع در ارتفاعات کلیمانجارو روبه‌راه است
نویسنده: رومن گاری
مترجم: سمیه نوروزی
ناشر: چشمه
تعداد صفحات: 75 صفحه
قیمت: ۶۰۰۰ تومان
«رومن کاتسف» با نامِ مستعار «رومن گاری»، در سال ۱۹۱۴ در مسکو متولد شد. رمان اولش، «تربیت اروپایی» در سال ۱۹۴۵ با موفقیت بسیار روبهرو شد و نوید نویسنده‌ای را داد با سبکی شاعرانه و در عین حال پر فراز و نشیب. در ۱۹۴۸ «رخت‌کن بزرگ» را نوشت و در ۱۹۵۶ جایزهٔ گنکور فرانسه به خاطر نوشتن «ریشه‌های آسمان» به او تعلق گرفت. در ۱۹۶۱ مجموعه داستان «به افتخار پیشتازان سرافرازمان» (که بعد‌ها با عنوان «پرندگان می‌روند در پرو بمیرند» بازنشر شد) را نوشت و رمان «لیدی ال» را و بعد‌تر «کمدی آمریکایی و برادر اُسه‌آن» را تحویل مخاطبان داد. در ۱۹۷۹ زنش مُرد و رمان‌های گاری کم‌کم رنگ‌وبوی افول و پیری به خود گرفت: «از این محدوده به بعد بلیت شما اعتبار ندارد»، «روشنایی زن و بادبادک‌ها.»
سمیه نوروزی مترجم اثر درباره‌ی این کتاب می‌گوید: «مجموعه‌ی “پرندگان می‌روند در پرو بمیرند” شانزده داستان را شامل می‌شود که یازده‌تای آن پیش‌تر توسط این جانب ترجمه و در مجموعه‌های “قلابی” و “مرگ” منتشر شده است. پنج داستان دیگر را حدود چهار دهه پیش از این، استاد “ابوالحسن نجفی” به فارسی برگردانده بودند. تسلطِ استاد نجفی به زبان فرانسه و قدرتِ ایشان در زبان فارسی بر کسی پوشیده نیست. اما از آن‌جا که انتشار آن پنج داستان از سال ۱۳۵۷ متوقف شده بود، نسخه‌ای از آن در بازار این روزهای کتاب موجود نبود.»
وی در ادامه می‌گوید: «طی این چهار سالی که از انتشار مابقی داستان‌ها می‌گذرد، خبری از بازنشرِ ترجمه‌ی استاد نجفی نشد. پس به سفارش ناشر و با علم به رضایتِ استاد نجفی از بازترجمه‌ی این داستان‌ها، تصمیم به ترجمه‌ی آن پنج‌تای دیگر گرفتم تا مجموعه‌ی کامل داستان‌های رومن گاری را تقدیمِ علاقه‌مندان این نویسنده کنم.»
دشمن
نویسنده: جی ام کوتسی
مترجم: ونداد جلیلی
ناشر: چشمه
تعداد صفحات: ۱۵۸ صفحه
قیمت: ۱۱۰۰۰ تومان
«دشمن» رمانی است که سبب شد منتقدان ادبی گوشه و کنار دنیا با این نویسنده بیشتر آشنا شوند. این نویسندهٔ سفید‌پوست اهل آفریقای جنوبی که با داستان‌های ضدآپارتایدش شناخته شده بود با این رمان سویهٔ دیگری از توانایی‌هایش را به نمایش گذاشت.
در واقع منتقدان، آثار او را با نوشته‌های نویسندگانی چون ناباکوف، کافکا و کنراد مقایسه می‌کردند و زمانی که آثار بالیده‌ترش همچون «دشمن» در سال ۱۹۸۶ منتشر شد، بیش از پیش با تحسین و استقبال روبهرو شد.
رمان «دشمن» طرح داستانی عجیبی دارد، «کوتسی» رمانش را حول محور داستان قدیمی «رابینسون کروزوئه» می‌سازد. «دشمن» روایت دوبارهٔ داستان «رابینسون کروزوئه دفو»، این بار در شهر لندن است. این داستان با بازآفرینی متنی تحسین شده از استعمار بریتانیایی، راهبرد خاص داستان‌پردازی پسااستعماری را انتخاب می‌کند و واکنشی به فرهنگ استعمارگراست. «دشمن» داستانی درباره داستان‌پردازی است؛ راوی زن رمان، «سوزان بارتون»، به دنبال ناشری برای چاپ داستانش می‌گردد و همه‌چیز پیچیده‌تر می‌شود.
«جیمز پروک‌تر» منتقد ادبی سر‌شناس آمریکایی دربارهٔ این رمان می‌گوید: ««دشمن» با وجود غنا و تنوع صدا، به گونه‌ای چشم‌گیر داستانی است درباره سکوت، سکوت فریادی که کوتسی از نمایش صدایش سر باز می‌زند. گرچه سکوت در این متن مرکزیت دارد، اما کوتسی می‌کوشد سرحدی را نشان دهد که در آن زبان نیز ابزاری کلیدی در دست استعمار است.»
«کوتسی» یکی از مقبول‌ترین چهره‌های داستان‌نویسی است که در یک دههٔ اخیر افتخار دریافت نوبل ادبیات را داشته‌اند، او علاوه بر جایزهٔ نوبل ۲۰۰۲ که به پاس مجموعه‌ی فعالیت‌های ادبی‌اش به او اعطاء شد، تاکنون یازده جایزه‌ی ادبی دیگر نیز دریافت کرده است.
کوتسی مردی گوشه‌گیر و آرام است و به‌ندرت با رسانه‌های گروهی ارتباط می‌گیرد و اگر لازم بداند، ترجیح می‌دهد از طریق پُستِ الکترونیکی حرف‌هایش را بزند. او برای دریافت دو جایزه‌ی بوکر شخصاً به لندن نرفت و در سال ۲۰۰۳ هم پس از اعلام برنده شدن نوبل حاضر به مصاحبه با خبرنگاران نشد. او در جایی نوشته‌است، «راه سومی میان حرف زدن و سکوت کردن وجود دارد، و آن ادبیات است. زبانی که من با آن سخن می‌گویم مناسب نوشتن است، نه گفت‌وشنود.»
صدای افتادن اشیا
نویسنده: خوان گابریل واسکس
مترجم: ونداد جلیلی
تعداد صفحات: 251 صفحه
قیمت: ۱۲۰۰۰ تومان
کتاب «صدای افتادن اشیا» در روایتی بسیار سنجیده و دقیق بدون هیچ‌گونه جهت‌گیری حقایقی را درباره‌ی وضعیت یک نفر کلمبیایی امروز بیان می‌کند و چنان روایت می‌کند که نمی‌شود جلو دیدگاه کتاب جبهه گرفت. مسایل کلانی از قبیل صدور بحران از آمریکا به کلمبیا در دهه‌ی شصت در قالب کمک‌های انسان‌دوستانه ( و ضمناً صدور بحران‌زده‌ها به‌نام سپاه صلح و نیروهای مردمی) و قاچاق مواد مخدر چنان با مسایل درونی و روابط انسانی در هم آمیخته که نویسنده توانسته به‌خوبی خطوط داستان خود را پیش ببرد و خواننده را در سطوح مختلف با لایه‌های داستان خود درگیر کند. فضاسازی‌های بسیار دقیق، شخصیت‌های واقعی (سوپررئالیسم) و احساسات درونی هر انسان براساس شخصیت‌اش، تکنیک خاص نویسنده در تغییر راوی و روایت و بسیاری نکات منحصربه‌فرد این کتاب موجب شده جوایزی از قبیل یکی از مهم‌ترین جایزه‌های ادبیات آمریکای لاتین و اسپانیا (آلفاگوآرا، ۲۰۱۱) را دریافت کند و در سال ۲۰۱۴ بزرگ‌ترین جایزه‌ی ادبیات جهان به‌لحاظ مبلغ (جایزه‌ی بین‌المللی دوبلین) به این کتاب داده شود. محض اطلاع آن‌ها که این‌قبیل اخبار را می‌پسندند، ازجمله جوایز دیگری که به این کتاب داده‌اند جایزه‌ی انجمن قلم انگلستان (۲۰۱۲)، جایزه‌ی روژه کایوا (۲۰۱۲) و جایزه‌ی گره‌گور فون رتسوری (۲۰۱۳) است. این کتاب به زبان‌های بسیار (دست‌کم هجده زبان تاکنون) ترجمه شده است.
جلیلی مترجم اثر درباره‌ی این کتاب و نویسنده‌اش می‌گوید: «خوآن گابریل واسکس نویسنده‌ای است که به سبک نئوناتورالیستی به آسیب‌شناسی وضعیت کشور خود می‌پردازد. نثر او زنده و جان‌دار است و نگاه انتقادی خود را در قالب داستانی پرماجرا پیاده می‌کند. او چندین کتاب نوشته که آخرین کتابش، «صدای افتادن اشیا»، مهم‌ترین کتاب او است که به دست‌کم هجده زبان ترجمه شده، جوایز بسیاری کسب کرده و بسیار مورد توجه منتقدان و خوانندگان است چنان‌که در همین فاصله‌ی چندساله به اثری کلاسیک تبدیل شده و در سراسر جهان به‌صورت پیوسته تجدید چاپ می‌شود. نکته‌یی که در آثار او دیده می‌شود آسیب‌شناسی نقش حافظه در ایجاد تنش در فردی است که با تروما روبهرو شده است.»
موضوع کتاب «صدای افتادن اشیا» تاثیر تجارت قاچاق مواد مخدر بر زندگی فردی است که هیچ ارتباطی با این مقوله ندارد و نویسنده نشان می‌دهد چه‌طور خواسته و ناخواسته با تمام وجود و تمام خصوصیات زندگی خود درگیر این مشکل می‌شود.
در بخشی از داستان می‌خوانیم:
«…از دو کوچه گذشتیم بی‌آن‌که کلامی حرف بزنیم. نگاه‌مان به سنگ‌فرش ترک‌خورده‌ی پیاده‌رو بود یا به تپه‌های سبز سیر در دوردست که درختان اوکالیپتوس و تیرک‌های تلفون، مثل فلس‌های تمساح خیلا، بر آن‌ها دیده می‌شد. وقتی وارد شدیم و از پله‌های سنگی بالا رفتیم لاورده پا سست کرد که من پیش بروم. اولین‌بار بود هم‌چو جایی می‌آمد و مختصات رفتار متناسب را نمی‌دانست. تردیدش به تردید حیوانی می‌مانست که در موقعیتی خطرناک گرفتار شده باشد. در اتاق مبله دو دانش‌آموز دبیرستانی، دو نوجوان که باهم چیزی می‌شنیدند و گاه‌گاه به هم نگاه می‌کردند و هرزه می‌خندیدند و مردی با کت‌وشلوار و کراوات و کیف‌دستی چرمی رنگ‌ورورفته بر زانوان‌اش دیدیم که بی‌شرمانه خروپف می‌کرد. خواسته‌مان را برای زن پشت میز توضیح دادم. هویدا بود زن به درخواست‌های عجیبی ازاین‌دست عادت دارد. چشم ریز کرد بل‌که من را بشناسد یا متوجه شد پیش‌تر بارها آن‌جا آمده‌ام و بعد دست‌اش را پیش آورد و گفت:
«عرض کنم که… چی می‌خواین گوش بدین؟»
بی‌سوادی که حساب‌وکتاب سرش می‌شد
نویسنده: یوناس یوناسن
مترجم: حسین تهرانی
ناشر: چشمه
تعداد صفحات:
قیمت:
بی‌سوادی که حساب وکتاب سرش می‌شد ماجرای دختری است که می‌تواند بمب اتم درست کند!
آخرین رمان «یوناس یوناسن» نویسنده‌ی سوئدی با نام «بی‌سوادی که حساب و کتاب سرش می‌شد» با ترجمه‌ی «حسین تهرانی» در نشرچشمه منتشر شد.
یوناسن که با اولین رمانش «پیرمرد صدساله‌ای که از پنجره بیرون پرید و فرار کرد» به شهرتی فوق‌العاده رسید و رمانِ دومش با نامِ «دختری که پادشاه سوئد را نجات داد» نیز بسیار پرفروش بود. در سومین رمان‌اش نیز همان تمِ دو رمان قبلی را دست‌مایه قرار می‌دهد.
«بی‌سوادی که حساب و کتاب سرش می‌شد» چندین و چند هفته کتاب‌فروشی‌های سوئد و آلمان را در تسخیر خود داشته و نسخه‌ی انگلیسی‌اش تازه منتشر شده است. این رمان نیز به بیش از بیست زبان ترجمه شده است. یوناسن در این رمان ماجرای یک دخترِ اهلِ آفریقای جنوبی را روایت می‌کند که در دورانِ نژادپرستی حکومتِ این کشور طی ماجرایی یاد می‌گیرد بمب اتم درست کند! رمان با مهاجرت این دختر به سوئد و اتفاق‌هایی عجیب ادامه پیدا می‌کند که به شدت طنزآلود و در عین حال تاریخی هستند.
یوناسن که دیر داستان‌نویسی را آغاز کرد خیلی زود به شهرت دست یافت. او با تکیه بر آدم‌ها وماجراهای تاریخی به ساختنِ فضاهایی می‌پردازد که درشان انواعِ تناقض‌های رفتاری و جنونِ روایی باعث شده او را صاحب نوعی جدید از ادبیاتِ طنز بدانند. رمانِ «بی‌سوادی که حساب و کتاب سرش می‌شد» پر است از این خرده‌روایت‌ها؛ کمونیستی که زیرِ مجسمه‌ی لنین له می‌شود. نیروهای پلیسی که در درگیری با یک انبارِ بالش خالی تلفات می‌دهند! مردی که تمامِ عمرش را برای نابودی سلطنت در سوئد نقشه می‌کشد و دو جاسوس اسرائیلی که بمبی را که دست‌آویز یک اشتباهِ پستی قرار گرفته‌اند… اشتباهی که بمبی مخفی را به جای چند کیلو گوشتِ خشک به سوئد می‌فرستد! در رمان می‌توان همان لحن و بیانِ نویسنده را که در اولین و دومین رمانش از آن استفاده کرده دید منتها با داستانی متفاوت‌تر.
این رمان از آلمانی به فارسی برگردانده شده است. پیش از این چند مترجم رمانِ «پیرمرد صد سالهای…» را به فارسی ترجمه کردند که با اقبالِ مخاطبانِ فارسی زبان نیز همراه بود.
پاندای محجوب بامبوبه‌دست با چشم‌هایی دورسیاه، در اندیشه‌ی انقراض
نویسنده: جابر حسین زاده نودهی
ناشر: چشمه
تعداد صفحات:
قیمت:
رمان «پاندای محجوب بامبوبه‌دست با چشم‌هایی دورسیاه، در اندیشه‌ی انقراض» نوشته‌ی «جابر حسین‌زاده» منتشر شده است.
این رمان به طور کلی ماجراها و روایت‌های آدمی نیمه‌روان‌پریش است که مثل آهنربا، دیوانه‌های دور و برش را به خود جذب می‌کند و قدم به قدم به جنون کامل نزدیک‌تر می‌شود. نکته‌ی اصلی در مورد فصل‌بندی کتاب، غیر خطی بودن آن است که به نوعی بازتاب‌دهنده‌ی ذهن مغشوش راوی و سرگیجه مدامش است در مواجهه با آدم‌های اطراف و دنیای محدودی که در آن احاطه شده. حامد، شخصیت اصلی داستان در جایی ثابت از دنیا ایستاده و به شکلی منفعل شاهد ورود و خروج آدم‌ها به خانه و در حقیقت جریان زندگی‌اش است.
شخصیت‌های این اثر افرادی مشکل‌دار هستند که ناچار به خلقِ بلاهت‌اند. راوی، بدون ترتیب خاصی بین محدوده‌های زمانی مختلف از زندگی‌اش سیر می‌کند و روایاتی آشفته از روابط ناپایدارش با اطرافیان را به تصویر می‌کشد. آدم‌های رمان گاهی با شکلی موجه وارد می‌شوند و طولی نمی‌کشد که ضعف‌ها و حماقت‌های بنیادین‌شان را توی صورت خواننده می‌کوبند. به عبارت دیگر لشکر شکست‌خورده‌ها، به نوبت وارد صحنه شده و با لگد از آن بیرون انداخته می‌شوند.
حسین‌زاده که مهندس عمران است درباره‌ی چگونگی خلق این اثر و ورودش به عرصه‌ی داستان‌نویسی می‌گوید: «اتفاقی وارد رشته‌ی مهندسی عمران شدم و عمدتا در همین زمینه مشغول به کار هستم. ممکن بود پزشک شوم یا روزنامه‌نگار یا کارتن‌خوابی وسط دره‌ی فرحزاد. در هر صورت اولویت اولم نوشتن داستان بوده همیشه.»
وی در ادامه درباره‌ی طنزپردازی می‌گوید: «موقع نوشتن، فرمان را می‌دهم دست ناخودآگاهم و ایشان است که دست می‌کند تهِ لایه‌های ذهنم و آن چیزی که دوست دارد را می‌کشد بیرون. بیشتر مواقع، حاصل همان است که بهش می‌گویند طنز و عمدتا هم تلخ است. ضربه‌های طنز در متن‌های رومن گاری همیشه مورد علاقه‌ام بوده و فکر می‌کنم تاثیر زیادی از نوشته‌هایش گرفته باشم. کاری که معمولا در نوشته‌هام می‌کنم دست انداختنِ آدم‌هایی است که خیلی خودشان را جدی می‌گیرند و با اعتماد به نفسی غریب، تند تند دنیا را گاز می‌زنند.»
خودزنی
نویسنده: داوود آتش بیگ
ناشر: چشمه
تعداد صفحات: ۹۰ صفحه
قیمت: ۷۰۰۰ تومان
«خودزنی» شش داستان دارد که موضوع و محتوای همه‌ی این داستان‌ها درباره‌ی خشونت و روابط بی‌رحمانه‌ای‌ست که گاهی میان ساکنین طبقات متوسط شهری در جریان است.
آتش‌بیگ نویسنده‌ی اثر که دکترای داروسازی دارد، درباره‌ی اولین کتاب خود می‌گوید: «همه چیز از داستان کوتاه “جوی خون” شروع شد؛ “جوی خون” را تحت تاثیر فضا و اتفاق‌های خاصی نوشتم. بعد از بحث‌ها و بازخوردهای فراوانی که از این داستان گرفتم، ده‌ها داستان با یک محور مشترک یعنی «خشونت» به ذهنم هجوم آورد. همه را نوشتم. و بعد از میانشان این شش داستان را که در این مجموعه گرد آمده انتخاب کردم.»
در بخشی از کتاب می‌خوانیم:
«باران می‌بارید. تمام شب باران باریده بود. با این‌حال پنجره‌ی ماشین را کشیده بود پایین تا قطره‌ها سر و صورتش را خیس کنند. تمام تنش می‌سوخت. نگاهش به چراغ‌های بیمارستان رضوی که افتاد ناخودآگاه پایش را از روی گاز برداشت. کمی جلو‌تر، زد کنار و دست کشید روی صندلی سرنشین. به این فکر کرد که گوش را کجا گذاشته؟ مگر همین جا نگذاشته بود؟ گلدان شمعدانی را از روی صندلی برداشت و زیرش را نگاه کرد. نبود. خم شد و در داشبورد را باز کرد؛ دفترچه‌ی راهنمای ماشین و چندتا سی‌دی و عینکی که رویش بود، سر خورد تا لبه‌ی داشبورد. زیر قرآن کوچک را هم نگاهی کرد. نبود که نبود. کجا ممکن بود غیبش زده باشد؟ یک گوش درسته‌ی آدمیزاد که خوب یادش بود گذاشته پهلوی شمعدانی‌ها، کجا می‌توانسته رفته باشد؟ از ماشین پیاده شد تا زیر صندلی‌ها را بگردد. قطره‌های باران به صورت و گردنش می‌خورد.»
سوکورو تازاکی بی‌رنگ و سالهای زیارتش
نویسنده: هاروکی موراکامی
مترجم: امیرمهدی حقیقت
ناشر: چشمه
تعداد صفحات: ۳۰۲ صفحه
قیمت: ۱۸۰۰۰ تومان
این کتاب سیزدهمین رمان موراکامی است که سال ۲۰۱۳ یک ناشر ژاپنی آن را منتشر کرد و در کمتر از یک ماه بیش از یک میلیون نسخهٔ آن به فروش رفت.
داستان این کتاب دربارهٔ «سوکورو» مرد جوان ۳۶سالهای است که در شهر توکیو زندگی می‌کند. وی در دوران دبیرستان چهار دوست صمیمی داشته که اتفاقی عجیب در رابطه‌شان، او را در شوکی چندساله فرو می‌برد و ماجرای اتفاق‌افتاده وادارش می‌کند تا به کشف رازهای گذشته‌اش بپردازد. سوکورو بعد از گذشت سال‌ها و به خاطر ماجراهای پیش‌آمده درصدد کشف چرایی این قطع رابطه برمی‌آید و در این راه رازهای عجیبی در روابط انسانی برای او برملا می‌شوند.
«سوکورو تازاکی بی‌رنگ و سالهای زیارتش» یکی از جذاب‌ترین رمان‌های موراکامی است که در این اثر هم مثل آثار قبلی او، تنهایی، زبان سرد و تأثیرپذیری موراکامی از موسیقی جاز نمایان است.
این کتاب در سال ۲۰۱۴ در لیست کتاب‌های پرفروش «بوک‌اسکن»، «اِن‌پی‌آر» و «نیویورک‌تایمز» قرار گرفت. چاپ این رمان در امریکا و اروپا با استقبالی عجیب روبهرو شد. طوری که در روزهای نخست فروش، صف‌هایی طولانی مقابل کتاب‌فروشی‌ها به وجود آمد.
امیرمهدی حقیقت، مترجم جوان و شناخته‌شده که پیش از این آثاری از جومپا لاهیری، برنارد مالامود و… را در کارنامه‌ی خود دارد، این رمان را ترجمه کرده است. موراکامی سال‌هاست که در بنگاه‌های شرط‌بندی به عنوان یکی از بخت‌های اصلی جایزه‌ی نوبل به شمار می‌آید. جایزه‌ای که قبلاً دو هموطن او اُکاتاگاوا و اوئه از آن خود کرده‌اند و به رغم بسیاری، احتمالاً این دونده‌ی آماتور و نویسنده‌ی تأثیرگذار، سومین برنده‌ی ژاپنی آن خواهد بود.
نشرچشمه کتاب‌های دیگری از این نویسنده از جمله «کجا ممکن است پیدایش کنم»، «از دو که حرف می‌زنم از چه حرف می‌زنم»، «کتابخانه‌ی عجیب»، «بعد زلزله» منتشر کرده است.
