متیو لی
دولت اوباما که از بیاعتنایی ادامهدار ایران نسبت به درخواستهای غرب برای اعتمادسازی درباره برنامه هستهای خود خسته شده است، در حال متمایل شدن به سمت اعمال تحریمهای جدید، حتی در صورت تنها ماندن در این اقدام است.
مقامات دولتی نگرانی فزایندهای را ابراز کردهاند مبنی بر اینکه علیرغم عدم پذیرش آشکار تهران برای اعتماد سازی و همکاری با بازرسان هستهای سازمان ملل به امید پیشرفت در مسئله هستهای، ممکن است اجماع بینالمللی در مورد افزایش تحریمهای سازمان ملل وجود نداشته باشد.
به همین دلیل دولت آمریکا بدون سر و صدا در حال حمایت از قانونی در کنگره است که به پرزیدنت باراک اوباما اختیارات جدیدی برای هدف قرار دادن بخش انرژی ایران از طریق تنبیه شرکتهای خارجی که به ایران محصولات نفتی پالایش یافته میفروشند، را خواهد داد. رژیم ایران به شدت وابسته به واردات بنزین، نفت سفید و گازوئیل است.
این قانون همچنین به دولت آمریکا اجازه میدهد به سراغ بیمهها و بیمههای اتکایی که تانکرها و محمولههای نفتی را تحت پوشش قرار میدهند برود. بر این اساس آمریکاهمچنین میتواند شرکتهایی را که برای ایران تکنولوژیهای پنهانی را فراهم آوردند که برای سرکوب معترضان و مبارزان دموکراسی که طی اعتراضات این تابستان پس از انتخابات مناقشهآمیز مورد استفاده قرار گرفت، هدف قرار دهد.
مقامات آمریکا این هفته در برابر جلسات کلیدی کنگره در باره این قانون موضعی علنا بیطرفانه گرفتند چرا که بیمناک بودند که مذاکرات جاری میان آژانس بینالمللی انرژی هستهای و تهران بر سر توافقی که اکثر اورانیوم غنیشده با درجه پایین ایران را برای پالایش مجدد و از بین بردن قابلیت آن برای استفاده اورانیوم برای سلاح به جای انرژی به خارج از کشور میفرستد، به خطر بیاندازند.
هیلاری رادهم کلینتون وزیر امور خارجه آمریکا روز جمعه در مصاحبهای با سیانان گفت که دولت میخواهد روند مذاکرات “تا آخر کارش را انجام دهد”.
اما رابرت گیبز منشی مطبوعاتی کاخ سفید صبر محدودی را در مورد ایران ابراز داشت. وقتی از او پرسیده شد آیا اکنون زمان دنبال کردن تحریمهای شدیدتر است وی گفت: “مهلت رئیسجمهور نامحدود نیست.”
مقامات بصورت خصوصی گفتند که آنها از تصویب لوایح توسط کمیته روابط خارجی کنگره در روز چهارشنبه و کمیته روابط شهری و مسکن و بانکداری سنا در روز پنجشنبه استقبال کردهاند.
مقامات برای صحبت پیرامون برنامههای داخلی دولت درخواست ناشناس ماندن کردند.
یکی از مقامات دولتی گفت: “ما باید برای اقدام آماده باشیم و این نمیتواند تا ابد طول بکشد.”
مقامات عنوان کردند که نمیخواهند دولت به تنهایی عمل کند و بیشتر ترجیح میدهند تحریمهای جدید توسط شورای امنیت سازمان ملل اتخاذ شود. این هیات سازمان ملل پیش از این سه دوره تحریم را علیه ایران اعمال کرده است که در صورتیکه ایران با پیشنهادات برای توقف غنیسازی اورانیوم در قبال مشوقها همکاری نکند اعمال میشوند.
مقامات میگویند، اما مقاومت روسیه و چین در مقابل هرگونه تحریم بیشتر، که همیشه با چنین اقداماتی مخالف بودهاند، مسیر را پیچیده میکند. این دو کشور علیرغم بیانات اخیر دیمیتری مدودف رئیسجمهور روسیه مبنی بر اینکه ممکن است تحریمهای جدید “غیر قبال اجتناب” باشند، احتمالا هر گونه تلاش برای تحریمهای بینالمللی را سد میکنند.
خبرگزاری دولتی ایران روز جمعه گفت آن کشور بر تبادل همزمان اورانیوم غنیشده با درجه پایین با سوخت هستهای که در خارج تولید شده است اصراردارد. این موضوع اساس نقشه سازمان ملل را برای خارج کردن اکثر اندوخته ایران برای غنیسازی بیشتر در روسیه و تبدیل آن به میلههای سوختی در فرانسه برای استفاده در یک راکتور تحقیقاتی، تحلیل میبرد.
در همین حال آژانس به نقل از یک مقام ناشناس عنوان کرد که واکنش ایران به پیشنهاد غرب “حاوی پاسخی قطعی (به قرارداد) نبوده است” بلکه “گرایش مثبت” ایران و میل به ادامه مذاکرات در مورد این پیشنهاد را بیان میکند.
گیبز و رابرت وود سخنگوی وزارت امور خارجه گفتند که دولت منتظر روشن شدن موضع ایران است. گیبز گفت: “ما مدام در ارتباط با آژانس بینالمللی انرژی هستهای هستیم تا آن را دریافت کنیم.”
وود گفت: “ما منتظرپاسخی واضح هستیم تا بتوانیم پیش برویم. این توافق خوبی است، اقدامی اطمینانساز است.”
منبع: سیاتل تایمز، 30 اکتبر