به گفته عباس عراقچی، رییس هیأت مذاکره کننده ایرانی، تهران و کشورهای بزرگ در سومین روز از مذاکرات ژنو پیرامون برنامه مناقشه آمیز هسته ای ایران “به توافق نزدیک شده اند”.
با این حال، او خاطرنشان ساخت که “علی رغم پیشرفت های واقعی، هنوز موضوعات مهمی” برای حل و فصل “باقی مانده است” و “مذاکرات هنوز به مرحله نهایی نرسیده اند”. ازسوی دیگر، عباس عراقچی اخبار منتشر شده در مطبوعات ایرانی را ، “نه تأیید و نه تکذیب کرد”. براساس این اطلاعات، کشورهای بزرگ حق غنی سازی اورانیوم ایران در خاک خود را به رسمیت شناخته اند.
از نشانه های پیشرفت در مذاکرات روز جمعه این بود که جان کری بالاخره تصمیم گرفت در مذاکرات حاضر شود و واشنگتن را برای حضور در ژنو ترک کرد. جنیفر ساکی، سخنگوی دیپلماسی آمریکا، دراین خصوص گفت که او “به هدف ادامه کاهش اختلافات و رسیدن به یک توافق” به سوئیس خواهد رفت.
یک ساعت و نیم بعد، لوران فابیوس و ویلیام هیگ، همتایان فرانسوی و بریتانیایی او، از حضور خود در سوئیس خبر دادند و پس از آنها، گیدو وستروله و وانگ یی، وزرای خارجه آلمان و چین نیز برای حضور در ژنو اعلام آمادگی کردند. همتای روسی آنها، سرگئی لاوروف نیز روز جمعه بدون اعلام قبلی به سوئیس رفت.
به نوشته خبرگزاری رسمی چین، وزیر خارجه این کشور روز شنبه اعلام کرد که مذاکرات هسته ای ایران “به لحظه نهایی نزدیک شده”.
غنی سازی اورانیوم و تحریم
هیأت ایرانی پس از نشست صبح از نزدیک شدن نقطه نظرات میان طرفین خبر داد. این هیأت بار دیگر به “حق غنی سازی ایران” اشاره کرد و خواستار آن شد که این حق به رسمیت شناخته شود. همین مسأله یکی از موضوعات اصلی در به نتیجه نرسیدن مذاکره کنندگان است. مذاکرات براساس متنی پیش می رود که توسط گروه شش کشور در تاریخ ۹ نوامبر تدوین شده. در پروژه “توافق مقدماتی” شش ماهه که قرار است قبل از رسیدن به یک توافق کلی انجام شود، هدف آن است که محدودیت هایی در برنامه اتمی ایران در ازای کاهش تحریم ها صورت پذیرد.
به گفته مایکل مان، سخنگوی خانم اشتون، جزئیات مسأله مشخص نیست، ولی “همه می دانند که اینها مسایل اصلی اند”؛ به ویژه “حق” غنی سازی ایران که مورد تأیید کشورهای غربی نیست. یکی دیگر از موضوعات مهم به ذخیره اورانیوم غنی شده ۲۰ درصدی ایران مربوط می شود که به سرعت می تواند به میزان ۹۰ درصد و قابل استفاده در مصارف نظامی غنی سازی شود.
براساس برآوردهای منابع آمریکایی، ایران هر ماهه ۵ میلیارد دلار درآمد ازدست می دهد و تاکنون در حدود ۱۲۰ میلیارد دلار از دست داده. این درحالی است که صد میلیارد دلار از دارایی های ایران نیز در بانک های مختلف در سراسر جهان توقیف شده. سامانتا پاور، سفیر ایالات متحده در سازمان ملل، به شبکه سی ان ان گفت که ایران در صورت رسیدن به توافق می تواند به مدت شش ماه مبلغی معادل ۶ میلیارد دلار دریافت کند.
منبع: لوموند، ۲۲ نوامبر