حرکت با چراغ خاموش برای فرار از تحریم ها

انتشار خبر خروج قرارگاه خاتم الانبیاء از کنسر‌سیوم فاز‌های 15 و 16 حوزه نفتی پارس جنوبی  با تعجب فعالان و صاحب نظران اقتصادی مواجه شد. با این حال، روز گذشته و علی رغم گمانه زنی ها درباره شرکت جایگزین قرارگاه خاتم در فازهای 15 و 16، شرکتی به جای قرارگاه خاتم در کنسرسیوم قرار گرفت که رئیس هیات مدیره اش، مدیرعامل قرارگاه سازندگی خاتم است. این جابجایی در کنسرسیوم فازهای 15 و 16 پارس جنوبی موجب ارائه تحلیل های متفاوتی از جمله  اعمال تحریم های مشخص جامعه جهانی بر ضد قرارگاه سازندگی خاتم و شخص سردار رستم قاسمی از یکسو، و تلاش این قرارگاه برای حرکت با چراغ خاموش برای تصاحب  بیشتر پارس  جنوبی و نیز حفظ اهرم های فشار بر دولت از دیگر سو، شده است.

در خبری که در سایت رسمی قرارگاه خاتم الانبیاء درباره خروج این نهاد اقتصادی وابسته به سپاه، از کنسر‌سیوم فاز‌های 15 و 16 منتشر شده، از “احتمال به خطر افتادن منافع ملی” سخن رفته و آمده است:” در شرایط کنونی ممکن است ادامه فعالیت در فاز‌های 15 و 16 موجب به خطر افتادن منافع ملی گردد لذا قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیاءو شرکت‌های تابعه بر آن است از امکانات و توانمندی‌های خود در جهت اجرای سایر پروژه‌های عظیم ملی بهره‌برداری نموده و از کنسر‌سیوم فاز‌های 15 و 16 خارج گردد”.
سایت قرارگاه خاتم افزوده است: “قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیاءکه مجموعه‌ای غیر نظامی بوده و در سازندگی میهن اسلامی نقش مهمی داشته و در مردم یاری و کمک به توسعه کشور در سال‌های متمادی فعال بوده است، اخیراً در اقدامی ظالمانه از سوی غرب مورد تحریم قرار گرفته که در این رابطه اقدامات حقوقی و قانونی از سوی این قرارگاه در دست اقدام می‌باشد”.

گفتنی است ماه گذشته وزارت خزانه داری آمریکا اعلام کرد که  از این پس سردار پاسدار رستم قاسمی، فرمانده قرارگاه خاتم الانبیاء  و چهار شرکت زیرمجموعه این قرارگاه، یعنی شرکت های مکین، رهاب، فاطر و مهندسین مشاور ایمن سازان را در فهرست تحریم ها قرار داده است.
بنا به گفته استوارت لیوی، معاون امور تروریسم و اطلاعات مالی وزارت خزانه داری آمریکا، سپاه متهم است که از طریق قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا و موسسه های یاد شده ارتباطش را با جهان خارج حفظ می کند. این  تحریم ها اینبار شخص رستم قاسمی را هدف قرار داده است حال آنکه قرارگاه خاتم در سال ۲۰۰۷ میلادی از سوی آمریکا تحریم شده بود.

با اعلام خبر خروج قرارگاه خاتم از فازهای 15 و 16، روز گذشته شرکت نفت و گاز پارس که کارفرمای طرح توسعه فازهای پارس جنوبی است، در اطلاعیه ای اعلام کرد که از این پس شرکت ایزوایکو رهبر کنسرسیوم مجری این فازها بوده و تأمین تجهیزات مورد نیاز طرح، از سوی شرکت نفت و گاز پارس انجام خواهد شد.

این در حالیست که شرکت جایگزین قرارگاه خاتم، همچنان از شرکت های زیرمجموعه سپاه پاسداران و رئیس هیات مدیره آن، رستم قاسمی، مدیرعامل قرارگاه خاتم النبیاء است.

آذرماه گذشته رستم قاسمی در یازدهمین همایش صنایع دریایی در بوشهر از “زیان ده” بودن شرکت ایزوایکو سخن گفته و اعتراف کرده بود: “این شرکت با وجود داشتن سهامداران زیاد و بورسی بودن آن، شرکتی ورشکسته است به طوری که بیش از 700 میلیارد تومان بدهی دارد”.

به گفته کارشناسان اقتصادی، علاوه بر محدودیت های اعمال شده پس از تحریم های اخیر، به نظر می رسد سپاه پاسداران  قصد دارد با جایگزینی شرکت های ورشکسته در پروژه های کلان ملی، آنها را از موقعیت کنونی شان خارج کند و جایگزینی اخیر ایزوایکو به جای خاتم الانبیاء نیز با همین هدف و نیز دورزدن تحریم ها صورت گرفته است. ضمن اینکه، بنا به گزارش سایت خبری مانا، قرارگاه خاتم همچنان مالک اصلی شرکت ایزوایکو است و از بابت این جایگزینی متحمل ضرری نخواهد شد.

گفتنی است شرکت ایزوایکو یکی از دو شرکت وابسته به سپاه در حوزه کشتی سازی است و تا کنون سابقه حضور در حوزه نفت و گاز را نداشته است. این درحالیست که شرکت صدرا، دیگر شرکت کشتی سازی وابسته به قرارگاه خاتم و سپاه پاسداران، هم اکنون برنده مناقصه صوری فازهای 22الی 24 توسعه میدان پارس جنوبی شده است.

در همین حال سایت بورس نیوز نیز در تحلیلی، علت کناره گیری قرارگاه خاتم از فاز 15 و 16 را با هدف  تحت فشارقرار دادن دولت برای تامین مطالبات سپاه دانسته و نوشته است:” رستم قاسمی فرمانده قرارگاه خاتم عضو هیات عامل سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران ( ایدرو ) است که شاید با نفوذ خود در ایدرو از مشارکت ایدرو در پارس جنوبی هم ممانعت به عمل آورد و شاید تنها در صورتیکه دولت به تمام خواسته هایش تن دهد فرمان بازگشت پیمانکاران به عسلویه را صادر کند. او اصلی ترین سهام دار صدرا و ایزو ایکو نیز می باشد و می تواند در موقع لازم از فعالیت آنها نیز جلوگیری به عمل آورد”.

این گزارش می افزاید: “رستم قاسمی، فرمانده قرارگاه خاتم الانبیاء پیش از این گفته بود که تأمین مالی عملیات در فازهای ۱۵ و ۱۶ میدان مشترک گازی پارس جنوبی در گرو برداشت یک میلیارد دلاری ازحساب ذخیره ارزی است. درخواستی که با موافقت شورای عالی اقتصاد نیز همراه بوده است اما به نظر می رسد جایگزینی اخیر با هف فشار به دولت با هدف تسریع این برداشت صورت گرفته است”.

این تحلیل ها در حالی مطرح می شوند که هنوز معلوم نیست ک رستم قاسمی مدیرعامل و یا عضو هیات مدیره چند شرکت صوری سپاه پاسداران است.

این تحلیل ها درباره دلایل پشت پرده کناره گیری قرارگاه خاتم از فازهای 15 و 16 با شوک روانی شدیدی در بازار بورس ایران مواجه شده است به طوریکه روزگذشته شرکت صدرا نماد معاملاتی خود در بورس تهران را تعطیل کرد.

بنا به گزارش فارس، بسته شدن نماد صدرا موجب نگرانی معامله گران شد به طوریکه مدیرعامل تعاونی کارکنان ایران خودرو که از جمله خریداران همزمان بلوک 18 درصدی ایران خودرو و از جمله سهامداران شرکت صدرا است، در توضیحی به سهامداران اعلام کرد: “به دلیل اثرات مسائل روانی بر بورس اوراق بهادار، سهامداران نباید اسیر جو روانی شوند بلکه به جای آن باید به تجزیه و تحلیل اطلاعات موجود خصوصا  بررسی های بنیادی توجه ویژه ای کنند. نگران نباشید، سودآوری ادامه خواهد داشت”.