با کار اقتصادی، مالیات نمی دهند

نویسنده
جلال یعقوبی

» انتقاد تلویحی روحانی از سپاه پاسداران

حسن روحانی، در همان سخنرانی‌اش که از همه‌پرسی سخن گفت و توجه رسانه‌های داخلی و خارجی را جلب کرد، کنایه‌ای هم به نهادهایی زد که فعالیت اقتصادی می‌کنند، اما مالیات نمی‌دهند. رئیس‌جمهوری اسلامی تاکید کرده بود: “می‌شود یک نهاد کار اقتصادی بکند و مالیات ندهد اما تا می‌گوییم فلان نهاد باید مالیات بدهد بساطی درست می‌شود. اما این دولت در هر موضوعی که بداند مصالح مردم است بدون واهمه از هیچ کس و هیچ نهادی موضوع را به مردم خواهد گفت و لایحه لازم را به مجلس تقدیم خواهد کرد.”

به گزارش خبرگزاری ایسنا، روحانی همچنین کنایه‌ای دیگر هم به “سلمان و ابوذر”های اقتصادی زده و گفته بود: “برخی امور، سیاست داخلی‌اش خیلی خیلی قوی است. بیش از آنچه که فکر می‌کنید. در حالی که اقتصاد در کشور با انحصار پیشرفت نمی‌کند و اگر موضوعی منحصر در دست گروه خاصی باشد فساد ایجاد می‌شود حتی اگر سلمان و ابوذر باشد. اقتصاد باید از رانت نجات پیدا کند و همه دستگاه‌های دولتی فعالیت اقتصادی‌شان به صورت شفاف بیان شود. یعنی همه مردم باهم از آمار و ارقام و طرح‌های اقتصادی در یک لحظه باخبر شوند، چون اینجا پسرخاله و پسرعمه نداریم.”

کنایه جدید روحانی درباره نهادهایی که کار اقتصادی می‌کنند، و فعالیت انحصاری ورانتی دارند اما مالیات نمی‌دهند باز هم دامن سپاه پاسداران را گرفته است.

اواخر آذرماه گذشته، رئیس سازمان مالیاتی کشور اعلام کرد که “حدود ۴۰ درصد اقتصاد کشور از تولید ناخالص داخلی مشمول معافیت هستند که شامل معافیت‌های دائمی مانند کشاورزی و سایر هستند. بخشی از اقتصاد که مشمول مالیات بوده مالیات نمی‌دهند و بار تکفل درآمدهای مالیاتی اقتصاد روی ۴۰ درصد ظرفیت‌ها است.” او همچنین گفته بود: “حدود ۲۰ تا ۲۵ درصد از تولید ناخالص داخلی در حوزه خاکستری و سیاه بوده که مشمول فرار مالیاتی می‌شوند.” به این ترتیب بیش از شصت درصد اقتصاد ایران خارج از دسترس اداره مالیات دولتی است.

آذرماه گذشته همچنین روزنامه های چاپ تهران خبر از طرحی داده بودند که در صورت تصویب نهایی آن در مجلس قرار است بخشی از مجموعه‌های زیر نظر رهبر جمهوری اسلامی که فعالیت اقتصادی می‌کنند، مالیات بپردازند. گفته می‌شد که درآمد کسب‌شده مالیاتی از این محل،حدود “یک‌هزارمیلیاردتومان” ، صرف “تجهیز همه آموزشگاه‌های آموزش‌و‌پرورش با اولویت مناطق محروم و روستاها” خواهد شد.

مهمترین نهاد زیر نظر رهبر که هم فعالیت اقتصادی می کند و هم معافیتهای مالیاتی دارد، سپاه پاسداران است. در مرداد ماه سال 1391، سایت شبکه ایران، که مواضع دولت را منعکس می‌کرد، از معافیت مالیاتی سپاه انتقاد کرده و نوشته بود: “این سوال همواره در افکار عمومی دلسوزان وجود داشته که به راستی چرا بنیادهای قدرتمند اقتصادی و نهادهایی مانند نیروهای مسلح که فعالیت اقتصادی دارند ، از پرداخت مالیات معاف هستند؟ چرا مراکز اقتصادی بزرگی مانند بنیاد تعاون سپاه ، بنیاد تعاون ناجا ، قرارگاه خاتم الانبیاء (ص) که هم اکنون پروژه های عظیم را در دست دارند و دارای گردش مالی فوق العاده هستند ، به یاری اقتصاد بدون نفت نمی آیند؟ چرا بنیادهایی که فعالیت فرهنگی دارند ، به جای پرداخت مالیات و استفاده از بودجه عمومی ، از معافیت مالیاتی برخوردارند؟ به نظر می‌رسد شرایط کنونی ، بهترین زمان برای اجرای طرح تحول مالیاتی و عملیاتی کردن اقتصاد مقاومتی رسیده است.”

این اولین بار نیست که روسای جمهور در ایران از فعالیت‌های اقتصادی سپاه پاسداران انتقاد می‌کنند.

حسن روحانی اواسط آذرماه گذشته نیز در همایش ملی ارتقای سلامت اداری و مبارزه با فساد گفته بود: “باید تجمیع قدرت را از بین ببریم. با تجمیع یک قدرت در نهاد فساد درست می‌شود؛ اگر تفنگ، پول، قدرت، روزنامه، سایت و تبلیغات در یک جا جمع شد حتما فساد است؛ دنیا عقلش رسیده که قدرت‌ها را تفکیک کرده است.” او اضافه کرده بود: “ما در مجلس یک سال گرفتار بودیم که دستگاه اطلاعاتی کشور به دستگاه نظامی داده شود که در این باره صحبت‌ها زیاد شد و از امام(ره) سؤال کردیم و سپس ما یک وزارتخانه درست کردیم. کار سختی بود برای اطلاعات درست کردن وزارت اطلاعات اما این کار را کردیم که مجلس نظارت کند و در وزارت اطلاعات هم گفتیم نیروی مسلح وجود نداشته باشد که بتوان کنترل کرد والا اگر تفنگ، روزنامه، قدرت و خبرگزاری را همه در یک نهاد جمع کردیم ابوذر و سلمان هم باشد فاسد می‌شود. اینها اشکال‌آفرین است و تجمیع قدرت در یک جا فساد است؛ چرا قوای سه‌گانه درست شد؟ یک دولتی درست می‌کردید که خودش قانون وضع کند و اجرا کند.”

کنایه دوباره روحانی به “سلمان و ابوذر”هایی که امکان فساد دارند، به معنی کنایه به سپاه پاسداران تلقی شده بود. چند روز بعد سرلشکر محمدعلی جعفری طی گفتگویی با خبرگزاری دولتی ایرنا درباره “گمانه‌زنی رسانه‌های خارجی” مبنی بر اینکه منظور رییس‌جمهوری در اظهارات اخیرش سپاه پاسداران بوده است، گفته بود: “ما هم در جریان این گمانه‌زنی‌ها قرار گرفته‌ایم، اما آنطور که در این خصوص از رییس‌جمهوری محترم سوال شده، گفته‌اند که منظور من سپاه نبوده و اظهارات مطرح شده معطوف به یک توصیه و تحلیل کلی بوده است.”

انتشار این سخنان در سایت‌های داخلی موجب واکنش‌های قابل توجهی شد. برای نمونه ذیل خبر تکذیب فرمانده سپاه پاسداران در سایت فرارو، یکی از کاربران نوشته بود: “آقای جعفری راست میگن منظور روحانی سپاه نبوده به نظرم منظور روحانی اون دختر پسرهایی بود که چند سال پیش با تفنگ آب پاش آب بازی کردن می‌گید نه پس ببینید: تفنگ که داشتن، بچه پولدار هم که بودن. رسانه شونم فیسبوک بود فسادشونم که نیاز به گفتن نداره!” و دیگری اضافه کرده بود: “منظور رییس جمهور اسباب بازی فروش سر کوچه ما بود.هم اسلحه داره و پول هم تو دخلش داره و یه وبلاگ هم جدیدا درست کرده برای خودش امپراطوریه. خخخخ”

بجز روحانی محمود احمدی نژاد نیز کنایه‌هایی به فعالیت اقتصادی سپاه پاسداران داشته است. او یکبار در تیرماه سال ۱۳۹۰ در همایش تخصصی راهبردهای نوین در پیشگیری و مبارزه با قاچاق کالا و ارز،  کنایه‌های تندی به سپاه پاسداران زده و گفته بود: “تمام مرزهای غیرقانونی باید بسته شود. مال فلان سازمان است، مال فلان نهاد است، مال فلان دستگاه است. هر کس یک جایی رو سوراخ کرده و برای خودش می برد و می آورد. […] همچین که عده‌ای پایشان را از قانون گذاشتند آن ور و برای خودشان اختیارات فراقانونی قائل شدند، و استثناء قائل شدند، آنجا دیگر فساد درست می‌شود. رقم‌ها هم یک قران و دوزار که نیست. دو هزار میلیارد تومان فقط مصرف سیگار است در ایران. هزار و هشتصد تا دو هزار. همه قاچاقچی‌های درجه یک دنیا را به طمع می‌اندازد، چه برسد به قول طرف به برادران قاچاقچی خودمان.”

در آن زمان هم فرمانده کل سپاه پاسداران در دفاع از سپاه گفته بود: “این ارگان همچون سایر نهادهای نظامی اسکله‌هایی نظامی در اختیار دارد اما هیچگونه مبادله تجاری در آنها انجام نمی‌دهد.” او تاکید کرده بود: “این بحثی انحرافی است که توسط افرادی که به نظر ما، ذینفع هستند، مطرح می‌شود. این افراد با مطرح کردن چنین بحث هایی، قصد دارند توجه دولت و دستگاه‌های دیگر را از جایی که قاچاق اصلی کالا اتفاق می‌افتد، منحرف کنند.”