شرح

نویسنده

بازخوانی یک ترور…

در ماجرای ترور میکونوس که در رستورانی به همین نام واقع در برلینِ آلمان و در تاریخ ۱۷ سپتامبر ۱۹۹۲ رخ داد؛ تعدادی از سران اپوزیسون کُرد به قتل رسیدند. این ترور تاثیر زیادی بر روی روابط بین ایران و کشورهای اروپایی داشت.

در سال ۱۳۷۱ و هم‌زمان با برگزاری کنگرهٔ جهانی احزاب سوسیالیست و سوسیال دمکرات در برلین، فعالان ایرانی، از جمله صادق شرفکندی دبیرکل حزب دمکرات کردستان ایران برای شرکت در این مراسم به آلمان رفته بودند. در این میان دعوتی در روز ۱۷ سپتامبر ۱۹۹۲ از ۱۵ الی ۲۰ نفر از ایرانیان جهت حضور در رستورانی به نام میکونوس صورت می‌گیرد.

 در روز جلسه شش نفر از دعوت شدگان در رستوران حاضر می‌شوند. که علاوه بر آنها دو نفر به صورت اتفاقی و صاحب رستوران (جمعاً ۹ نفر) در رستوران حاضر بوده‌اند. ساعت حدود ۵۰ و۲۲ دقیقه ناگهان سه فرد مسلح وارد رستوران می‌شوند. یکی نزدیک در ورودی و دومی در قسمت جلویی رستوران می‌ایستند و نفر سوم نیز مسلسل به دست وارد قسمت پشتی رستوران که ۶ ایرانی در آنجا دور یک میز نشسته بودند رفته و همه آنها را به رگبار می‌بندد. از جمع افراد حاضر در رستوران ۴ نفر در جا کشته می‌شوند ویک نفر نیز به شدت زخمی می‌شود و چهار نفر دیگر نیز جان سالم به درمی برند.

دکترصادق شرفکندی دبیر کل حزب دمکرات کردستان ایران، همایون اردلان نماینده حزب دمکرات کردستان ایران در آلمان، فلاح عبدلی نماینده حزب دمکرات کردستان ایران در اروپا و نوری دهکردی کارمند صلیب سرخ و فعال در امور پناهندگان ایرانی مقیم آلمان جان‌باختگان این ترور بودند. عزیز غفاری صاحب رستوران میکونوس نیز در این حادثه زخمی می‌شود. علاوه بر این پنج نفر، دو ایرانی دیگر به نام‌های پرویز دستمالچی و فرهاد فرجاد نیز دور همان میز حضور داشتند که با وجود تیراندازی شدید توسط مسلسل که توسط فرد ضارب صورت می‌گیرد هیچگونه آسیبی نمی‌بینند.

نخست وزیر اسبق سوئد، رهبر وقت حزب سوسیال دمکرات سوئد و دبیر سیاسی آن‌زمان حزب نیز از دعوت شدگان به این میهمانی شام بودند و دعوت شرکت در آن را نیز قبول کرده بودند اما حضور آنها در آخرین ساعات لغو شد.

یک سال بعد از حادثه رستوران میکونوس یک ایرانی به نام کاظم دارابی کازرونی که مشکوک به عضویت در سپاه پاسداران بود و ۴ لبنانی به نامهای یوسف امین، محمد اتریس، عطاالله عیاد و عباس رحیل توسط پلیس آلمان دستگیر شدند و محاکمه متهمان در ششم آبانماه سال ۱۳۷۲ در آلمان آغاز شد. دادگاه این عده حدود ۵ سال و ۲۴۷ جلسه طول کشید و حدود ۹ میلیون فرانک هزینه در برداشت. در جلسات این دادگاه بیش از ۱۷۰ نفر در دادگاه حاضر شده و در مورد حادثه ترور شهادت دادند. شهادت برخی از این افراد بر ضد جمهوری اسلامی و برخی نیز به نفع جمهوری اسلامی ایران بود. دادستان دادگاه برونو یوست و قاضی آن فریچوف کوبش بودند. حکم دادگاه میکونوس در بیست و یکم فروردین ماه سال ۱۳۷۶ صادر شد و طی آن کاظم دارابی از اتباع ایرانی و عباس رحیل تبعه لبنانی به حبس ابد و یوسف امین و محمداتریس هر دو از اتباع لبنان به ترتیب به ۱۱ و ۵ سال زندان محکوم شدند. در این حکم متهم دیگر نیز به نام عطاالله ایاد تبرئه شد.

این دادگاه مقامات عالی نظام جمهوری اسلامی را به دست داشتن به قتل مخالفین خود در خارج از ایران متهم کرد چند ماه بعد، رونالد جورج، دادستان کل آلمان، سید علی خامنه‌ای، علی اکبر هاشمی رفسنجانی، علی اکبر ولایتی و علی فلاحیان را به دخالت در این ماجرا متهم کرد.

پس از این حکم آلمان و ایران سفرای خود در دو کشور را فرا خواندند و آلمان چهار دیپلمات ایرانی را از این کشور اخراج کرد. تمامی کشورهای عضو اتحادیه اروپا نیز سفرای خود را از ایران فراخواندند. ایران نیز در پاسخ به این حرکت اتحادیه اروپا سفیران خود را از کشورهای عضو این اتحادیه فرا خواند و روابط دو طرف دچار بحران شد که تا سه ماه بعد و پیروزی محمد خاتمی در انتخابات ریاست جمهوری ادامه داشت. کاظم دارابی ۱۰ دسامبر ۲۰۰۷، پس از تحمل ۱۵ سال حبس، از زندان آزاد شد و به ایران بازگشت.

چند سال پس از وقوع این ترور و با تلاش فعالان ایرانی ساکن آلمان و خانواده قربانیان، لوح یادبود جان‌باختگان در مقابل این رستوران بنا شد. جمهوری اسلامی تلاش کرد که از نصب این لوح جلوگیری کند. با وجود این مقاومت‌ها لوح یادبود جان‌باختگان با این نوشته، در مقابل این رستوران نصب شد: “: دراین محل، محل قدیمی رستوران میکونوس در تاریخ ۱۷ سپتامبر ۱۹۹۲، رهبران حزب دمکرات کردستان ایران دکتر صادق شرفکندی، فتاح عبدلی، همایون اردلان به همراه نوری دهکردی، سیاستمدار ساکن برلین توسط حاکمان سابق ایران به قتل رسیدند. آنان درراه مبارزه برای آزادی و حقوق بشر کشته شدند”.

پس از عدم موفقیت جمهوری اسلامی برای جلوگیری از بنا کرن این لوح، بنا به دستور محمود احمدی نژاد، شهردار وقت تهران، لوح یادبود جان‌باختگان حملات شیمیایی ایرانی در جنگ هشت ساله عراق علیه ایران در مقابل سفارت آلمان در تهران نصب شد.