پریسا حاتمی
پس از گذشت یک سال از غائله نشریات مجعول دانشگاه امیرکبیر و در حالی که سه تن از دانشجویان این دانشگاه همچنان به اتهام نوشتن مطالب توهین‌آمیز در زندان به سر می‌برند، یک دادگاه با تایید حکم محکومیت این سه تن، آنها را به حبس‌هایی از 22 ماه تا 30 ماه محکوم کرده است. این در حالی است که منابع مختلف خبری از فشارهای وزارت اطلاعات و معاون امنیت دادستان تهران بر این دادگاه برای تشدید احکام دانشجویان خبر داده‌اند.
این سه دانشجو به نامهای مجید توکلی، احمد قصابان و احسان منصوری که مسئولیت چند نشریه دانشجویی را در دانشگاه امیرکبیر برعهده داشتند، در اردیبهشت ماه سال گذشته و پس از آنکه نسخه‌های مجعولی از نشریات تحت مسئولیت آنها - به صورت متحدالشکل اما با لوگوی متغیر - در محوطه دانشگاه توزیع شد که در آنها به رهبر جمهوری اسلامی توهین شده بود، بازداشت شدند. پنج تن دیگر از دانشجویان نیز در همان زمان بازداشت شدند، اما از آن تعداد، این سه دانشجو تاکنون در زندان مانده‌اند.
دانشجویان امیرکبیر معتقدند مجازات این سه دانشجوی این دانشگاه، تاوان اعتراضات جنجالی دانشجویان این دانشگاه به حضور احمدی نژاد در امیرکبیر است. احمدی نژاد چند هفته پیش از آن، در زمان سخنرانی در این دانشگاه با وجود آنکه بیشتر فضای سالن محل حضور وی از قبل پر شده بود، با جمعیت بسیار دانشجویان خشمگینی مواجه شد که به حضور او در این دانشگاه اعتراض داشتند و حتی عکس وی را نیز در همان محل آتش زدند.
تغییر جزئی حکم
خبر محکومیت قطعی این سه دانشجو به مجازات حبس، به میزان جمعا 78 ماه، در حالی اعلام می‌شود که آنها پیش از این در دو دادگاه محاکمه شده بودند؛ امری که باعث تعجب حقوقدانان آگاه به لزوم تجمیع دادرسی شده بود.
پیشتر، در دادگاه عمومی (شعبه 1043 تهران) این سه تن از اتهام انتشار نشریات موهن، توهین به مقدسات، توهین به مراجع و توهین به مسئولان نظام تبرئه شده بودند؛ اگرچه در خصوص نشر اکاذیب علیه نیروهای بسیجی و امنیتی به 4 ماه زندان محکوم شده بودند. اما دادگاه انقلاب (شعبه 6) این سه دانشجو را به اتهام توهین به رهبری و تبلیغ علیه نظام به دو، دو و نیم و سه سال حبس، یعنی جمعا به هفت سال و نیم زندان محکوم کرده بود.
اکنون قاضی شعبه 44 دادگاه تجدیدنظر که به هر دو پرونده این دانشجویان رسیدگی کرده است، با بررسی دو اتهام امنیتی “تبلیغ علیه نظام” و “توهین به رهبری”، حکم دادگاه انقلاب را تایید کرده است. با این حال، آن‌طور که رسانه‌ها خبر داده‌اند، “به علت جوان بودن متهمین و فقدان سابقه کیفری، حکم صادره را مشمول تخفیف دانسته” و بدین ترتیب احکام مربوط به دو اتهام مذکور را به 10 ماه، 14 ماه و 15 ماه تقلیل داده است.
اما قاضی صادر کننده حکم، در خصوص اتهامات ناظر به توهین که در دادگاه عمومی بررسی و به تبرئه دانشجویان منجر شده، در اقدامی عجیب، در مسیر برعکس حرکت کرده است؛ یعنی اگرچه دانشجویان را در اتهام ”نشر اکاذیب علیه نیروهای بسیجی و امنیتی” تبرئه کرده و 4 ماه از حبس آنها کم کرده است، اما در عوض در خصوص اتهامات مربوط به توهین، هر یک این سه را به یک سال حبس محکوم کرده است. در نتیجه، مجموعه مجازات این سه دانشجو، باز به شش سال و نیم رسیده است، در شرایطی که هر سه آنها حدود یک سال از دوران محکومیت خود را در بازداشت و اکثرا در زندان انفرادی سپری کرده‌اند.
خبر محکومیت نهایی این سه دانشجوی دانشگاه امیرکبیر، صبح دیروز (سه‌شنبه) به وکیل آنان ابلاغ شد و همزمان سخنگوی قوه قضاییه نیز این موضوع را به خبرنگاران اطلاع داد. اما نکته جالب در این خصوص، ترفند برخی سایت‌های خبری محافظه‌کار بود که در خبر اعلامی خود، یک سالی را که این سه تن تاکنون در زندان به سر برده‌اند، از میزان محکومیت نهایی آنان کم کرده‌اند تا به جای شش سال و نیم، از سه سال و نیم حبس آنها خبر دهند..
مجازات بر اساس اعترافات تحت شکنجه
حکم زندان برای این دانشجویان در حالی صادر شده که به گفته وکیل این سه دانشجو، آنها در همه جلسات دادگاه‌های بدوی و تجدید نظر، اتهامات وارد شده را مطلقا رد کرده‌اند. همچنین، چند تن دیگر از دانشجویان دانشگاه امیرکبیر نیز که به اتهام مشابهی دستگیر شده بودند اما مدتی بعد آزاد شدند، سال گذشته از برخی اعضای بسیج دانشجویی دانشگاه امیرکبیر به دادگاه شکایت کرده و آنها را به جعل نشریات تحت مسئولیت خود متهم کرده بودند. اما تاکنون هیچ خبری در خصوص رسیدگی به این شکایت علیه بسیجیان منتشر نشده است.
خانواده‌های این سه دانشجو نیز در تابستان گذشته در نامهای خطاب به هاشمی شاهرودی، رئیس قوه قضاییه، از انجام شکنجه‌های جسمی و روحی بر روی این سه متهم در بند امنیتی 209 (که در اختیار وزارت اطلاعات است) خبر دادند و موارد متعددی از شکنجه‌های انجام شده را نام بردند.
مدتی پس از این نامه بی‌پاسخ، چهار دانشجوی آزاد شده از این بند نیز در نامهای به آوایی، رئیس دادگستری استان تهران، تهدید کردند که اگر روال پیگیری این پرونده تغییر نکند، موضوع شکنجه خود در زمان بازداشت در اوین را به گونه‌ای دیگر پیگیری می‌کنند. اما آوایی در گزارش نهایی خود از این موضوع، اعلام کرد که مدرکی که دال بر شکنجه این دانشجویان باشد، در بند 209 زندان اوین پیدا نکرده است!
خانواده این سه دانشجو که نامه‌شان را در تابستان سال گذشته بی‌پاسخ دیده بودند، در زمستان گذشته باز هم تلاش کردند تا زمینه‌های آزادی فرزندانشان و برخورد قانونی با آنها را فراهم کنند. آنها برای این منظور در آخرین روزهای سال 86 نامه دیگری به رئیس قوه قضاییه نوشتند، اما این نامه هم بی‌پاسخ ماند.
با این حال آنها موفق شدند از دادگاه تجدیدنظر که بیش از دو ماه بود رسیدگی به این پرونده را طول داده بود، قرار وثیقه 80 میلیون تومانی و دستور آزادی دانشجویان را بگیرند، اما در کمال تعجب باز هم وزارت اطلاعات، مرتضوی و معاون امنیتی‌اش، قاضی حسن حداد، مانع از اجرای این قرار شدند و به‌رغم تودیع وثیقه، آنها از زندان اوین رها نشدند.
اکنون مجید توکلی، احمد قصابان و احسان منصوری به شش سال و نیم حبس محکوم شده‌اند، در حالی که هیچ دلیل روشنی بر انتشار نشریه توسط ایشان، غیر از اعتراف اجباری در زندان انفرادی، وجود ندارد.