سباستین سبت
شرکت ایرانی “گروه توسعه انرژی تدبیر” یکی از خریداران بالقوه پالایشگاه پتروپلاس در فرانسه است. با توجه به وجود تحریم های بین المللی علیه ایران، حضور این شرکت در لیست خریداران این پالایشگاه سؤالاتی را ایجاد کرده است.
پرونده خرید پالایشگاه پتروپلاس با مطرح شدن یک موضوع ژئوپلتیک دایر بر ورود یک خریدار ایرانی به لیست خریداران پیچیده تر شده. گروه توسعه انرژی تدبیر روز سه شنبه ۴ دسامبر پرونده ای را به دادگاه بازرگانی شهر “روان” در استان نرماندی تسلیم کرده است.
خرید این پالایشگاه که با مشکلات اقتصادی روبرو شده، اولین بار در روزنامه فیگارو منتشر شد و صحت آن توسط فرانس ۲۴ ازسوی یک منبع اتحادیه مورد تأیید قرار گرفت. لوران پانینیه، نماینده “کنفدراسیون کار فرانسه” و مسؤول پرونده پتروپلاس، دراین خصوص اظهار داشت: “نمایندگان شرکت انرژی تدبیر به دادگاه بازرگانی فرانسه مراجعه کرده اند، ولی درحال حاضر نمی دانیم آیا پیشنهاد قطعی خود را داده اند یا اینکه صرفاً نامه ای مبنی بر قصدشان برای خرید تسلیم کرده اند.”
درحقیقت، شرکت انرژی تدبیر به عنوان یک شرکت ایرانی وابسته به بنیاد امام خمینی از مدعوینی که در آخرین دقیقه دعوت شده اند نیست. او در ادامه می گوید: “این شرکت از ماه آوریل علاقه خود را به خرید این پالایشگاه نشان داده و چندین نامه نیز دراین رابطه نوشته است.” در پیشنهادی که این عضو اتحادیه آن را مشاهده کرده، شرکت انرژی تدبیر خواستار خرید کل پالایشگاه به همراه ۵۵۰ کارگر آن شده است.
اگر حضور یک شرکت ایرانی در لیست شش نفره خریداران بالقوه پتروپلاس [از جمله شرکت عراقی Jabs Gulf Energy، شرکت هنگ کنگی Alafandi Petroleum Group] به دلیل تحریم های بین المللی علیه ایران قدری تعجب آور باشد، ولی غیرقانونی نیست. گروه انرژی تدبیر درواقع یک شرکت خصوصی است و در لیست سیاه شرکت های ایرانی که داد و ستد با آنها ممنوع اعلام شده نیست.
منافع اقتصادی محدود
تنها مشکل این است که شرکت انرژی تدبیر در صورت خرید پتروپلاس نمی تواند نفت ایران را برای پالایش وارد فرانسه کند. فیگارو می نویسد واردات طلای سیاه ایران به خاک اتحادیه اروپا “از اول ژوئیه ۲۰۱۲ به دنبال قانون تصویب شده ازسوی ۲۳ کشور اروپایی” ممنوع اعلام شده. البته این شرکت در نامه خود در ماه نوامبر نوشته بود که قصد ندارد نفت خام ایران را در نرماندی پالایش کند.
پس اگر پتروپلاس نخواهد نفت خام ایران را در اروپا پالایش کند، مسأله خرید این پالایشگاه قدری مبهم به نظر می رسد. بدین ترتیب این شرکت ایرانی مجبور خواهد بود نفت تأمین شده ازسوی یک شرکت دیگر را مورد پالایش قرار دهد. سلین آنتونن، متخصص مسایل انرژی در “سازمان ناظر بر شرایط اقتصادی فرانسه” دراین رابطه توضیح داد: “پالایش، یک فعالیت پرسود نیست، زیرا نمی توان کار خاصی در کنار آن انجام داد.”
ازنظر این کارشناس، چنین خریدی ازسوی یک شرکت، به لحاظ اقتصادی تنها در صورتی قابل توجیه است که یک برنامه سرمایه گذاری برای آینده در دستور کار باشد. پتروپلاس پس از کاهش محدودیت ها در تحریم های بین المللی علیه ایران می تواند به اولین فرصت طلایی ایرانی در اروپا تبدیل شود، چرا که این پالایشگاه به تجهیزاتی مجهز است که برای نوع نفت استخراج شده در ایران کاربرد دارد.
پاریس “تحریم کننده تر” از ایالات متحده
ولی در زندگی تنها اقتصاد اهمیت ندارد. با ایران همیشه باید جنبه ژئوپلیتیکی مسایل را نیز درنظر داشت. برنار اورکاد، کارشناس ایران و رییس تحقیقات ممتاز در مرکز ملی تحقیقات فرانسه، دراین مورد می گوید: “به نظر من، موضع فرانسه شرایط دردسرسازی را فراهم کرده. پاریس تحریم کننده تر از ایالات متحده ظاهر شده.” ازنظر او، اقدام شرکت انرژی تدبیر به حکومت تهران این امکان را می دهد که “تناقضات موجود در تحریم های بین المللی را پررنگ کند و نشان دهد که درآمد نفتی ایران می تواند باعث نجات برخی مناصب شغلی در فرانسه شود”.
درواقع پتروپلاس به مهره ای برای بازی دیپلماتیک ایران تبدیل شده. برنار اورکاد در ادامه می افزاید: “از زمان انتخاب مجدد باراک اوباما، موضع آمریکا متعادل تر شده و واشنگتن بیش از گذشته برای گفتگوی مستقیم با ایران اظهار آمادگی می کند.” تهران امیدوار است که با این اقدام شرکت انرژی تدبیر [چه به نتیجه برسد، چه نرسد] قدری خط مشی های دیپلماتیک فرانسه را به نفع خود تغییر دهد.
آیا آینده شغلی ۵۵۰ کارمند پتروپلاس به برگ جدیدی در مواضع تهران تبدیل شده؟ لوران پاتینیه چنین نقشی ازسوی ایران را رد نمی کند. او می گوید: “درحال حاضر علاقه من به مسایل ژئوپلیتیک کمتر از حفظ شغل برای کارمندان پتروپلاس است.”
منبع: فرانس ۲۴، ۴ دسامبر
