رشد بی سابقه گرانی، افزایش تورم و بیکاری و کاهش چشمگیر تولید در کشور و در پی آن گسترش تحریم های اقتصادی برعلیه جمهوری اسلامی در چند ماه اخیر مقامات کشور را غافلگیر کرده است تاجایی که از صدر تا ذیل کسانی که در پست های مختلف حکومتی و دولتی قرار دارند اظهارات متفاوت و متناقضی در این باره مطرح می کنند. در تازه ترین این اظهارات رییس دیوان عدالت اداری گفته که “تحریم ها ما را در شرایط جنگی تمام عیار قرار داده است.”
حجت الاسلام محمدجعفر منتظری طی یک سخنرانی در هیات عمومی دیوان عدالت اداری اظهار کرد: “استمرار سیاست‌های خصمانه استعمار از طریق تحریم‌هایی که علیه ملت و نظام جمهوری اسلامی وضع کرده، پیگیری می‌شود و ضروری است که با هوشیاری بیشتر مراقب باشیم که برخی از رفتارها، عملکردها و گفتارهای ما زمینه را برای دشمن در نیل به اهدافش فراهم نسازد.”
او همچنین اضافه کرد که “ تحریم امروز ایران اسلامی از لحاظ اقتصادی در راستای سیاست‌های شیطانی و استعماری انگلیس و آمریکاست و به خیال خام خود می‌خواهند از این طریق به ملت و نظام ما ضربه بزنند.”
وی همچنین مدعی شد: “عوامل داخلی آنها هم بیکار نیستند و از این فرصت سوء استفاده می‌کنند و هماهنگ با تحریم‌های دشمن سعی می‌کنند از لحاظ روانی مسائلی را به وجود بیاورند. البته ملت ما هوشیار است و همیشه دست دشمن را خوانده است اما ما باید بیشتر هوشیار و مراقب باشیم و با برخی از رفتارها و گفتارها زمینه را برای آنان فراهم نکنیم. “
رییس دیوان عدالت اداری گروهی از مسئولان، مقامهای دولتی و مردم را هم به همسویی با دشمن متهم کرده و افزوده است: “گاهی در میان مسئولان، عوامل اجرایی و مردم، حرکت‌هایی صورت می‌گیرد که نشان‌دهنده همسویی برخی عوامل داخلی با دشمن است، ما نمی‌گوییم که مشکل نداریم و مدیریت‌هایمان در اوج توانمندی است. برخی از مدیران ما مشکلات و ضعف‌هایی دارند اما اینکه دشمن نیز با تمام توان برای ضربه زدن اقتصادی به میدان آمده است، امری قطعی است.”
آقای منتظری البته در اظهارات خود به دلیل گسترش گرانی ها و افزایش اعمال تحریم های بین المللی برعلیه جمهوری اسلامی از جمله مناقشه بر سر برنامه هسته ای و همچنین نقض گسترده حقوق بشر هیچ اشاره ای نکرده است. او همچنین در این سخنرانی از مسئولانی که با “دشمن” همسویی می کنند نیز نام نبرده است.
همزمان با این اظهارات، محمدسلیمانی وزیر سابق ارتباطات در دولت نهم که هم اکنون به مجلس نهم راه یافته شرایط بحرانی اقتصاد کشور را از آثار “مقطعی” تحریم ها دانسته اما دولت احمدی نژاد و به ویژه وزارت صنعت، معدن و تجارت را مقصر گرانی ها دانسته است.
او گفته:” ریشه اصلی گرانی و تورم عدم تحرک وزارت صنعت، معدن و تجارت به عنوان دستگاه متولی است چرا که وظیفه کنترل و نظارت بازار بر عهده این وزارت بوده و نیازمند اهتمام هرچه بیشتر برای کاهش مشکلات مردم است.”
محسن کوهکن از اصولگرایانی که در این دوره موفق به راهیابی به مجلس نشد نیزطی اظهاراتی اعلام کرد: “روند افزایش تورم در کشور غیرطبیعی است، زیرا پیش از این گرانی‌ها بر اساس مؤلفه‌هایی قابل کنترل بوده است.”
او هم همچون محمدجعفر منتظری، دولت را در بحران اقتصادی کشور مقصر دانسته و افزوده: “نمی‌توان منکر شد که کشور در تیررس تورم جهانی قرار دارد، اما تورم و گرانی‌های به وجود آمده در ماه‌های اخیر تنها به تحریم‌ها اختصاص ندارد بلکه سوء مدیریت برخی مسئولان اجرایی، سوء استفاده فرصت طلبان و زیاده خواهان، ضعف نظارت بر کنترل بازار و عدم اجرای صحیح قانون هدفمند کردن یارانه‌ها هم در به وجود آمدن گرانی و تورم تاثیر داشته است.”
پیش از این علی لاریجانی رییس مجلس نیز در سفری که هفته گذشته به شهر قم داشت اعلام کرده بود که “با وجود تحریم های بسیاری که از سوی کشورهای استکباری علیه ملت ایران انجام شده است، مشکلات کنونی صنایع قابل برنامه ریزی بود و امکان رفع آن وجود داشت.”
آقای لاریجانی همچنین با اشاره به افزایش تحریم های اقتصادی در چند سال اخیر و بروز مشکلات اقتصادی در داخل کشور، تلویحا مقامات دولتی را متهم به کم کاری کرده بود: “سهم تحریم در مشکلات کنونی اقتصادی کشور تنها ۲۰ درصد است از این رو مسئولان باید علت‌های دیگر این موضوع را ریشه یابی و بررسی کنند.”
روز گذشته البته حیدر مصلحی وزیر اطلاعات جمهوری اسلامی که با حکم آیت الله خامنه ای در سمت خود ابقاء شد نیز به موضوع بحران اقتصادی کشوری پرداخته و البته برخلاف اعضای سابق و فعلی و همچنین رییس مجلس و رییس دیوان عدالت اداری از “فتنه گران” به عنوان کسانی که به بحران اقتصادی دامن می زنند سخن گفته است.
او مدعی شد: “در حال حاضر یکی از کارهایی که «فتنه‌گران» در دستور کارشان قرار داده‌اند، بزرگ‌نمایی «ضعف‌های اقتصادی کشور» در سایت‌های وابسته به خودشان است.”
وزیر اطلاعات جمهوری اسلامی همچنین گفت که “در حال حاضر عمده فعالیت مجموعه عوامل فتنه و کسانی که بحث فتنه را با همکاری استکبار دنبال می‌کنند، تمرکز بر روی مسائل اقتصادی است.”
منصوبان آیت الله خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی، به تبعیت از او معترضان به نتیجه انتخابات مناقشه برانگیز ۱۳۸۸، رهبران جنبش سبز و هواداران آنها- را “فتنه گر” خطاب می کنند. البته در این میان دو رییس جمهور پیشین (محمد خاتمی و علی اکبر هاشمی رفسنجانی) و بسیاری از مقامات دولت های آنها نیز به “فتنه گری” یا “حمایت از فتنه گران متهم شده اند.
هفته گذشته رییس سابق اداره سیاسی سپاه پاسداران نیز طی اظهاراتی در همایش سیاسی سپاه الغدیر خطاب به فرماندهان و اعضای سپاه پاسداران گفته بود: “آنچه حوزه اصلی فعالیت دشمن در مقطع کنونی است، حوزه اقتصاد است که سعی دارد با به چالش کشیدن اقتصاد و معیشت مردم، نگاه آنها را نسبت به انقلاب عوض کند. “
مشاور عالی نماینده آیت الله خامنه ای در سپاه و از فرماندهان عالی رتبه این نهاد نظامی همچنین تاکید کرد که”ملت ما باید بدانند که مذاکرات و مساله هسته‌ای بهانه است و بنا به فرموده مقام معظم رهبری دشمن از ایران هسته‌ای نمی ترسد بلکه از ایران اسلامی می‌ترسد.”
او البته در اظهارات خود مدعی شد که “دشمن می‌خواهد دیدگاه نظام در پافشاری بر اصول و ایستادگی در مقابل استکبار را با دیدگاه انعطاف در مقابل غرب و کوتاه آمدن در برابر خواست آنها عوض کند”.
آقای جوانی ۲۱ تیرماه نیز طی اظهاراتی با انتقاد از گرانی های اخیر گفته بود که “در آمد مردم ثابت مانده است ولی در عین حال شاهد افزایش بی رویه قیمت ها در سطح عمومی هستیم. باید دولت کنونی تمام اهتمام خود را در مقطعی که دشمنان کمر بسته اند تا به مردم فشار بیاورند بسیج کند تا «اتفاق بدی» نیافتد ولی طبیعی است که افزایش ۵۰ الی ۷۰ درصدی قیمت «در ظرف ۶ ماه» مردم را دچار مشکل خواهد کرد.”
هفته گذشته حسین شریعتمداری نماینده آیت الله خامنه ای در روزنامه کیهان هم طی اظهاراتی در شهر قم مدعی شده بود که “در حال حاضر میدان، «میدان اقتصادی» است و همین امروز «جریاناتی در داخل» هستند که سعی دارند القا کنند تحریم ها به نتیجه رسیده است و برای خلاصی از زیر فشارها باید با آمریکا وارد مذاکره شد.”
پیشتر برخی مقامات دولتی همچون مهدی غضنفری وزیر صنعت، معدن و تجارت در دولت احمدی نژاد تحریم های اخیر برعلیه جمهوری اسلامی را متفاوت با تحریم های قبلی و “فلج کننده” خوانده بود.
او در همایش روحانیون و مبلغان ماه رمضان گفته بود: “ما از ابتدای انقلاب، تحریم های مختلفی را دیده‌ایم، اما باید توجه داشت که تحریم های اخیر متفاوت از تحریم های گذشته علیه ایران اسلامی است.تحریم های گذشته از جنس تحریم قطعات، خدمات و یا عدم سرمایه گذاری و… بود، اما تحریم فعلی از جنس تحریم های «فلج کننده» است؛ چرا که این بار دشمن دست روی شریان های اصلی اقتصاد کشور گذاشته و دست به تحریم همه جانبه زده است.”
این مقام ارشد اقتصادی در دولت احمدی نژاد همچنین تاکید کرده بود که “آنها ممکن است که حتی دست به تحریم های بیشتری از جمله تحریم لجستیکی بزنند اما باید دانست که این ها نقشه شیطان است و انشاالله هدف آن ها محقق نخواهد شد.آنها قدرت برخورد مستقیم ندارند چرا که می دانند از مردم تودهنی می خورند اما با تحریم شدید اقتصادی می خواهند که به نظام و انقلاب اسلامی ضربه زده و مردم را نسبت به این نظام و مسئولان آن بی اعتماد کنند.”
او همچنین با تاکید براینکه “امروز ریشه پدیده گرانی که دغدغه علما می باشد، با پیچیدگی های خاصی همراه است که البته ما نمی توانیم همه جزییات مسایل را رسانه ای کنیم “به طور تلویحی تنها ماندن جمهوری اسلامی در جامعه جهانی را مورد تایید قرار داده و گفته بود”واقعیت آن است که ما با وجود آن که کشور دوست در دنیا بسیار داریم اما کشوری که حاضر باشد به خاطر ما قربانی شود اصلا وجود ندارد چرا که کشورها بر اساس منافع ملی خود گام برمی دارند.”
این همه اظهارات متفاوت در شرایطی از سوی مقام های مختلف جمهوری اسلامی مطرح می شود که پیش از این آیت الله خامنه ای رهبر جمهوری اسلامی در دیداربا مسئولان قضایی کشوربا گفتن اینکه “هدف اصلی قدرتهای استکباری از اعمال تحریم‌ها، مردم ایران هستند تا فشارها موجب شود که مردم به ستوه بیایند و از نظام اسلامی جدا شوند” تاکید کرده بود که “در این توطئه نیز شکست خواهند خورد زیرا آنها مردم و مسئولان ما را همچنان نشناخته‌اند.”
او البته ۲۱ تیرماه نیزبا ادعای اینکه “غربی ها این روزها درباره تحریم ایران جنجال آفرینی می کنند اما نمی فهمند که خودشان ملت ایران را به واسطه تحریم های ۳۰ سال اخیر در مقابل هر تحریمی واکسینه کرده اند” گفته بود: “ملت ایران در سه دهه اخیر با جان،مال و عزیزان خود در مقابل همه توطئه ها و تحریم ها ایستاده و پیشرفت کرده است به گونه ای که ما امروز نسبت به ۳۰ سال قبل، ۱۰۰ برابر قوی تر هستیم.”
