میکل آیستاران
پل سالم، از کارشناسان مؤسسه صلح کارنگی که یکی از اولین مؤسسات اطلاعات استراتژیک در ایالات متحده به شمار می رود، از دو سال پیش تاکنون مسؤولیت گروه خاورمیانه این مؤسسه را برعهده دارد. وی در رأس هیأتی است که تجزیه منطقه فعلی را موجه می داند و در زمینه سیاست، تجارت و منافع نظامی نیز نظر و پیشنهاد می دهد. او نسبت به شیوه عملیات حزب الله در روزهای اخیر اظهار تعجب می کند.
به نظر شما چه کسی خط قرمز را نادیده گرفته: دولت لبنان که در بهانه های امنیتی حزب الله درگیر شده یا حزب الله که علیه لبنانی ها از سلاح استفاده می کند؟
هر دو طرف. ابتدا دولت، به این دلیل که رئیس امنیت فرودگاه [شخصیتی نزدیک به حزب الله] را از سمت خود برکنار کرده و همچنین اعلام نموده که سیستم ارتباطاتی حزب الله غیرقانونی است. و سپس حزب الله که از یکی از اصول ابتدایی خود چشم پوشی کرده. به هر حال باید اذعان داشت که عملیات اخیر از ماهیت کاملاً نظامی و استراتژیک برخوردار بوده و به محض اینکه مشخص شد دولت درحال عقب نشینی است، حزب الله نیز اقدامات خود را متوقف کرد. آنها به دنبال چیز دیگری نیستند. در واقع می توان گفت که یک کودتای آرام اتفاق افتاد.
چرا آنها تا انتها به اقدامات خود ادامه ندادند؟
حزب الله به دنبال قدرت نیست، زیرا در این زمینه کمبودی ندارد و بزرگ اندیشی های سیاسی آن نیز محدود است. تنها چیزی که حزب الله می خواهد این است که جمعیت شیعه لبنان در حیات سیاسی کشور بیشتر تأثیرگذار باشد؛ تأثیری که با تعداد این جمعیت نتیجه مستقیم داشته باشد. آنها ترجیح می دهند که وضعیت فعلی، یعنی “حضور دولت در دولت” را حفظ کنند؛ بدین ترتیب از حمایت دولت و ارتش برخوردار خواهند بود. لبنانی که صرفاً در دست حزب الله باشد، به سرعت به یکی از اهداف مستقیم اسراییل و ایالات متحده تبدیل خواهد شد، ولی با توجه به وضعیت کنونی، اقدام علیه آنها بسیار سخت و دشوار است.
به نظر شما نفوذ ایران و سوریه در “مسأله حزب الله” تا چه حد است؟
حزب الله به طور کامل ایرانی است و رهبر ارشد آن که اختیاراتی بسیار فراتر از دبیرکل آن حسن نصرالله دارد، علی خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی می باشد. تأسیس حزب الله یک اقدام هوشمندانه بود که زمان و هزینه زیادی برد و اشخاص بسیاری نیز در این راستا جان خود را از دست دادند، ولی اکنون به یک سلاح مهلک علیه اسراییل تبدیل شده. در واقع می توان گفت که حزب الله ارتش غیر متعارف دولت جمهوری اسلامی است. این سازمان ساختار یک ارتش یا عملکرد و مسؤولیت های یک دولت را ندارد، زیرا در آن صورت هزینه های آن بسیار بالا می رفت.
ازطرف دیگر، حمایت سوریه از حزب الله بسیار محدودتر است. سوریه به مانند یک پل ارتباطی برای شبه نظامیان است؛ به طوری که در گذشته نیز همین نقش را برای سازمان آزادیبخش فلسطین ایفا می کرد.
فکر می کنید چه کسی در نهایت در جنگ خاورنزدیک پیروز خواهد شد؟
علیرغم اینکه ایالات متحده هیچ گاه اسراییل را تنها نخواهد گذاشت، ولی در وضعیت فعلی ایران. به علاوه، همه چیز به دولت آینده واشنگتن بستگی دارد.
آیا شما نیز به مانند دولت واشنگتن معتقدید که نام حزب الله باید به لیست سازمان های تروریستی اضافه شود؟
البته نباید حزب الله را با القاعده یکی دانست. نمی توان ماهیت این سازمان را تماماً سیاه یا تماماً سفید تلقی کرد، بلکه در این زمینه نیاز به یک بحث واقع گرایانه وجود دارد؛ بحثی که از مواضع تندروی بوش و احمدی نژاد بسیار دور باشد. اوضاع و احوال بغرنجی که در این گوشه از دنیا به چشم می خورد، نیاز به رفتار و مذاکرات پیچیده ای دارد.
آیا حزب الله با اقدامات اخیز خود یک جنگ داخلی را آغاز کرده؟
می توان گفت که طی چند روز یک جنگ داخلی در حال وقوع بود؛ جنگی فرقه ای میان شیعه و سنی. سنی ها قصد دارند مواضع خود را تقویت کنند و در این زمینه گروه های جهادگرا نیز بی شک آنها را یاری خواهند کرد. این مسأله بزرگ ترین مشکل حزب الله است و به همین دلیل تصمیم گرفت که غرب بیروت را تحت اشغال خود درآورد و قدری قدرت مانور سنی ها را کاهش دهد.
منبع: آ ب ث، 21 مه
مترجم: علی جواهری