دیدار “اتفاقی” محمدجواد ظریف، وزیر امورخارجه جمهوری‌اسلامی و باراک اوباما، رئیس‌جمهور آمریکا و دست دادن آنها در راهروهای سازمان ملل، علاوه بر بازتاب خبری، خشم اصول‌گرایان را هم برانگیخته است. آنها تاکید کرده‌اند که در صورت صحت این مساله[دست دادن] “سکوت” نخواهند کرد.
وب‌سایت بلومبرگ دیروز به نقل از “یک مقام دولت آمریکا” نوشت که محمدجواد ظریف و باراک اوباما در ملاقاتی کوتاه و اتفاقی، با یک‌دیگر دست داده و صحبت کرده‌اند. چند ساعت پس از انتشار این خبر در بلومبرگ، دیگر رسانه‌ها نیز به نقل از منابع خود این خبر را تایید کردند.
وب‌سایت انتخاب به نقل از یک “شاهد عینی” نوشت که این ملاقات “کاملا اتفاقی و غیرقابل اجتناب” بود. به نوشته انتخاب پس از پایان سخنرانی روحانی “کری و اوباما وارد شدند… به سمت هیات ایران رو کردند. کری، ظریف را به اوباما معرفی کرد و وی دست داد و گفت به اجرای برجام متعهدند. بعد هم با سایر اعضای هیات دست داد”.
منبع انتخاب اضافه کرده است که حضور اوباما در سالن مجمع “غیر منتظره و غیرمعمول” بود و حتی “این احتمال وجود داشت که این مواجهه با دکتر روحانی صورت گیرد”، چرا که “این احتمال منتفی نیست که هیات آمریکایی زمان بازگشت غیرمعمول خود به سالن مجمع عمومی را با زمان خروج رییس جمهور ایران پس از سخنرانی اش تنظیم کرده باشد”.
خبرگزاری فارس، وابسته به نهادهای نظامی و امنیتی هم با انتشار عکسی از این دیدار آن را جعلی خواند، اما در«بسته ای خبری» به بررسی این«از شایعه تا واقعیت»پرداخت.
پیش از این و در نخستین سفر روحانی به سازمان ملل متحد در سال ۹۲، او نیز به مدت پانزده دقیقه با اوباما تلفنی صحبت کرده بود. مساله‌ای که البته با واکنش آیت‌الله خامنه‌ای مواجه شد. رهبر جمهوری‌اسلامی پس از پایان این سفر بدون اشاره مستقیم به این مساله از برخی “اقدام‌های نابجا” در این سفر انتقاد کرده بود.
آسوشیتدپرس نیز به نقل از یک “مقام کاخ سفید”، دیدار ظریف و اوباما را “تعامل کوتاه” توصیف کرد. به نوشته آسوشیتدپرس “یک تعامل مختصر در وقت ناهار بین رئیس جمهور آمریکا و وزیر خارجه آمریکا صورت گرفت”.
رابطه دیپلماتیک میان ایران و آمریکا از زمان حمله به سفارت آمریکا در تهران (آبان ماه سال ۵۸) قطع شد و دو کشور از آن زمان با یک‌دیگر رابطه دیپلماتیک ندارند. دیدار ظریف و جان کری در جریان گفت‌وگوها پیرامون برنامه هسته‌ای ایران، تنها دیدار دیپلماتیک دو طرف در این سطح در ۳۵ سال گذشته بود.
این اتفاق البته واکنش اصول‌گرایان را در پی داشت. رسانه‌های اصول‌گرا اتفاقی بودن این دیدار را زیر سوال برده و خواستار برخورد با ظریف شده اند. روزنامه کیهان، که مدیرمسئول آن توسط رهبر جمهوری‌اسلامی انتخاب می‌شود، در همین زمینه نوشت: “در حالی که رسانه‌های زنجیره‌ای به سنت همه‌ساله از هفته‌های گذشته از دیدار اتفاقی و احتمالی هیئت ایرانی در آمریکا با اوباما خبر داده بودند و از این دیدار با عنوان دیپلماسی تصادفی یاد کرده بودند این تصادف روز دوشنبه روی داده و وزیر امور خارجه با اوباما ملاقاتی کوتاه کرد”.
مشرق‌نیوز، از وب‌سایت‌های نزدیک به سپاه پاسداران نیز از این دیدار با عنوان “دیپلماسی اتفاقی” یاد کرد و نوشت: “ای‌کاش آقای ظریف به جای دیدار اتفاقی با اوباما، در فضای فعلی و برای دلخوشی خانواده‌های داغدار ایرانی، به صورت اتفاقی با وزیر خارجه عربستان هم روبرو می‌شد”.
به نوشته این وب‌سایت “اکنون باید منتظر ماند و دید که این گونه عملکرد در قبال دشمنی چون آمریکا، با چه نوع برخوردی روبرو خواهد شد و دلبستگان به آرمان‌های انقلاب اسلامی در قبال آن، چه موضعی خواهند گرفت؟”
رجانیوز، وب‌سایت نزدیک به جبهه پایداری، نیز خواستار آن شد که نمایندگان مجلس با ظریف برخورد کنند. به نوشته این وب‌سایت، ملاقات ظریف و اوباما و دست دادن آنها با یک‌دیگر از جمله مواردی بود که خط قرمزهای تعیین شده از سوی رهبر جمهوری‌اسلامی را زیر پا گذاشت: “مشخص نیست با وجود تذکرات جدی پیشین به ظریف، ارائه فرصت مجدد به رئیس جمهور امریکا برای به سخره گرفتن انقلاب اسلامی ایران توسط وی با چه منطق و توجیهی اتفاق افتاده است؟ این رفتار نابجا از سوی ظریف برخورد جدی ساختار نظارتی نظام یعنی مجلس شورای اسلامی را میطلبد. هنوز اتفاق خاصی نیافتاده است که عدهای به راحتی ساز عادی سازی ارتباط با امریکا را کوک کنند. تنها یک توافق نیم بند هسته‌ای بین ایران و امریکا در مرحله تدوین حاصل شده است، که در مسیر ۱۵ ساله اجرا، مشخص نیست به چه سرانجامی خواهد رسید”.
به نظر می‌رسد که زمان انتظار این رسانه‌ها چندان به طول نینجامید. منصور حقیقت‌پور، نائب رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در واکنش به این ملاقات، آن را “زشت” توصیف کرد و گفت که ظریف “به خاطر این اقدام خود باید از ملت ایران عذرخواهی کند… دست دادن وزیر امور خارجه با وزیر خارجه و رئیس‌جمهور آمریکا اقدام قبیحی است و اینکه ما بخواهیم با آمریکایی‌ها دست بدهیم و با آنها نسکافه بخوریم و این باید در شرایطی اتفاق بیفتد که آنها از ملت ما عذرخواهی کرده باشند”.
به گفته حقیقت‌پور “اگر خبر منتشره مبنی بر دست دادن آقای ظریف با آقای اوباما صحت داشته باشد و تائید شود، قطعاً نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی نسبت به آن بی‌تفاوت نخواهند بود و این اقدام با واکنش مجلس همراه خواهد شد”.
هم‌زمان حمید رسایی، نماینده عضو جبهه پایداری در مجلس نیز در صفحه اینستاگرام خود خطاب به ظریف نوشت: “دو سال قبل روحانی با اوباما به طور اتفاقی مکالمه تلفنی داشت. سال گذشته ظریف و کری بدون هیچ قصد قبلی در برابر دوربین های بین المللی به طور اتفاقی در خیابان قدم زدند؛ امسال هم ظریف با اوباما به طور اتفاقی برخورد کرد، دست داد و احوالپرسی کرد”.
در زمان ریاست‌جمهوری محمد خاتمی، اخباری درباره قصد بیل کلینتون، رئیس‌جمهور وقت آمریکا، برای دیدار “اتفاقی” با خاتمی منتشر شده بود. آن زمان گفته شده بود که کلینتون در راهروهای مجمع عمومی به دنبال ملاقات با خاتمی بوده، اما رئیس‌جمهوری در دست‌شویی‌های سازمان ملل پنهان شد.
اصول‌گرایان پیش از این نیز به انتقاد از دیدار ظریف و کری در نیویورک پرداخته بودند و به نظر می‌رسد اقدام ظریف در ملاقات - هر چند اتفاقی - با اوباما و دست دادن با او، هزینه‌های بیشتری در روزهای آینده بر دولت تحمیل کند.
