رسا قاضی نژاد
با اینکه در هفته های اخیر برخی نمایندگان مجلس در “بی کفایتی وزیر آموزش و پرورش” شک نداشتند و معتقد بودند ”وزیر جهاد آنقدر بد عمل کرده که اکنون وارد کننده گندم شده ایم”، اما طرح استیضاح هر دو وزیر دولت نهم با مداخله هیات رییسه مجلس و اینکه “به مصلحت نیست” به بن بست رسید بطوریکه یک سایت خبری درباره فرجام این طرح ها نوشت که این طرح ها “درکوزه” افتاده است.
روز گذشته سایت خبری شهاب نیوز با اشاره به طرح استیضاح وزیر جهاد کشاوری نوشت که طرح استیضاح وزیر کشاورزی در کوزه افتاد. این منبع در متن خبر نیز اظهارات قاسم محمدی نماینده اردبیل و عضو کمیسیون کشاورزی مجلس راآورده که گفته است: “ تعداد استیضاح کنندگان محمدرضا اسکندری از حد نصاب کمتر است، بنابراین استیضاح از حد نصاب خارج و منتفی شد. نمایندگان استیضاح کننده وزیر کشاورزی از توضیحات ارائه شده در خصوص مسائل مطرح شده در خصوص وزیر کشاورزی قانع شدند و امضاهای خود را از این طرح پس گرفتند.”
این تنها طرح استیضاحی نیست که از دستور خارج شده است. نمایندگان مجلس طرح استیضاح علیرضا علی احمدی را نیز ارایه داده بودند اما به نوشته سایت خبری فرارو، “لابی وزیر آموزش و پرورش برای ماندن” ادامه دارد.
به نوشته این منبع در حالی که روز دوشنبه استیضاح علی احمدی وزیر آموزش و پرورش در مجلس مطرح خواهد شد وی شنبه در نشستی صمیمانه با دبیران سرویس های اجتماعی رسانه ها به بررسی راه کارهای مشارکت در سیاست های آموزش وپرورش وکمک به پیشبرد اهداف این وزارت خانه پرداخت. چندی پیش رییس فراکسیون فرهنگیان مجلس اعلام کرده بود که تصمیم استیضاح کنندگان علی احمدی وزیر آموزش و پرورش قطعی نشده و رایزنی ها در این باره ادامه دارد.آن طور که مشخص است این رایزنی ها در مطبوعات نیز در حال پیگیری است.
وزیر خوش شانس
محمدرضا اسکندری که در دولت سید محمد خاتمی مسوول طرح خودکفایی گندم بود، با حضور احمدی نژاد به وزارت جهاد کشاورزی رسید و هرچند عملکرد او همواره مورد اعتراض نمایندگان و کارشناسان بوده، اما تاکنون از استیضاح جان به در برده است.
یکبار تنها در یکسالگی وزارتش، چند نماینده مجلس او را بخاطر “عدم احاطه وزیر به اوضاع وزارتخانه”، “ناتوانی در تامین امنیت غذایی”، “بیتوجهی به اهل تجربه” و “عدم توجه کافی به مزیتهای نسبی کشور” به پای استیضاح کشاندند. 51 نماینده مجلس هفتم آن طرح را امضا کردند اما در روزهایی که هنوز رییس جمهوری وزرایش را تغییر نداده بود، هیات رییسه مجلس سخنرانی مقام رهبری را بهانه کرد تا نمایندگان از طرح استیضاح وی بگذرند؛ چنین بود که از طراحان استیضاح وزیر جهاد خواسته شد به احترام مواضع اخیر رهبری این استیضاح را مسکوت بگذارند. با نقل قول از رهبری هرچند دیگر امیدی به توفیق استیضاح نبود اما برگزار شد و در نهایت 149 نماینده رای به ماندن اسکندری دادند تا به این ترتیب اولین استیضاح دولت نهم به سلامت برگزار شود. در این میان تنها داریوش قنبری از طراحان استیضاح لحظاتی پس از ناکامی استیضاح کنندگان در عزل این وزیر، برخی همکاران خود را به شدت زیر انتقاد گرفت و در جمع خبرنگاران با زبانی کنایه آلود گفت: “آقای اسکندری بده و بستان‌های خوبی دارند و نمونه آن سکه‌هایی بود که به نمایندگان دادند.“
بیش از یکسال پس از آن استیضاح ناکام، باردیگر قنبری و چند نماینده دیگر، اینبار در لباس نمایندگان مجلس هشتم قصد استیضاح وزیر جهاد کشاورزی را داشتند. این موضوع مصادف شد با تغییر وزرای کشور و اقتصاد از سوی رییس جمهور و اینبار لاریجانی از نمایندگان خواست از استیضاح دست بکشند.
آخرین تلاش نمایندگان برای برخورد با”ناکارآمدی” اسکندری، همزمان با طرح استیضاح علی کردان بود که هرچند 27 مهر به هیات رییسه تقدیم شد اما هیات رییسه به این دلیل که “استیضاح کردان را در دست بررسی دارد” به آن توجه نکرد با این حال نمایندگان بر طرح خود اصرار کردند و حتی 31 نفر آن را امضا کردند و اگر چه ابوترابی نایب رییس مجلس گفت که “در جلسه بعدی، اعلام وصول آنرا قرائت می‌کنیم” اما اینک پس از قریب یک ماه از 11 آبان، اعلام شده است که نمایندگان در استیضاح وزیر جهادکشاورزی “جدی نیستند”.
وزیر بی کفایت
علیرضا علی احمدی نقطه مقابل اسکندری است. او که همان ابتدا با “نه” نمایندگان مجلس هفتم مواجه شد، نتوانست به عنوان وزیر تعاون به کابینه بپیوندد. دو سال به پیام نور رفت و وقتی فرشیدی در اواخر سال گذشته استعفا کرد، احمدی نژاد این دوست نزدیک خود را به مجلس معرفی و مجلس نیز در یک ماه مانده به انتخابات مجلس او را به عنوان وزیر تایید کرد.
بهمن ماه که برسد دوران وزارت علی احمدی یکساله می شود اما در همین ده ماه، او معترضان زیادی داشته است. 13 شهریور امسال که هنوز موضوع مدرک تحصیلی کردان جدی نشده بود، 82 نماینده مجلس طرح استیضاح وزیر را امضا کردند تا مجلس هشتم رکوردی از تعداد امضا برای یک استیضاح برجای بگذارد. اما در 17 شهریور، همه امضا کنندگان امضای خود را پس گرفتند تا حتی حد نصاب ده امضا برای استیضاح باقی نماند و استیضاح خود به خود منتفی شود.
البته انتقادات در مورد وزیر آموزش و پرورش در ماه های اخیر شدت یافته و بار دیگر نمایندگان طرحی را برای استیضاح علی احمدی ارایه داده اند هر چند برخی از نمایندگان امضا کننده این طرح چندان به فرجام آن خوشبین نیستند.
هیات رییسه و مصلحت
در فرجام استیضاح ها در مجلس دو مساله سایه انداخته است: مخالفت هیات رییسه و مصلحت کشور. روزنامه سرمایه سه روز پیش خبرداد که رییس مجلس از استیضاح وزیر جهاد کشاورزی جلوگیری کرده است. به نوشته این روزنامه، سیروس سازدار عضو کمیسیون انرژی مجلس که از پیگیران طرح استیضاح است از میانجیگری رئیس مجلس و جلسه شخصی وی با محمد رضا اسکندری خبر داده و گفته است: “استیضاح کنندگان وزیر، جلساتی با حضور نایب رئیس اول مجلس و اسکندری برگزار کردند اما از پاسخ های وزیر به ابهامات و سوالات مطرح قانع نشدند و همچنان مصر بر استیضاح هستند. قرار بود طرح استیضاح در هفته گذشته اعلام وصول شود اما رئیس مجلس روز چهارشنبه در صحبت با بنده یک هفته فرصت خواست تا با اسکندری جلسه ای ترتیب داده و با وی صحبت کند.“
این موضوع در مورد استیضاح وزارت آموزش و پرورش نیز در جریان است. سید‌‌حسین نقوی نماینده مجلس به خبرگزاری فارس گفته است: “هیات رئیسه مجلس با استیضاح وزیر آموزش و پرورش مخالفت است. آقای ابوترابی منعکس کننده نظر هیات رئیسه مجلس بود که استیضاح انجام نشود چرا که ما استیضاح را تحویل هیات رئیسه دادیم و اگر هیات رئیسه موافق بود، اعلام وصول می‌شد اما آنها با استیضاح‌کنندگان گفت‌وگو کردند.”
اما فقط هیات رییسه مانع استیضاح نیست بلکه مصالح کشور نیز موضوعی است که برخی نمایندگان را از پیگیری استیضاح سایر وزرا بازداشته است. به نوشته سایت خبری فرارو، “با توجه به اینکه پس از استیضاح علی کردان وزیر پیشین کشور زمزمه هایی در خصوص استیضاح برخی وزیران دولت نهم شنیده می شود بار دیگر احتمال از رسمیت افتادن دولت و اخذ رای اعتماد کل کابینه تقویت شده است” و به همین دلیل نمایندگان ترجیح می دهند موضوع استیضاح دیگری پیش نیاید.
حتی عیسی جعفری نماینده بهار و کبودر آهنگ در مجلس با اشاره به این موضوع به خبرگزاری فارس گفت: ”استیضاح علی‌احمدی به صلاح کشور نیست و استیضاح وزرا در چند ماه باقیمانده از عمر دولت، مردم را متضرر خواهد کرد.“
غیر از او، علی کریمی فیروزجایی نماینده بابل عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس نیز اعتقاد داشت: “با توجه به شرایط کشور، کشش و آمادگی لازم برای انجام یک استیضاح جدید در مجلس وجود ندارد. احتمالا” نمایندگان، وزیر را به مجلس دعوت می‌کنند تا وی در جهت تحقق خواست‌های فرهنگیان و مردم عمل کند در نهایت اگر متقاعد نشوند ممکن است از اهرم های دیگر استفاده کنند.”
سایت خبری فرارو، اظهارات یک نماینده دیگر را هم بدون نام بردن منعکس کرده که او گفته است: “تمامی بزرگان مجلس با این استیضاح موافقند اما برخی از آنها این امر را به مصلحت نظام نمی دانند و برای همین مخالفت می کنند و الا در بی کفایتی وزیر آموزش وپرورش هیچ کس شکی ندارد.”
این اظهارات در شرایطی بیان می شود که از یکسو محمد رضا تابش دیروز گفت که “استیضاح وزرای آموزش و پرورش، جهاد کشاورزی و بهداشت در مجلس جدی است” و از سوی دیگر، حسین قاضی‌زاده عضو کمیسیون بهداشت مجلس از استیضاح دیگری خبر داد و اظهار داشت: “وزارت رفاه، در حالی‌که اعتبارات سلامت را در اختیار دارد، همکاری لازم با وزیر بهداشت ندارد، به همین علت برخی نمایندگان برای رسیدن به اهداف منطقه‌ای خود یقه وزیر بهداشت را چسبیده‌اند و به دنبال استیضاح هستند.”