هیلاری کلینتون، وزیر خارجه ایالات متحده، هفته گذشته اظهار داشت: “تحریم ها دارد نتیجه می دهد. اکنون ادامه جاه طلبی های هسته ای برای ایران بسیار سخت تر شده.” با اینکه کاملاً مشخص است برنامه هسته ای ایران طی سال گذشته متحمل برخی ناکامی ها شده، ولی هنوز نمی دانیم این ناکامی ها تا چه حد به دلیل تحریم های اعمال شده بوده است.
دولت احمدی نژاد با اطمینان می گوید که “تحریم ها هیچ اثری نداشته” و اینکه “راه هسته ای بازگشت ناپذیر است”. با این حال، قبل از آغاز دور جدید مذاکرات هسته ای ایران، پرواضح است که این کشور به خوبی انزوای اقتصادی خود در سطح بین المللی را احساس کرده.
علی رغم رجزگویی های سران جمهوری اسلامی، بر مردم ایران پوشیده نیست که قطع یارانه ها ازسوی احمدی نژاد برای محصولات اصلی مانند برق ، بنزین و برخی مواد غذایی، درواقع زمانی به مرحله اجرا درآمد که سری چهارم تحریم ها در سازمان ملل به تصویب رسید. با این حال محمود بهمنی، دبیرکل بانک مرکزی ایران، دلیل آخرین افزایش قیمت ها را صرفاً “جو روانی” دانسته. این درحالی است که تورم مجدداً دو رقمی شده و این میزان از تابستان سال گذشته بی سابقه بوده است.
تحریم ها باعث کاهش سرمایه گذاری های خارجی در بخش انرژی، که درواقع بخش کلیدی اقتصاد ایران را تشکیل می دهد، شده است. این تحریم ها همچنین دسترسی به نهادهای بین المللی مالی را با مشکل شدید مواجه کرده و موانعی را نیز برای واردات بنزین به وجود آورده است. ایران با اینکه پنجمین صادرکننده نفت در جهان محسوب می شود، ولی امکان پالایش نفت به میزان کافی را ندارد. احمد، یکی از کارمندان که اعمال تحریم را به دلیل ایجاد وضعیت بحرانی مؤاخذه می کند، در این رابطه می گوید: “یک لیتر بنزین یارانه ای از قیمت ۱۰۰ تومان به ۴۰۰ تومان و یک لیتر بنزین آزاد از ۴۰۰ تومان به ۷۰۰ تومان رسیده. من اکنون سعی می کنم ۶۰ لیتر بنزین را تا پایان ماه حفظ کنم.” دولت با این افزایش قیمت ها درتلاش است میزان مصرف بی رویه راکاهش دهد تا مجبور به وارد کردن ۴۰ درصد از بنزین مصرفی نشود. جمهوری اسلامی همچنین برخی از مراکز پتروشیمی خود را به پالایشگاه تبدیل کرده.
این بنزین که به صورت ابتدایی تولید شده، برای آزمایش دراختیار مردم ایران قرار گرفت. کیفیت نامناسب آن باعث آلودگی بیش از حد هوای تهران شد، به طوری که به مرز هشداردهنده رسید. با توجه به اعتراض چندین سازمان، ترکیبات این سوخت حاوی بیش از دو برابر میزانی است که از سوی قوانین ایران مجاز شناخته شده. پیامدهای این اقدام با توجه به جمعیت ۱۲ میلیونی و تعداد بیش از حد خودروها در تهران بسیار شدید و بحرانی خواهد بود. ماه گذشته، وزارت بهداشت اعلام کرد که اختلالات و مشکلات جسمانی به دلیل آلودگی هوا به میزان ۳۰ درصد و مراجعه به اورژانس بیمارستان ها نیز به همین دلیل ۱۸ درصد افزایش داشته است.
درحال حاضر بیشترین فشار بر جمهوری اسلامی، عدم پرداخت از سوی کشورهایی مانند هندوستان و عراق است که نمی توانند فاکتورهای مربوط به انرژی را پرداخت کنند. تحریم ها باعث شده تا انتقالات مالی به مقصد جمهوری اسلامی به خوبی انجام نشود. بغداد به دلیل واردات الکتریسیته در سال گذشته مبلغ ۲۰۰ میلیون دلار بدهی دارد. از سوی دیگر، بانک های مرکزی ایران و هندوستان در تلاش اند تا راهی پیدا کنند که دهلی نو بتواند بدون دور زدن تحریم ها، نفت تحویل شده از سوی ایران را پرداخت کند.
منبع: صدای گالیسیا، ۱۶ ژانویه
