باید بدانیم در انتخابات چه کنیم

نویسنده
مریم کاشانی

» نگرانی ازآینده

برخی نمایندگان از طرح اصلاح قانون انتخابات در مجلس خبر داده اند. جواد هروی، نماینده قائنات در مجلس به خبرگزاری ایسنا گفت: “براساس این طرح و در صورت تصویب نهایی تعرفه‌های کاغذی حذف و اخذ رأی به صورت الکترونیکی انجام می‌شود.” او اضافه کرد: “پس از تصویب، هر گونه رأی‌گیری با تعرفه کاغذی ممنوع است و در شعب رأی گیری اگر از تعرفه کاغذی استفاده کنند آراء باطل است.”

علی مطهری نیز اخیرا طی سخنانی گفت: “باید تلاش کنیم انتخابات خوبی برگزار شود و افرادی وارد مجلس شوند که خود را نماینده مردم بدانند نه اینکه خود را نماینده نظام بدانند و فقط از نظام دفاع کنند. افرادی که بین دفاع از نظام و دفاع از حقوق مردم تضادی قائل نباشند و این دو را در طول هم بدانند نه در عرض هم.”

 او تاکید کرد: “برای اینکه انتخابات سالم برگزار شود، یکی از لوازمش اصلاح قانون انتخابات است که پیش نویس آن در مجلس آماده شده. اگر نمایندگان واقعی مردم وارد مجلس شوند مجلس در رأس امور خواهد بود.”

خبرگزاری مهر نیز از جمع آوری امضا برای اصلاح قانون انتخابات خبر داده است.

همزمان با این تلاشها، گروهی دیگر از نمایندگان به دنبال تغییر قانون انتخابات شوراها و واگذاری نظارت انتخابات شوراها از مجلس به شورای نگهبان هستند. امیر خجسته، رئیس کمیسیون امور شوراهای مجلس چندی پیش در گفتگویی با خبرگزاری فارس تاکید داشت: “ما در این دوره از انتخابات شوراهای شهر و روستا شاهد موضوعات خوبی نبودیم و در این زمینه با آیت‌الله جنتی و شورای نگهبان صحبت کردیم و در حال کار کردن روی این موضوع هستیم که نظارت بر انتخابات شوراهای شهر و روستا به شورای نگهبان واگذار شود، در این باره با آقای لاریجانی نیز صحبت کردیم. در سیاست‌های کلان نظام هم مطرح کردیم تا این وظیفه به شورای نگهبان واگذار شود چون اصلاً کار شورای نگهبان همین است.”

او افزوده بود: “در این دوره از انتخابات شوراهای شهر و روستا یکسری اتفاقات افتاد که خوشآیند نیست و من نباید آنها را در اینجا مطرح کنم. باید بگویم هم‌اکنون افرادی که برای عضویت در شوراهای شهر و روستا کاندیدا می‌شوند، همه تأیید صلاحیت می‌شوند، یا اگر من به عنوان نماینده مجلس بخواهم، از جایگاه خودم استفاده می‌کنم و فرد تأیید صلاحیت نمی‌شود و ردّ صلاحیت می‌شود که این عدالت نیست.”

البته این طرح مخالفانی جدی نیز دارد. روزنامه ایران، ارگان رسمی دولت، نوزدهم خرداد در گزارشی با عنوان “انتقال نظارت از مجلس به شورای نگهبان ابهام قانونی دارد”، نوشت: “کمیسیون شوراهای مجلس طرحی را در دست تنظیم دارد که در صورت تصویب، نظارت بر انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا هم به شورای نگهبان واگذار خواهد شد.”

نویسنده گزارش افزوده بود: “طرح ایده‌ای که در مجلس هفتم راه به جایی نبرده است، در شرایطی که یک سال از آخرین انتخابات شوراهای شهر و روستا نمی‌گذرد، آیا زوایا و اهداف سیاسی نهفته نیز دارد؟ تغییر ترکیب شوراهای شهر بخصوص در تهران و شهرهای بزرگ به نفع اصلاح‌طلبان آیا در تدوین چنین طرحی دخالت داشته است؟ محمدرضا تابش نماینده اصلاح‌طلب مجلس به این سؤالات پاسخ مثبت می‌دهد و می‌گوید: «حتماً بین طراحی چنین ایده‌هایی با ترکیب جدید شوراهای شهر و روستا بخصوص در تهران ارتباط وجود دارد.» نماینده مردم اردکان تأکید دارد که دنبال‌کنندگان این انتقال نظارت از مجلس به شورای نگهبان اهداف سیاسی دارند.”

مساله انتخابات اکنون به یکی از مهمترین مسائل عرصه سیاسی ایران تبدیل شده است. نگرانی راستگرایان از شکست در انتخاباتهای آینده، موجب فعال شدن بدنه آنان و حتی فعالتر شدن شورای نگهبان هم شده است.

سیامک ره‌پیک، معاون اجرایی و امور انتخابات شورای نگهبان در  جمع ناظران انتخاباتی استان گلستان گفته است: “روشها و تدابیری که برای برگزاری انتخابات اتخاذ می‌شود باید به شکلی باشد که فضا غبارآلود نشود و در صورتی که انتخابات شفاف و با شناخت برگزار شود، حرفی باقی نمی‌ماند. البته ما وظیفه داریم که اجازه ندهیم اشخاص و گروه‌هایی که با معیارهای قانونی هم‌خوانی ندارند، وارد انتخابات شوند.اگر در بحث صلاحیت‌ها دقت لازم وجود داشته باشد و مسیر انتخابات در هر منطقه با سلامت طی شود، از نظر قوانین جمهوری اسلامی کاندیدای منتخب مشروعیت دارد و هیچ شخصی نمی‌تواند مشروعیت کسی را زیر سوال ببرد. اما مقدمات مهم است که باید مورد توجه قرار گیرد.”

 او اضافه کرده: “شورای نگهبان امین است و وارد خط و خطوط رایج سیاسی کشوری مانند اصولگرایی و اصلاح‌طلبی نخواهد شد، البته اگر اصولگرایی به معنای اصول انقلاب، رهبری و قانون باشد، شورای نگهبان اصولگرای واقعی است و این اصولگرایی مورد تأیید است.”

معاون اجرایی شورای نگهبان نیز درباره انتخابات جنجالی سال 1388  گفته: “در آن حوادث چون همه امور برگزاری انتخابات در دست مردم بود، امکان این که کسی بخواهد یک تخلف سازماندهی شده و هدفدار انجام دهد، وجود نداشت و این امر همواره باعث ایجاد اعتماد و نقطه اتکایی برای شورای نگهبان بوده است. این ویژگی بسیار مهمی است که ان‌شاء‌الله با یاری خداوند متعال و همت همه ناظرین و کارکنان شورای نگهبان تداوم داشته باشد.”

او چند روز پیش هم در همایش ناظران استان البرز شرکت کرده و گفته بود: “با وجود بدنه عظیم نظارت مردمی، کسی نمی‌تواند مدعی شود انتخابات ناسالم است.”

معاون اجرایی شورای نگهبان در اوایل خرداد ماه نیز در همایش دفاتر نظارت استانی شورای نگهبان گفته بود: “ اعضای شورای نگهبان هر کدام نظر مستقل خود را دارند و نظر آنها تابع هیچ شخص یا گروه دیگری نیست و تنها با توجه به اطلاعات و برداشت خود در چارچوب قانون اظهار نظر می‌کنند.”

سیامک ره‌پیک، عضو حقوق دان شورای نگهبان و معاون اجرایی این نهاد از سال 1389 به عضویت شورای نگهبان در آمده است. او از دی ماه سال گذشته به جای عباسعلی کدخدایی، معاون اجرایی سابق شورای نگهبان نشست. احمد جنتی، دبیر شورای نگهبان، چند هفته قبل از انتصاب سیامک ره‌پیک به عنوان معاون خود، گفته بود: “بعضی‌ها برای مجلس خبرگان و مجلس شورای اسلامی دارند طراحی می‌کنند و نقشه می‌کشند، باید مراقب بود که به اهداف شوم خود نرسند.”

فعال شدن معاون اجرایی شورای نگهبان و سفرهای مکرر او به استانهای مختلف و دیدار با ناظران شورای نگهبان، بدون توجه به هشدارهای جنتی و نگرانیهای راستگرایان از انتخابات آینده معنی نخواهد داشت.

چند روز پیش نیز آیت الله جنتی، در همایش دفاتر نظارت استانی شورای نگهبان شرکت کرد و طی سخنانی درباره انتخابات آینده مجلس گفت: “در وهله اول باید از فضای موجود اطلاع داشته باشیم. باید بدانیم در وضعیت‌های مختلف چگونه به وظیفه قانونی خود عمل کنیم. اگر فردی نتواند تشخیص دهد؛ یعنی الفبای سیاسی انقلاب را نمی‌داند.” او اضافه کرد: “باید با تمسک به قانون و در حیطه وظایف قانونی خود، اطلاعات لازم را در مورد کاندیداها کسب نماییم تا در مواقع لازم بتوانیم استدلال محکمی داشته و از عملکرد خود دفاع کنیم.”