درخشش جهانی دانشگاه شریف

نویسنده

‏‏daneshgahsanatisharif.jpg

افشین مولوی ‏

مسؤولان دانشکده مهندسی الکترونیک دانشگاه استنفورد، وقتی در سال 2003 با گروهی از دانشجویان ‏روبرو شدند که با نمرات بی سابقه ای از پس امتحانات ورودی دوره دکترا برآمده بودند، حسابی جا خوردند. ‏اینکه این جوانان پر سر و صدا آمریکائی نبودند، جای تعجب نداشت. دانشجویانی از آسیا و سایر نقاط توانسته ‏بودند مجوز ورود به این دوره را درآمریکا بدست آورند. به گفته مسؤولان استنفورد، نکته شگفت انگیز این ‏بود که اکثریت برگزیدگان از یک کشور و یک دانشگاه خاص آمده بودند: دانشگاه صنعتی شریف در ایران!


دانشگاه استنفورد به مقصد مورد علاقه فارغ التحصیلان دانشگاه شریف تبدیل شده است. بروس ای وولی، ‏رئیس سابق دانشکده مهندسی الکترونیک این دانشگاه می گوید، علت این است که در حال حاضر شریف یکی ‏از بهترین دوره های مهندسی الکترونیک دنیا را در اختیار دارد. با درنظر گرفتن رقبای شریف نظیر دانشگاه ‏های ام آی تی، کالتک و استنفورد در آمریکا، تسینگوا در چین و کمبریج در انگلستان، این افتخار کمی برای ‏آن دانشگاه نیست. ‏

اعتبار دانشگاه شریف نشان می دهد که چگونه درحالی که اظهارات جنجالی محمود احمدی نژاد و رویاروئی ‏هسته ای او با آمریکا در دنیا خبرساز می شود، دانشجویان ایرانی در حال دست و پا کردن اعتبار بین المللی ‏برای خود به عنوان ستاره های علمی هستند. این تنها مسؤولان استنفورد نبوده اند که متوجه این نکته شده ‏اند. در دانشگاه های سراسر کانادا و استرالیا که دریافت ویزا با محدودیت کمتری روبرو است، جذب ‏دانشجویان ایرانی از رونق برخوردار شده است. تعداد دانشجویان ایرانی در کانادا از سال 1985 تا کنون ‏‏240 درصد رشد کرده است و در استرالیا هم این تعداد ظرف پنج سال گذشته تا 5 برابر رشد کرده و به ‏نزدیک 1500 نفر رسیده است. ‏

ضمناً دانشجویان دانشگاه شریف و سایر دانشگاه های معتبر ایران نظیر دانشگاه تهران و دانشگاه فنی اصفهان ‏به بازیگران مهم المپیادهای علمی بین المللی تبدیل شده و جوائز فیزیک، ریاضی، شیمی و مسابقات ربوتیک ‏را به خانه برده اند. بدلیل همین موفقیت های اخیر بود که اصفهان به تازگی میزبانی المپیاد بین المللی فیزیک ‏را به عنوان افتخاری که نصیب هیچ کشور دیگری در خاورمیانه نشده، برعهده گرفت چرا که هیچیک از ‏کشورهای همسایه ایران از کیفیت علمی دانشجویان ایران برخوردار نیستند. ‏

شرکت های فنی غربی هم از قافله عقب نمانده و شروع به جذب آنها کرده اند. شرکت های بزرگ از گوگل ‏گرفته تا یاهو، و نیز مؤسسات تحقیقاتی غرب به استخدام صدها نفر از فارغ التحصیلان ایرانی روی آورده ‏اند. برندگان المپیادها از جذابیت ویژه ای برخوردارند. به گزارش مطبوعات ایران، 90 درصد آنها برای ‏تحصیلات تکمیلی یا کار از کشور خارج می شوند. ‏

دانشگاه شریف در سال 1965 توسط پادشاه سابق ایران و درحالی که قصد تأسیس یک مؤسسه عالیرتبه ‏علمی و فنی را داشت، بنیان نهاده شد. چهارچوب آن هم مطابق با راهنمای مشاوره ام تی آی تنظیم شده و ‏بسیاری از اعضای دانشکده های آن را تحصیلکرده های آمریکا تشکیل می دادند. (بر اساس اطلاعات مؤسسه ‏بین المللی آموزش، ایرانی ها در دوره شاه بزرگترین گروه دانشجویان خارجی مشغول به تحصیل در آمریکا ‏را تشکیل می دادند.) رمز دیگر موفقیت دانشگاه شریف هم به سیستم دبیرستان ایران مربوط می شود که دانش ‏آموزان را با مقدمات علوم آشنا می سازد. این چیزی است که آمریکائی ها تا پیش از کالج و دبیرستان آنرا ‏تجربه نمی کنند. ‏

از طرف دیگر موفقیت ایران بازتابی از تراژدی موجود در کشور است: دانشجویان ایرانی چیزی بیش از این ‏نمی خواهند که به محض فارغ التحصیلی از آنجا دور شوند. این برای دانشگاه ها و شرکت های خارجی یک ‏فرصت است اما از سوئی، به معنای فرار جدی مغزها از جمهوری اسلامی است. رامین فرجاد یکی از فارغ ‏التحصیلان شریف در سال 1997 که اکنون مقام اجرائی در آکوانتینای سیلیکون ولی (منطقه ای در ‏سانفرانسیسکو و مرکز شرکت های متعدد الکترونیک) است گفت برای فارغ التحصیلانی ایرانی شغل کافی ‏وجود ندارد. بدتر اینکه دانشجویان ستاره ایرانی که قصد ماندن در کشور برای به راه انداختن حرفه ای را ‏دارند، از چشم داشت مسؤولان دولتی به مزایای آنها و مانع تراشی های این افراد شکایت دارند. خیلی از ‏ایرانی ها که از پس مهاجرت به غرب بر نمی آیند، رهسپار دوبی می شوند. همانطور که یکی از فارغ ‏التحصیلان شریف در این شهر بندری می گوید: «به تحصیلات ما در اینجا به نحو مناسبی ارج گذاشته می ‏شود. به ما فرصت موفقیت داده شده است. در ایران، جلوی ما گرفته می شود.»‏

این مشکلات طاقت فرسا، نوید خوشی را برای آینده ایران نمی دهد. این درست است که تعداد بیشماری از ‏دانشجویان نخبه در سالهای اخیر شکل گرفته اند و اینکه تاریخ این کشور مملو از کامیابی ها و چهره هائی ‏نظیر ابن سینا- برجسته ترین دانشمند دنیا در قرون وسطی-، محمد خوارزمی- کاشف الگوریتم ریاضی در ‏قرن نوزدهم- و عمر خیام- منجم و ریاضیدان پرآوازه بوده است. اما اگر جمهوری اسلامی مسیرش را به ‏زودی تغییر ندهد، تمام آن تاریخ و قابلیت ها بر باد خواهد رفت. ‏


منبع: نیوزویک - 9 اوت ‏