در حالی که دولت محمود احمدی نژاد می کوشد با کاهش اختیارات شوراهای شهر، انتخاب شهرداران را به وزارت کشور واگذار کند، انتقاد اعضای شورای شهر تهران از این طرح بالا گرفته است. گزارش ها حکایت از آن دارد که در مجلس هشتم هم اختلاف نظرهایی جدی بر سر این طرح وجود دارد.
مرتضی طلایی از اعضای شورای شهر تهران در انتقاد از تصمیم دولت نهم و مجلس برای گرفتن اختیارات شوراها، آن را حاکی از عدم توجه و درک کافی از اهمیت بالای شوراها دانست. وی با اشاره به نقش شوراها در گسترش عرصه های دموکراتیک و نهاد سازی، به طور تلویحی علاقه دولت احمدی نژاد به بالا بردن اختیارات دولت را مورد انتقاد قرار داد و خاطرنشان کرد که شیوه برنامه ریزی “دستوری” و از “بالا به پایین” به بن بست رسیده است.
سردار طلایی که با خبرگزاری مهر گفتگو می کرد کاهش اختیارات شوراها را سبب ساز “تمرکزگرایی” دانست که خلاف اصل یکصد و دوم قانون اساسی است و تاکید کرد که این اقدام سبب بالا بردن هزینه ها خواهد شد و مغایر با اصل 44 قانون اساسی است که بر خصوصی سازی تاکید دارد.
نگرانی درباره قبضه اختیارات شوراهای شهر توسط دولت، زمانی گسترش یافت که کمتر از سه هفته پیش، نائب رئیس شورای شهر تهران در جلسه علنی این شورا از “برنامه ریزی” مجلس و دولت برای گرفتن حق انتخاب شهرداران از شوراها خبر داد و افزود: “در واقع می‌خواهند اختیارات شوراها را کم کنند، در حالی که ما به دنبال 23 وظیفه قابل واگذاری دولت به شهرداری‌ها هستیم.”
این طرح نه به دار است نه به بار!
اظهارات حسن بیادی، واکنش یکی از اعضای کمیسیون امنیت ملی را به همراه داشت. سید محمد جواد ابطحی با اذعان به اینکه بر اساس این طرح قرار است شهرداران از این پس توسط وزیر کشور و استانداران انتخاب شوند، در عین حال در مورد رای آوردن این طرح ابراز تردید کرد: “به نظر نمی رسد که این طرح در صحن علنی مجلس رای بیاورد و تصویب شود”. او همچنین با متهم کردن بیادی به “جو سازی” خاطرنشان کرد وی به طرحی انتقاد دارد که “ به قولی نه به دار است نه به بار!”
گفتنی است که پیش از اظهارات حسن بیادی، مهدی چمران رئیس شورای شهر تهران از واگذار شدن 23 تصدی مربوط به دولت به شهرداری‌ها خبر داده بود. خبری که معصومه ابتکار دیگر عضو شورای تهران پس از فاش شدن طرح مذکور به آن واکنش نشان داد. چرا که به گفته او دولت کاهش تصدی های خود را تنها به شهردارانی واگذار می کند که خود انتخاب کرده است، “در غیر این صورت دولت هرگز وظایف خود را به شهرداران محول نمی‌کرد.”
در مجلس اجماعی وجود ندارد
در همین حال محمدحسین نژاد فلاح، عضو کمیسیون سیاست داخلی که از مخالفان این طرح است، با اشاره به این مهم که “اصلی ترین” وظیفه شوراها انتخاب شهردار است، گرفته شدن این وظیفه را باعث “بی هویتی” شوراها دانسته و گفته است با گرفته شدن این اختیار “دیگر حقی برای شوراها باقی نمی‌ماند.” به باور او شهردارانی که از سوی وزارت کشور انتخاب شوند “بعید است” پاسخگوی شوراهای شهر باشند.
به همین علت به گزارش ایلنا، بین نمایندگان مجلس جمهوری اسلامی هیچ “اجماعی”و اتفاق نظری در این مورد وجود ندارد.
روزنامه سرمایه نیز دیروز در گزارشی مفصل به طرح مذکور پرداخت. سرمایه دو اظهار نظر کاملا متفاوت از نمایندگان مجلس هشتم پیرامون این طرح را انعکاس داد. در یک طرف نماینده رباط کریم که از موافقان این طرح است و اعتقاد دارد “ اصل تشکیل شوراهای شهر هم در قانون اساسی و هم در زمان شکل گیری این نبود که شهرداران را انتخاب کنند” و در سوی دیگر مخبر کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس که این طرح را مغایر با قانون می داند و تاکید می کند انتخاب شهردار بر عهده شورای شهر است.
در ادامه گزارش روزنامه سرمایه، خبرنگار این نشریه به انعکاس نظر رئیس هیات مدیره جامعه مدرسان شهرساز ایران پرداخته است. علی نوذرپور گفته است این طرح “کاملا سیاسی” و در جهت “یکپارچه سازی قدرت” در جامعه مطرح شده است. به باور او “تا پیش از این اگر افرادی از بدنه دولتی قدرت فاصله می گرفتند به شوراها و شهرداری روی می آوردند که اساساً نهادهای غیردولتی و مردمی است” اما با طرح موجود این کار عملی نخواهد بود.
انتقادها از این طرح در شرایطی مطرح می شود که دولت احمدی نژاد در چهار سال گذشته تلاش زیادی کرده تا اقتدار دولت در امور اجرایی را با منحل کردن برخی سازمان ها و شوراهای اقتصادی عملی کند که از این میان می توان به انحلال سازمان برنامه و بودجه و شورای پول و اعتبار اشاره کرد.
