تنها یک روز پس از آنکه وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی از تفاهم سه وزارتخانه دولت برای بازگشایی انجمن صنفی روزنامه‌نگاران خبر داد، سخنگوی قوه قضاییه تاکید کرد که همچنان مانع بازگشایی این نهاد صنفی خواهد شد. به موازات موضع‌گیری دستگاه قضایی، چهره‌های اصولگرا، از جمله برخی نمایندگان هم با راه‌اندازی مجدد انجمن صنفی مخالفت کرده‌اند.
اژه‌ای: وزارت اطلاعات نمی‌تواند شکایتش را پس بگیرد
در نشست صبحانه علی جنتی با اعضای هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران، سخنان امیدوار کننده‌ای عنوان شد که از جمله آنها، رفع فیلتر فیس‌بوک و بازگشایی انجمن صنفی روزنامه‌نگاران بود. وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفته بود که “دو وزارتخانه ارشاد و کار برای بازگشایی انجمن صنفی روزنامه‌نگاران مشکلی ندارند. در حال حاضر وزارت اطلاعات شکایت خود را علیه انجمن صنفی روزنامه‌نگاران پس گرفته و قرار شده است روزنامه‌نگاران عضو این انجمن، مجمع عمومی تشکیل دهند و هیات مدیره خود را انتخاب کنند.”
ساعاتی بعد رییس هیات مدیره انجمن صنفی روزنامه‌نگاران ضمن تشکر از وزیر ارشاد، از آمادگی این انجمن برای برگزاری مجمع عمومی و انتخابات تازه خبر داد. ماشاءالله شمس‌الواعظین گفته بود: “فک پلمب معمولا با حضور نماینده‌ی دادستان انجام می‌شود و ما منتظر هستیم همچنان که وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی وعده فک پلمب دفتر انجمن را داده است، این اتفاق به‌زودی رخ دهد تا بتوانیم مجمع و انتخابات هیات مدیره را در محل خود انجمن برگزار کنیم.”
او از آمادگی ۱۰۰ درصدی انجمن برای برگزاری انتخابات سخن گفت و توضیح داد: “دلیل تأکید من برای برگزاری انتخابات، این است که ما فاصله زیادی با آخرین تحولات مدنظر روزنامه‌نگاران نسبت به اعضای هیات مدیره گرفته‌ایم و باید این فاصله را کم کنیم تا روزنامه‌نگاران بگویند چه کسانی را به‌عنوان نماینده‌ی خود انتخاب می‌کنند.”
در عین حال، شمس‌الواعظین پیش‌بینی کرده بود که اگرچه نهاد قضایی، بنا بر شکایت وزارت اطلاعات، دفتر انجمن صنفی را پلمب کرده و حالا این شکایت از سوی وزارت اطلاعات پس گرفته شده، اما ممکن است دستگاه قضایی به‌صورت ناگهانی به ماجرا وارد شود و جلو فک پلمب را بگیرد.
این پیش‌بینی به حقیقت پیوست و در نشست خبری سخنگوی قوه قضاییه، اعلام شد فعلا هیچ تغییر مثبتی به سود بازگشایی مجدد انجمن صنفی رخ نداده است. غلامحسین محسنی اژه‌ای گفت: “در آن پرونده وزارت اطلاعات شاکی نبود بلکه وزارت اقدامات مجرمانه‌ای را از سوی این انجمن مورد ارزیابی قرار داده بود و به همین دلیل موضوع را به قوه قضاییه اطلاع داد.”
به این ترتیب و به زعم او، وزارت اطلاعات نمی‌تواند شکایت خود را پس بگیرد اما “اگر افرادی که پیش از این در این انجمن نقش ایفا می‌کردند و اساسنامه این انجمن و همچنین نحوه فعالیت آن از یک کار سیاسی به کار صنفی تغییر کند فعالیت آن انجمن بلامانع خواهد بود والا همچنان از فعالیت این انجمن جلوگیری می‌شود.”
محسنی اژه‌ای تا چند روز پیش از پلمب دفتر انجمن، وزیر اطلاعات کابینه محمود احمدی‌نژاد بود.
“انجمن صنفی بدنام بود”
رسانه‌های اصولگرا هم دیروز، دوشنبه ۱۲ اسفند، در انتشار گفت‌وگوهایی علیه بازگشایی انجمن صنفی پرکار بودند. از جمله، لاله افتخاری، عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی به فارس گفته است که “تلاش برای راه‌اندازی مجدد انجمن صنفی سابق روزنامه‌نگاران دور زدن قانون است.” این نماینده مجلس، تمایل وزیر ارشاد را برای بازگشایی انجمن، “سلیقه‌ای” خوانده و هشدار داده است: “اجازه انجام چنین کارهای سلیقه‌ای نیز به کسی داده نخواهد شد.”
حمید رسایی، نماینده اصولگرای تندروی مجلس هم “ اصرار برای بازگشایی دوباره انجمن منحله روزنامه‌نگاران” را اقدامی غیرقانونی معرفی کرده و خبر داده است که این “قانون‌شکنی” علی جنتی، به همراه استفاده از فیس‌بوک و اعلام بدون مانع بودن استفاده از آن، در کمیسیون اصل ۹۰ بررسی می‌شود: “وی به دلیل اتخاذ مواضع و رفتارهای خود و عدم نظارت بر زیرمجموعه و حتی حمایت از برخی رفتارهای خلاف قانون باید در این کمیسیون پاسخگو باشد.”
همچنین احمد سالک، نایب رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس معتقد بود که “احیای مجدد انجمن صنفی روزنامه‌نگاران مشکلی را از این گروه برطرف نخواهد کرد.”
سردبیر روزنامه اصولگرای رسالت منتقد است که چرا وزیر ارشاد به صورت شتابزده به دنبال احیای انجمنی است که صنفی نبوده و سیاسی بوده است. به گفته محمدکاظم انبارلویی، “برخی از رهبران این انجمن منحله فعالیت سیاسی می‌کردند و هم اکنون به خارج از کشور فرار کرده‌اند و در رسانه‌های آمریکایی و انگلیسی فعالیت می‌کند.”
از سوی دیگر مهدی فضائلی، مدیر عامل سابق خبرگزاری فارس که منتسب به سپاه پاسداران است، هم در گفت‌وگو با فارس و هم خبرگزاری تسنیم، دیگر وبسایت امنیتی، برخی فعالان انجمن صنفی روزنامه‌نگاران را، افرادی “بدنام” توصیف کرده و احیای انجمن را “توهین به اهالی رسانه” دانسته است.
مدیرعامل مؤسسه سروش گفته است: “در بدنام بودن این انجمن همین کفایت می‌کند که ببینند چند نفر از نیروهای قبلی این انجمن به خارج از کشور فرار کرده‌اند و اگر هم در ایران هستند به چه کاری مشغول هستند. کسانی که در این انجمن فعال بودند طرفدار رژیم صهیونیسم بودند و رسما نظرات خود را در این زمینه نیز اعلام کرده‌اند.”
او اضافه کرده: “گردانندگان اصلی انجمن صنفی مطبوعات از مصادیق بارز افراط گرایی در جریان دوم خرداد هستند و دولتی که پرچم‌دار شعار اعتدال است نباید مجددا مجوزی صادر کند و شرایطی ایجاد کند تا نیروهای افراطی باز هم پرچم‌دار یک حرکتی شوند.”
فضائلی، راه‌اندازی مجدد انجمن صنفی را باج دادن دولت به “جریان سیاسی افراطی” دانسته و تاکید کرده است: “نمی‌توان با تفاهم‌نامه میان چند دستگاه دولتی، انجمن منحله روزنامه‌نگاران را فک پلمب کرد.”
وعده‌های محقق نشده
انجمن صنفی روزنامه‌نگاران ایران در سال ۱۳۷۶ تاسیس شد و اعضای هیات مدیره آن با رای مستقیم اعضای مجمع عمومی و برای یک دوره سه ساله انتخاب می شدند. در آخرین دوره فعالیت علی مزروعی، ریاست، ماشاءالله شمس‌الواعظین، نیابت رئیس، و بدرالسادات مفیدی دبیری انجمن را برعهده داشتند.
در تیر ماه ۱۳۸۷ وزارت کار و امور اجتماعی طی نامه ای انجمن صنفی روزنامه نگاران ایران را واجد شرایط انحلال اعلام کرد و در مرداد ۸۸ و در میانه التهابات پس از انتخابات ریاست جمهوری و در شرایطی که بسیاری از روزنامه‌نگاران بازداشت شده بودند، سعید مرتضوی، دادستان وقت تهران حکم به پلمب دفتر انجمن داد.
در نخستین نشست خبری رییس‌جمهور منتخب، خبرنگار شرق عنوان کرد که “در این چند سال به جامعه روزنامه‌نگاران ایران خیلی سخت گذشته و در انجمن صنفی روزنامه‌نگاران ایران - تنها خانه امید روزنامه‌نگاران - تا امروز قفل است، آقای روحانی شما امید را به ایران برگرداندید و توقع روزنامه‌نگاران این است که تنها امید ما را به جامعه روزنامه‌نگاران برگردانید.” حسن روحانی در پاسخ گفت: “من نه تنها آن انجمن را بلکه معتقدم هر انجمنی را طبق قانون باید فعال کنیم به دلیل اینکه این انجمن‌های صنفی بهترین راه برای اداره مسایل جامعه است و اداره مسایل جامعه باید به دست خود صنف و انجمن حرفه‌ای و صنفی برگردد بنابراین تلاشم را در این راه خواهم کرد.”
یک روز پیش از آن، نامه‌ای از سوی انجمن صنفی روزنامه‌نگاران ایران خطاب به رییس‌جمهور جدید منتشر شده بود که حاوی خواست گشایش انجمن از سوی حسن روحانی بود. در بهمن ماه گذشته هم نزدیک به یک‌هزار و ۲۰۰ نفر از روزنامه‌نگاران برای بازگشایی انجمن صنفی روزنامه‌نگاران به رییس‌جمهور نامه نوشتند. اما وعده‌های امیدوارکننده دولت و وزیر ارشاد تاکنون منجر به بازگشایی مجدد فراگیرترین نهاد صنفی روزنامه‌نگاران ایرانی نشده و قوه‌قضائیه یکی از مهم‌ترین موانع است.
