چند روز پس از سخنان محمود احمدینژاد درباره “برنامه دشمنان” برای کاهش ارزش پول ایران و آرامش نسبی بیش از یک ماههی بازار ارز، نرخ انواع ارزها در بازار تهران دوباره افزایش یافت.
آنگونه که خبرگزاریهای داخلی اعلام کردهاند، روز گذشته قیمت دلار در بازار نزدیک به ۳۴۰۰ تومان شد و همزمان قیمت طلا و سکه نیز اوج گرفت. این قیمت نسبت به قیمت مشابه هفته قبل، نشان دهنده رشد سیصد تومانی است.
گرچه محمد کشتیآرای، رییس اتحادیه طلا و جواهر، این افزایش قیمت را به دلیل افزایش قیمت طلا در بازار جهانی دانسته، اما سایت بازتاب امروز، در تحلیلی نوشته است: “جهت گیری مواضع احمدی نژاد که در سخنان خود از بالا بودن قیمت ارز برای یکی دو، سال آینده خبر داده بود، موجب التهاب بازار شد. تاکید محمود احمدی نژاد بر ادامه سیاست های انبساطی دولت که نتیجه آن کاهش مجدد ارزش پول ملی است، موجب شد طی دو روز گذشته قیمت ارز افزایش شدیدی یابد و از حدود سه هزار تومان در روز شنبه به بیش از ۳۴۰۰ تومان برسد”.
قیمت ارز در ماههای گذشته نوسانهای زیادی داشت و نرخ دلار در بازار تهران تا مرز چهار هزار تومان نیز پیش رفت؛ روندی که موجب شد چندی پیش بازار تهران دو روز ملتهب را سپری کند و شاهد اعتراضهای خیابانی باشد.
محمود احمدینژاد و اطرافیانش از تحریمهای غرب علیه جمهوری اسلامی و همچنین برخی اخلالگران اقتصادی، به عنوان عوامل اصلی این بحران نام برده بودند. آن زمان غلامرضا مصباحیمقدم، رییس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس، گفته بود: “جلسه مشترک ارزی نمایندگان دولت و مجلس در دفتر رئیس کل بانک مرکزی برگزار و تصمیم گرفته شد که برای مقابله با سوداگران بازار ارز، وزارت اطلاعات، وزارت کشور و نیروی انتظامی وارد عمل شوند که خوشبختانه این اتفاق افتاده و تاکنون در حدود ۵۰ نفر از اخلالگران بازار ارز دستگیر شده اند”.
همچنین مهر ماه گذشته اعلام شده بود که ستادی با نام “ستاد متمرکز بررسی بازار ارز” با حضور مقامات اقتصادی دولت و چند نفر از فرماندهان نیروی انتظامی تشکیل شده و افرادی نظیر سردار رادان وحسن بتولی، رئیس پلیس آگاهی، عضو آن هستند. احمدینژاد آن زمان گفته بود که یکی از نهادهای اطلاعاتی به او گزارش داده است که 22 نفر پشت پرده نوسانات بازار ارز هستند. وی خواستار آن شده بود که نهادهای امنیتی این افراد را بازداشت و اوضاع بازار ارز را سر و سامان دهند. تاکنون برخی از مسوولان جمهوری اسلامی گفتهاند که نوسان بازار ارز دلایل امنیتی دارد نه اقتصادی. مهدی غضنفری، وزیر صنعت و تجارت نیز گفته بود از نهادهای امنیتی انتظار دارد با “سرشاخههای ایجاد اختلال در بازار ارز” برخورد کنند.
قرار بود نمایندگان مجلس در جلسه سوال از احمدینژاد، بحث مشکلات ارزی کشور را نیز مطرح کنند، اما این سوال با دستور رهبر جمهوریاسلامی متوقف شد. در این میان، اصولگرایان نیز دولت را در نوسان نرخ ارز منتفع دانسته و انگشت اتهام خود را به سوی دولت احمدینژاد دراز کردهاند. احمد توکلی، از نمایندگان مجلس هم گفته بود که دولت بالا بودن نرخ دلار را میپسندد. توکلی در مجلس و جلسهای که پیرامون اصلاح بخشهایی از قانون بودجه برگزار میشد، فاش کرده بود که “قضیه این بود که وزیر اقتصاد و دارایی در دوم شهریور سال جاری در حضور رهبر انقلاب گفته بود دولت میخواهد قیمت ارز را بالا ببرد و از طریق مابهالتفاوت آن یارانههای نقدی را پرداخت کند”.
در همین حال نادر قاضیپور، از نمایندگان مجلس نیز ضمن انتقاد از محمود احمدینژاد، خواستار آن شده بود که “مسئولین دولت توضیح دهند که پول بیتالمال و مابهالتفاوت فروش ارز به جیب چه کسانی رفته است؟ سازمان بازرسی و نهادهای دیگر کشور باید بگویند که مابه التفاوت فروش ارز به جیب چه کسی رفته است؟”