سفیر تازه آمریکا در سازمان ملل دیروز گفت، دولت باراک اوباما رئیس جمهور جدید ایالات متحده، “دیپلماسی مستقیم” با ایران را در دستور کار قرار خواهد داد.
از زمان انقلاب سال 1357 در ایران، مقامات آمریکائی به برقراری تماس مستقیم گسترده با مسؤولان ایران اعتقادی نداشتند. با اینحال، سوزان رایس سفیر جدید ایالات متحده در سازمان ملل به ایران هشدار داد قبل از برقراری هرگونه گفتگوئی دربارۀ برنامه هسته ای آن کشور، به درخواست های شورای امنیت سازمان ملل برای تعلیق غنی سازی اورانیوم ترتیب اثر بدهد.
رایس در یک جلسه کوتاه پرسش و پاسخ با خبرنگاران گفت: “گفتگو و دیپلماسی باید شانه به شانه با یک پیام بسیار محکم از سوی سازمان ملل و جامعه جهانی همراه باشد که ایران می بایست به الزاماتی که از سوی شورای امنیت تعیین شده، عمل کند. ادامه امتناع این کشور می تواند تنها به افزایش فشار منجر شود.“
اظهارات خانم رایس که بازتابی از علائم ارسالی از سوی اوباما برای بهبود روبط با دشمنان آمریکا پس از دوره هشت ساله جرج دبلیو بوش است، کمی پس از ملاقات با بان کی مون دبیر کل سلزمان ملل در اولین روز کاری وی ایراد شده است.
ایران هنوز آمریکا را “شیطان بزرگ” می خواند اما این کشور یک روز پس از مراسم تحلیف اوباما گفت، “آماده رویکرد جدید آمریکا است.” منوچهر متکی وزیر خارجه ایران گفت کشورش ایدۀ گشایش دفتر دیپلماتیک آمریکا در تهران برای اولین بار از زمان انقلاب 1357 را مورد بررسی قرار خواهد داد.
رایس گفت آمریکا همچنان “نسبت به تهدیدی که برنامه هسته ای ایران برای منطقه و عملاً برای آمریکا و تمام جامعه جهانی بودجود آورده، عمیقاً نگران است.“
او گفت: “ما در پی تماس به شیوه دیپلماسی محکم با ایران هستیم که شامل دیپلماسی مستقیم و نیز ادامه همکاری و مشارکت” با چهار عضو دیگر دائم شورای امنیت- انگلستان، چین، فرانسه، روسیه- بعلاه آلمان می شود.
رایس گفت: “ما آنچه را که درزمینۀ حفظ فشار برای پایان دادن به برنامه هسته ای ایران لازم و مناسب است، مدنظر قرار می دهیم.“
مقامات ایران و آمریکا درخلال سال های گذشته به مذاکراه درباره افغانستان که با حضور دیپلمات های سایر کشورها همراه بوده، تن داده اند. ضمناً آنها در بغداد به گفتگوی چهره به چهره نیز پرداخته اند، اما دستور جلسه فقط به امنیت عراق محدود بوده است.
بااین حال اختلاف تهران و واشنگتن عمیق است. این اختلافات شامل سوء ظن آمریکا نسبت به برنامه هسته ای ایران، تهدیدات احمدی نژاد برای نابودی اسرائیل و نیز پشتیبانی تهران از حماس نیز می شود.
رایس برای ارائه اعتبارنامه خود به بان کی مون، به دیدار او رفت. وی گفت دربارۀ تغییرات آب و هوائی، مهار فقر، فعالیت های صلح سازمان ملل، عدم اشاعه جنگ افزار هسته ای، سودان و مسأله خاورمیانه 45 دقیقه با کی مون گفتگو کرده است.
سخنگوی ارشد اوباما در واشنگتن گفت رایس صرفاً سیاست رئیس جمهور در قبال ایران را بازگو کرده است.
رابرت گیبس معاون مطبوعاتی کاخ سفید درپاسخ به سؤالی درباره سخنان رایس به خبرنگاران، گفت کاری که رایس انجام داد، “بازگوئی این پیام” بود که دولت “از تمام عناصر قدرت ملی” برای رفع نگرانی ها در قبال برنامه هسته ای ایران استفاده خواهد کرد.
منبع: بوستون هرالد- 26 ژانویه