ربکا سانتانا
اگرچه مبارزه اینترنتی بشدت فرساینده شده است، اما خبر های اعتراضات ایران در تویتر و تصاویرشان در یو تیوب پخش می شود.
بنظر می رسد که مقامات ایرانی از تلاش هایشان برای بلوکه کردن وبسایت ها و شکست دادن مخالفان آنلاین و فعالانی که بدنبال راه های جدید برای اجتناب از این روند هستند، رضایت بخش نبوده است.
سایت هایی مثل فیس بوک، تویتر و یوتیوب همچنان فیلتر است و این روند از زمانی آغاز شد که بعد از انتخابات 12 ژوئن، مردم دست به اعتراض زدند. متخصصان اینترنت معتقدند که دولت پا را از این فراتر گذاشته و در تعقیب کامپیوتر هایی است که تصاویر ایران را به سایر نقاط جهان می فرستند. فعالان در هراسند که همه اقدامات آنلاینشان دیده شود.
یک ایرانی که دائما خبرهایی درباره اعتراضات به نتیجه انتخابات ایران را در تویتر منتشر می کرد، در ایمیلی به آسوشیتد پرس، گفت:« ما بسیار نگران این موضوع هستیم. من برای مراقبت از خودم، مطالبی که روی وبسایت های اجتماعی می گذارم را محدود کرده ام، من تویتر و وبلاگ هایم و مطالبم را در سایر وبلاگ ها بسته ام».
یک فرد دیگر می گوید:« هر سایتی که مردم می توانند دور هم جمع بشوند و در ارتباط باشند . اخبار و تصاویر را در اختیار یکدیگر بگذارند، بسته است».
گفته می شود که دولت در سال های اخیر بسرعت به تکنولوژی فیلتر و دنبال کردن سایت ها دست یافته است. از زمان انتخابات تعدادی از متخصصان اینترنتی ایرانی بدنبال یافتن سیستم پروکسی و برنامه های دیگری هستند تا فیلتر های دولتی را دور بزند و شناسایی نشود.
اندرو لمان، مدیر پروژه تور که در بوستون است، می گوید:« من فکر می کنم دولت ایران سریع در می یابد که چگونه سایت ها را کنترل کند».
گروه او نرم افزاری به نام برنامه تور را تولید کرده است که به کمک آن می توان به سایت های فیلتر شده دست پیدا کرد و فعالیت های اینترنتی را پنهان کرد. تعداد افرادی که از این برنامه استفاده می کنند از بعد از انتخابات از صد ها نفر به هزاران نفر رسید.
اینترنت از دو راه به ایران کمک می کند. اول کاربرد داخلی آن است برای برنامه ریزی برای تظاهرات و تبادل اطلاعات و دیگری خارجی است برای اینکه جهان را از اتفاقاتی که در ایران می افتد با خبر کرد، این درحالی است که دولت ایران با استفاده از سختگیری های زیاد از فیلمبرداری و عکاسی خبرنگاران رسانه ها در خیابان جلوگیری می کند. دولت هم در تلاش است که فعالان را در هر دو جا سرکوب کند.
هزاران ایرانی برای اعتراض به نتیجه انتخابات و تقلب صورت گرفته دست به تظاهرات زدند تا اینکه نیرو های امنیتی دست به سرکوب شدید زد و صدها نفر را دستگیر کرد و دستکم بیست نفر را کشت. در همین حال فعالان از سایت های فرستادن پیام آنلاین مثل تویتر استفاده کردند و با فرستادن 140 پست، وقایع ایران را منعکس کردند. آنها تصاویری پلیس و اعضای بسیج را که سوار بر موتور سیکلت به صفوف مردم هجوم می آورند یا تظاهر کنندگان با سر و صورت خونین را پخش کردند.
یک تصویر خاص ایران و جهان را به هم پیوند زد: تصویر ندا آقا سلطان،27 ساله، که در خیابانی در تهران تیر خورد و کشته شد و فیلم آن میایون ها بار در یوتیوب دیده شد و با مرگش فریاد مخالفت با رژیم را رقم زد.
حتی بعد از اینکه سرکوب ها از شدت اعتراض ها کم کرد، اینترنت همچنان کلید راه بود. در دو تظاهرات کوچک که در این هفته اتفاق افتاد، پیام های اینترنتی پیوسته بود که زمان و مکان تجمع را به اطلاع مردم رساند. با وجود سختگیری ها، ویدئو ها فورا روی یوتیوب گذاشته می شوندو نشان می دهند که چگونه هزاران معترض با پلیس یا بسیج درگیر می شوند. در عین حال، سایت های خبری اینترنتی برای دستگیر کنندگان فعالان سیاسی که در خانه هایشان و بدور از صحنه های تظاهرات دستگیر می شوند، هم نقش حیاتی دارد.
در اوج اعتراض ها، مقامات سرویس پیام کوتاه را که توسط شرکت های وابسته به دولت اداره می شود، در ایران قطع کردند تا ارتباط بین مردم و برگزار کنندگان تظاهرات را قطع کنند. سیستم ارتباط تلفنی در بعضی مناطق ایران که گمان می رفت تظاهرات در آنجا برگزار شود، قطع شد.
دولت همچنین از راه های سنتی تر برای سرکوب مردم هم استفاده کرد: بازداشت. دستکم 34 روزنامه نگار و وبلاگ نویس بعد از انتخابات دستگیر شدند و به گفته کمیته حمایت از روزنامه نگاران، به هفت نفری که از پیش در زندان بودند پیوستند.
گفته می شود که یک چهارم جمعیت 64 میلیونی ایران به اینترنت دسترسی دارند. ایران سابقه طولانی در فیلتر کردن سایت های سیاسی و پورنو دارد. اما از بعد از انتخابات تعداد سایت های فیلتر شده بیشتر شد.
بغیر از تویتر و یوتیوب، سایت بی بی سی فارسی و وبسایت هایی کهبا میر حسین موسوی همکاری می کردند و معتقد اند که او برنده انتخابات است،همچنان فیلتر است. در هفته گذشته ، دو سایت جدید موسوی راه اندازی شد.
یک روز بعد از انتخابات، طبق گزارش شبکه اربور که یک شرکت امنیت اینترنتی است، ترافیک اینترنتی چه از داخل چه از خارج نزدیک بود متوقف شود.
علت آن مشخص نیست اما این شبکه معتقد است که این امکان وجود دارد که شرکت های اینترنتی وابسته به دولت همگی از کار افتاده باشند و هجوم به سمت برنامه های فیلتر شده که ظرفیت محدودی دارند، علت این مشکل باشد. در هفته بعد از انتخابات ترافیک اینترنتی دوباره به بیش از 70 درصد رسید. در ایران به دلیل وجود موانع، سرعت اینترنت کم است.
سری بودن این موضوع که دولت ایران با کدام شرکت کار می کند باعث شده است که تشخیص اینکه فعالیت های اینترنتی دنبال بشود را دشوار کرده است. تعدادی از این شرکت ها از جمله ندا رایانه به یاد دختری که کشته شد، به ایرانیان خدمات کارشناسانه می دهد.
مورگان سنهاوزر، مجری پروژه ندا نت، یک گزارش 31 صفحه ای درباره روش هایی که ممکن است دولت استفاده بکند، منتشر کرد.
ندا نت، که خود را یک گروه از هکر ها و کاربران اینترنتی مستقل توصیف می کند، قصد دارد یک سرور پروکسی ایجاد کنند تا کاربران ایرانی بتوانند بشکل بی نام از آن استفاده کنند و از دستگیری مصون بمانند. یک سیستم پروکسی دیگر که در ایران استفاده می شود فری گیت است که ابتدا توسط مخالفان چینی راه اندازی شد تا بتوانند بر فیلتر های سنگینی که توسط دولت چین اعمال می شد، رها شوند.
سنهاوزر، می گوید:« گمان می کنم بتوانیم به همه روش های آنها غلبه کنیم و فقط احتیاج به زمان داریم».
گوراو میشرا، رئیس شرکت وب تک می گوید که تویتر و فیس بوک به انتشار اخبار در خارج از ایران کمک زیادی کرده اند، اما درباره اینکه آنها درباره قدرتشان درمورد ایجاد تغییر، غلو می کنند، هشدار داد.
او می گوید:« این ابزار ها نقش مهمی دارند اما نبایدبیش از حد به آنها تکیه کرد. نباید فکر کرد که تویتر و فیس بوک به تنهایی قادر به ایجاد تغییرات اساسی خواهند بود».
یک روش ارتباطی مانده است که دولت قادر به جلوگیری از آن نیست. هر شب از بعد از انتخابات، ایرانیان به بالای پشت بام هایشان می روند و فریاد می زنند:«الله اکبر». این روش اعتراض در زمان انقلاب سال 1979 هم بکار می رفت.
منبع: بوستون گلوب 25 ژوئیه