باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا ظرف چند هفته گذشته، به آتش یکی از حادترین مسائل موجود در همایش های انتخاباتی ایران دامن زده است: انکار هولوکاست.
ممکن است طرح این موضوع از سوی اوباما، تلاشی برای تقویت میانه روهای ایران در صحنه انتخابات تلقی شود. میانه روها عموماً به انتقاد ازرویکرد مخاصمه جویانه محمود احمدی نژاد در سیاست خارجی، خصوصاً تمایل وی به زیر سؤال بردن هولوکاست، پرداخته اند.
احمدی نژاد درحالی در انتخابات روز جمعه با سه رقیب روبروست، که بالقوه آسیب پذیر به نظر می رسد. انتخابات ایران در کنار انتخابات روز یکشنبه لبنان، می تواند در شکل بخشیدن به دیپلماسی ایالات متحده با خاورمیانه، نقش حیاتی داشته باشد.
با این حال، در کشوری که نظرسنجی ها نامشخص هستند و هیچ رئیس جمهوری تا کنون برای ادامه امور در دور دوم ریاست جمهوری با شکست روبرو نشده است، مشخص نیست آیا چنین اظهاراتی بر نتیجه رقابت های انتخاباتی تأثیری خواهد گذاشت یا خیر.
اوباما بار نخست موضع خود در برابر منکران هولوکاست را در سخنرانی برای جهان اسلام در قاهره مطرح کرد. سخنرانی که وی در آن خواستار «آغازی نو» میان غرب و شرق شد و بر مشارکت های مسلمین در دنیای مدرن صحه گذاشت و به نمایندگی از آمریکا، مسؤولیت بخشی از روابط خصمانه (گذشته) را بر عهده گرفت.
محکومیت انکار هولوکاست از سوی اوباما با توصیفاتی نظیر «از روی نادانی» و «تنفر آمیز» مشخصاً متوجه احمدی نژاد و کسانی بود که احتمالاً خیال رأی دادن به وی را دارند.
بروس رایدل ناظر سیاست خارجی در مؤسسه بروکینگز گفت این سخنان، چالشی برای نامزدی انتخاباتی احمدی نژاد بودند. رایدل خاطر نشان کرد میر حسین موسوی، نخست وزیر و رقیب اصلی احمدی نژاد، موضع وی در قبال هولوکاست را رد کرده است.
رایدل گفت: «مسأله انکار هولوکاست اکنون تبدیل به یک معضل انتخاباتی شده است.»
اوباما به این سخنان بسنده نکرد. وی در بازدید از محل اردوگاه بوخنوالد آلمان به شبکه خبری ان- بی- سی گفت احمدی نژاد باید شخصاً از این اردوگاه دیدن کند، به این معنا که مستندات عینی را به چشم خود ببیند.
اوباما گفت: «احمدی نژاد باید خودش به بازدید اینجا بیاید. من دیروز خیلی دگرگون شدم. هیچ تحملی برای کسانی که تاریخ را انکار می کنند، ندارم. تاریخچه هولوکاست چیز قابل تردیدی نیست.»
اوباما در جریان سخنرانی عمومی در محل بوخنوالد گفت: «کسانی وجود دارند که اصرار می کنند هولوکاست هرگز اتفاق نیفتاده است… انکار یک واقعیت، یک حقیقت.. که امری بی اساس، جاهلانه و تنفرآمیز است.»
وی گفت: «این مکان، پاسخ محکمی برای چنان افکاری است، یادآور مسؤولیت ما برای مقابله با کسانی که دربارۀ تاریخ مان به دروغپردازی دست می زنند.»
این موضوع در صحنه مناظرات انتخاباتی ایران همچنان داغ است. موسوی در یک گفتگوی کم نظیر رو در رو با احمدی نژاد در چهارشنبه گذشته، وی را به دلیل سبک گزافه گویانه اش مورد سرزنش قرار داد. وی گفت انکار هولوکاست برای موضع بین المللی ایران هزینه ایجاد کرده و کشور را به طور فزاینده ای منزوی ساخته است.
موسوی گفت: «شرافت ملت ما لگدکوب شده است. ما تحقیر شده ایم.»
با همه این اوصاف، کنار گذاشتن احمدی نژاد کار ساده ای نخواهد بود. وجهه مردمی وی هنوز قدرتمند است و دولت وی در بذل و بخشش برای طرفداران کوتاهی نمی کند. از آن جمله می توان به پرداخت چک پولهائی با ارزش 100 دلار نام برد که معادل با پرداخت حقوق هفتگی یک کارمند دولتی است.
ضمناً وی از حمایت گسترده ای در میان رهبران واقعی کشور برخوردار است: روحانیون حاکم و بازوی نظامی آنها تحت عنوان سپاه پاسداران انقلاب.
تحلیل ارائه شده از سوی مؤسسه بروکینگز، انتخابات ایران را برای اهداف آمریکا در منطقه حیاتی پیش بینی می کند، و خاطر نشان می کند تغییر در سطوح بالای کشور می تواند مزایای مختلفی داشته باشد.
در این مقاله آمده است: «نتیجۀ انتخابات این هفته، نمای دیپلماسی را چنان شکل خواهد داد که از بسیاری جهات شفاف نخواهد بود. تغییر در رهبری ایران، موضع دولت اوباما برای تماس را تقویت می کند، اما در ضمن می تواند با احیای منازعات حزبی داخلی در ایران همراه باشد که تهران را در دوره اصلاحات فلج کرده بود. از طرف دیگر، دوره دوم ریاست جمهوری برای احمدی نژاد می تواند به تشدید موضع سرسختانه ایران منجر شود، با این حال، بر ضرورت پرداختن به موضوع ایران نزد جامعه بین المللی نیز می افزاید.»
هیلاری کلینتون وزیر خارجه آمریکا در گفتگو با برنامه «این هفته» از شبکه ای- بی- سی گفت دولت اوباما از نزدیک ناظر بر اوضاع است.
وقتی از وی دربارۀ تلاش های آمریکا برای تجدید دیپلماسی با ایران پرسیده شد، پاسخ داد: «این روندی است که در حین انتخابات رخ می دهد. به زودی به سرانجام می رسد. پس از آن، امیدواریم روند مثبتی به جریان بیفتد.»
منبع: فاکس نیوز- 7 ژوئن