رابطه تیره مراجع تقلید با وزارت ارشاد

آرش بهمنی
آرش بهمنی

» اعلامیه دفتر مکارم شیرازی

چند روز پس از حضور علی جنتی در قم و دیدار او با مراجع‌تقلید، دفتر ناصر مکارم شیرازی اعلام کرد این مرجع‌تقلید از ملاقات با وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت روحانی خودداری کرده است.

دفتر این مرجع‌تقلید نزدیک به اصول‌گرایان در اطلاعیه خود نوشت که قصدی برای توضیح درباره عدم دیدار وی با علی جنتی نداشته، اما “اخبار ضد و نقیض” باعث شد که دلیل این مساله را عنوان کند. براساس این اطلاعیه، مکارم شیرازی به “بخشی از کتب، فیلم‌ها و موسیقی‌ها” که از سوی وزارت ارشاد مجوز گرفته “ایرادات اساسی” دارد و در صورت عدم اصلاح، ملاقات با وزیر ارشاد “مهر تایید بر آن‌ها” ارزیابی خواهد شد.

پیش از این حسین نوش‌آبادی، سخن‌گوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفته بود دلیل ملاقات نکردن جنتی با برخی از مراجع‌تقلید “برنامه‌ریزی‌های از قبل این دفاتر” و همچنین «کسالت» مکارم شیرازی بوده. با این حال روز دوشنبه مسعود مکارم شیرازی ـ- فرزند مکارم شیرازی ـ- گفت که هیچ درخواست کتبی یا شفاهی از دفتر وزارت ارشاد برای ملاقات وجود نداشته، گرچه “اگر درخواستی هم می‌شد آقا قبول نمی‌کردند هرچند این درخواست انجام نشده بود”.

 او از مواردی چون “مشکلاتی راجع به کتاب هایی که اجازه چاپ گرفته‌اند و تک خوانی زن‌ها و موارد دیگر” به عنوان برخی مواردی نام برد که مکارم شیرازی نسبت به آن‌ها انتقاد دارد.

علی جنتی هفته گذشته با سفر به شهر قم با برخی مراجع‌تقلید دیدار کرد. اواز جمله در دیدار با وحید خراسانی گفته بود که هیچ مجوزی برای تک‌خوانی زنان از سوی وزارت ارشاد صادر نشده است.

این البته نخستین بار نیست که چنین اخباری درباره برخورد مراجع تقلید با اعضای دولت روحانی و خودداری از ملاقات با آن‌ها منتشر می‌شود. بهار سال گذشته و پس از لغو سفر حسن روحانی به شهر قم هم، برخی رسانه‌های اصول‌گرا نوشته بودند که یکی از دلایل لغو این سفر، تصمیم برخی مراجع‌تقلید برای ملاقات نکردن با روحانی بوده است.

یش از این حامیان دولت روحانی، ضمن انتقاد از نبود وجود رابطه مناسب میان محمود احمدی‌نژاد و مراجع‌تقلید ساکن قم، از بهبود رابطه با مراجع‌تقلید، به عنوان یکی از برنامه‌های خود یاد کرده بودند. شاید به همین دلیل باشد که در دو سال گذشته، بارها مسوولان دولتی با سفر به شهر قم، گزارش‌های مختلفی از اقدام‌های انجام شده در حوزه تحت مدیریت خود را به روحانیان ارائه کرده اند.

همان زمان روزنامه قانون، نزدیک به مصطفی پورمحمدی، در گزارشی پیرامون نگاه روحانی به قم نوشته بود که رییس دولت با اقداماتی که در ماه‌های گذشته برای ارتباط هر چه بیشتر با مراجع‌تقلید و روحانیون داشته، تلاش می‌کند تا “قم” را جای‌گزین “تهران” کند، زیرا “برخی ائمه جمعه و تعدادی از روزنامه‌ها در پایتخت… به دنبال ایجاد فضای ملتهب برای دولت اعتدال‌گرا هستند” و “روحانی به خوبی می‌داند که قم می‌تواند سنگر مناسبی برای حمایت از سیاست‌های او باشد… روحانی می‌داند که این حصار می‌تواند او را تا انتخابات مجلس دهم از حملات بی‌رویه مخالفان در امان نگه دارد”.

علاوه بر مسایل اقتصادی که گهگاه مورد اشاره مراجع‌تقلید قرار می‌گیرد، عمده انتقادهای آن‌ها مربوط به عملکرد وزارت ارشاد می‌شود. حتی تلاش‌های دولت روحانی و از جمله برگزیدن فردی به سمت وزیر ارشاد که رابطه خانوادگی با یکی از مشهورترین روحانیان اصول‌گرا دارد، باعث کاهش انتقادها از دولت وی در این زمینه نشده است.

اوج نارضایتی‌ها از عملکرد علی جنتی، سخنان آیت‌الله خامنه‌ای در نخستین سال روی کار آمدن دولت بود. او در دیدار با اعضای مجلس خبرگان، پیرامون این مساله گفته بود: “من هم از مسایل فرهنگی نگرانم… دولت محترم باید به این موضوع توجه کند و مسوولان فرهنگی نیز باید توجه داشته باشند که چه می‌کنند، زیرا در مسایل فرهنگی نمی‌توان بی ملاحظه‌گی کرد”.

به عقیده اصول‌گرایان، دلیل عملکرد دولت در حوزه فرهنگ، آن است که این وزارت‌خانه در اختیار اصلاح‌طلبان است. جهان‌نیوز، وب‌سایت نزدیک به علی‌رضا زاکانی، در این زمینه نوشته بود که احمد مسجدجامعی، گزینه نخست برای تصدی پست وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی بود که در نهایت این اتفاق رخ نداد. اما “پس از گذشت چیزی حدود ۷ ماه از استقرار علی جنتی در این وزارتخانه، حضور احمد مسجدجامعی و تیم وی در وزارت ارشاد پررنگ و پررنگ‌تر می‌شود. ظاهرا علی جنتی با این پیش‌شرط وزیر شد که وزارت فرهنگ عملا سهم اصلاح‌طلبان در کابینه خاتمی بماند. حضور احمد مسجدجامعی و تیمش در همه حوزه‌ها نمود پیدا کرده است”.

آیت‌الله خامنه‌ای سال گذشته از حضور در نمایشگاه کتاب نیز خودداری کرد؛ مساله‌ای که به عقیده اصول‌گرایان نشان‌دهنده نارضایتی وی از سیاست‌های دولت در این زمینه بود.