رحمان سیفی آزاد یکی از کارگردانان خوش فکر تئاتر است که مدتی است به عنوان یکی از سیاست گذاران پخش تله تئاتر از تلویزیون دست به اقدامات مفیدی زده است تا این گونه از برنامه های تئاتری شکلی جدی تر به خود بگیرد. با ایشان درتهران گفتگویی را ترتیب داده ایم که می خوانید.
گفت و گو با رحمان سیفی آزاد
تئاتری ها، متولیان تله تئاتر
به نظر شما پخش تله تئاتر از تلویزیون تا چه اندازه می تواند به گسترش تئاتر در میان مردم کمک کند؟
تئاتر از نظرساختاری تفاوت های زیادی با تله تئاتردارد. تله تئاتر یکی ازمهم ترین جنبه های جذب تماشاگربرای سالن های تئاتر است. من معتقدم هر چه تله تئاتر دارای جذابیت بیشتری باشد، راه را برای حضورگسترده ترمردم هموارترمی کند. خود هنر تئاترهم می تواند زمینه لازم را برای رواج در توده مردم ایجاد کند به شرط آنکه به خواسته ها و نیازهای روز توجه داشته باشد.
به نظرتان این اتفاق تا به حال در تئاتر ما رخ داده؟
البته، هرچند وقت یک بار این اتفاق می افتد اما به دلیل عدم وجود امکانات سخت افزاری مانند سالن تئاترممتد نیست.
به نظر شما یکی از دلایل عدم حضور مردم درسالن های تئاتر پخش همین تله تئاترهای ضعیف از تلویزیون نیست؟
حتماً همین طور است. ببینید مردم ما عادت دارند که همه چیز را ازتلویزیون تعقیب کنند و اغلب اوقات وقتی از این رسانه شاهد پخش آثاری هستند که نگاه ویژه ای به مسائل ندارند وعمدتاً فاقد پیام فکری فاخرهستند، همین سبب ایجاد ذهنیت نامناسب درمردم می شود و با آنان فاصله ایجاد می کند.
تئاتر در ایران به هنری برای قشرخاص بدل شده است، چگونه می توان این فاصله را از میان برد؟
اتفاقاً تئاتر در ایران ریشه های آیینی بسیار دارد و چنانچه مخاطبان خود را به خوبی بشناسد وعلاوه بر آن به تناسب زمان حرکت کند، از توانایی برقراری ارتباط با عامه مردم برخوردار است.
حضور بخش تله تئاتر را در جشنواره امسال چگونه ارزیابی می کنید؟
این اتفاق را باید به فال نیک گرفت، چرا که اهالی تئاتر که جزو متولیان تله تئاتر محسوب می شوند درارتباط نزدیک تری با مخاطب قرار می گیرند و به نقاط ضعف و قدرت آن پی می برند. ازطرفی ضرورت تولید تله تئاترهای ایرانی و اهمیت آن در رشد تئاتر بیش از پیش مورد توجه قرار خواهد گرفت.
در ماه های اخیر شاهد پخش تله تئاترهایی از نمایش های روی صحنه بوده ایم، این روند همچنان ادامه خواهد داشت؟
ما دراین حوزه به دو شکل فعالیت می کنیم، یعنی گاه آنچه که درصحنه رخ می دهد را پخش می کنیم که در آن دوربین در جایگاه مخاطب قرار می گیرد و می توان آن را ضبط تلویزیونی نمایش صحنه دانست و از طرفی تولید تله تئاتر را در شبکه پیش می گیریم که البته دراین بخش هم با فیلمبرداری و استفاده ازفضاهای واقعی تلاش داریم تا به قوت کار بیفزاییم.
مهم ترین سیاستی که در زمینه تله تئاتر در پیش گرفته اید چیست؟
رویکرد جدید ما تولید متن است و ضمن سفارش برای متن های نمایشنامه از برخی نمایشنامه نویسان می خواهیم که آثار موجود را برای تلویزیون بازنویسی کنند.
نمایش های صحنه ای که برای تله تئاتر و پخش از تلویزیون ضبط می شوند باید چه ویژگی هایی داشته باشند؟
مهم ترین امتیاز آنها این است که ارتباط لازم را با عامه مردم برقرار کند. این باعث می شود که همان تبلیغی که من و شما برای تئاتر به دنبال آن هستیم به وجود بیاید.
یعنی اگر قرار باشد نمایشی از غلامحسین ساعدی و یا دیگرنویسندگان قبل از انقلاب به صحنه برود و دارای این امتیاز باشد شما آن را برای پخش تلویزیونی آماده می کنید؟
البته. حتما این دست نمایشنامه ها دارای جذابیت هایی هستند که مثلا مرکزهنرهای نمایشی مجوز اجرا به آنها می دهد و اگر کارشناسان ما تشخیص بدهند که قابلت پخش دارند ما هم دریغ نمی کنیم.
انگیزه پخش تله تئاتر خارجی چه بود؟
تلاش می کنیم تا با پخش این آثار به غنای تئاترمان کمک کنیم. تاکنون به این شکل بوده که متن ها ونمایش های خارجی را ایرانیزه می کردند، اما از این پس سعی خواهیم کرد تا اصل آثار را مشاهده کنیم.