رئیس جمهور ایران، محمود احمدی نژاد، از همتایان عراقی و سوری خود دعوت کرد تا آخر این هفته، برای شرکت در نشست سه جانبه در تهران حضور به هم رسانند و درباره بحران عراق بحث کنند.
جنبه دیگر این گفتگو ها برای احمدی نژاد این است که او می تواند در مقابل غرب که غالبا چهره ناقلا و عوضی از او دیده است، از خودش یک بازیگر مسئول در مورد مسائل منطقه به نمایش بگذارد. در عین حال می تواند بشار اسد را که تا کنون روابط ضعیفی با جلال طالبانی، رئیس جمهور عراق داشته است، محکم کند.
برگزاری این جلسه، درست بعد از اینکه عراق و سوریه موافقت کردند تا بعد از بیست و چهار سال، روابط دیپلماتیک خود را بطور کامل از سر بگیرند، اعلام شد. صحبت ازبرقرار شدن مجدد روابط سوریه و عراق، بعد از سفر ولید معلم، وزیر امور خارجه سوریه، و بعد از حمله آمریکا به عراق در آوریل 2003، آغاز شده بود. این روابط در سال 1982، بعد از حمایت سوریه از ایران در جریان جنگ با عراق، گسسته بود. آقای معلم می گوید که امنیت سوریه شدیدا به عراق بستگی دارد.
او گفت که سوریه آماده همکاری تنگاتنگ برای بدست آوردن امنیت کشور برادر، عراق است و برای مبارزه با خشونت فزاینده در این کشور، همکاری خواهد کرد. او همچنین با همتای عراقی اش، هوشیار زیباری، توافقنامه ای را امضا کرده است که به موجب آن با حضور فعلی نیروهای آمریکا را در عراق، موافقت کرده است. قبلا او خواستار اعلام زمان خروج 140 هزار ارتشی آمریکا از عراق شده بود. جلسه آخر هفته در ایران، مورد تایید خالد صالح، سخنگوی دولت منطقه ای کرد در اربیل، قرار گرفته است. او روز دوشنبه اعلام کرد: “رئیس جمهور طالبانی، در اجلاسی شرکت می کند که اولین نشست سه جانبه به این شکل خواهد بود.”
ایران روابط نزدیکی با دولت عراق دارد. نوری المالکی، نخست وزیر عراق، عضو حزب الدعوه بود که بزرگترین حزب شیعه در شورای عالی انقلاب اسلامی عراق به شمار می آمد و در زمان صدام حسین به ایران تبعید شده بود.
مقامات آمریکایی بارها سوریه را متهم کرده اند که بعثی ها و طرفداران القائده، با گذشتن از مرز سوریه وارد عراق می شوند. گفته می شود که بعثی ها در سوریه کمپ های آموزشی دارند که سوریه این اتهامات را رد می کند. گفته می شود که آنها نمی توانند از مرز های طولانی و بیابانی خود با عراق محافظت کنند، اما در عین حال به درخواست آمریکا، گشت های امنیتی را برقرار کرده اند.
ژنرال ویلیام کالدول، روز دوشنبه در بغداد گفت: “ما نمی دانیم که سوریه تا چه حد درباره این توافق اقدام کرده است، اما ما همچنان شاهد ورود خارجی ستیزان- بین 70 تا 100 نفر در ماه- هستیم که از مرز سوریه وارد عراق می شوند. این رقم مشابه سال پیش است. ژنرال کالدول گفت که نیروهای آمریکایی و عراقی سال گذشته 450 نفر از این خارجی ستیزان را کشته و 650 نفرشان را دستگیر کرده اند. بیست درصد از آنها سوری و به همین اندازه مصری و بقیه از سودان و عربستان سعودی بوده اند.”
این افراد به منطقه انبار، جایی که ارتش آمریکا بیششترین تلفات را داده است و همچنین به موصل و اطراف آن، که بمب گذاری و قتل در آنجا رایج است، می روند. مقامات عراقی در موصل از ازسویه خواسته است تا این افراد را دستگیر و اخراج کند. خسرو گوران، معاون فرماندار موصل می گوید: “اگر سوریه به دنبال ایجاد روابط خوب و گشودن ورق تازه ای از روابط با عراق باشد، همه چیز تفاوت خواهد کرد.” او به ماجرای دستگیری عبدالله اوجالان رهبر تندرو های کردستان اشاره می کند و می گوید: “آنها به رهبر پ.ک.ک. 24 ساعت مهلت دادند تا کشور را ترک کند و او هم همین کار را کرد. من نمی گویم که تروریسم شکست خواهد خورد، اما پنجاه درصد کاهش خواهد یافت.”
نشست این اخر هفته می تواند پیش درآمد مهمی برای جلسات بزرگتر بعدی بین عراق و تمام همسایگانش باشد که گروه تحقیقاتی مستقل تحت نظارت جیمز بیکر پیشنهادشان را بعد از ارائه گزارش به جورج بوش، در زمان کوتاهی اعلام خواهند کرد.
در داخل دولت آمریکا، دیک چنی، معاون رئیس جمهور، مخالف هرگونه نشست با ایران است و همچنان معتقد به حمله نظامی به این کشور، درصورت ادامه برنامه های اتمی اش است. با این حال، دیک چنی بعد از اعلام این خبر که رابرت گیتس، مقام سابق سیا که گفتگو با ایران را مورد بحث گذاشته بود، جانشین دونالد رامسفلد، متحد اصلی چنی، در پنتاگون خواهد شد، باعث شده است که دیک چنی، منزوی بشود. بنا به گفته یک مجله نیویورکی، با تحلیل های سیا و شک هایی که در مورد دستیابی ایران به سلاح اتمی در کاخ سفید بوجود آمد، موقعیت آقای چنی ضعیف تر شد. گیرنده های حساس ماموران آمریکا و اسرائیل در نزدیکی سایت های مشکوک، وجود رادیو اکتیو زیاد را اعلام نکرده اند و بنا به گزارش ها، شواهد زیادی مبنی بر دستیابی تولید مخفیانه سلاح اتمی، وجود ندارد.
بنا به گزار ش واشنگتن پست، پنتاگون توصیه کرده است که نیروهای ارتش به صورت موقت در عراق افزایش پیدا کنند و بعد به صورت تدریجی از عراق خارج شوند و 60 هزار نفر برا ی تعلیم سربازان عراقی باقی بمانند.
منبع: گاردین 22 نوامبر