سفرای گروه شش کشور در سازمان ملل که مسؤولیت رسیدگی به پرونده ایران را برعهده دارند اظهار داشتند توافق بر سر اعمال تحریم علیه تهران در این هفته عملی نخواهد بود و نیاز است که در روزهای آتی مذاکرات خود را در این خصوص ادامه دهند.
ژان مارک دولاسابلیر، سفیر فرانسه در سازمان ملل در این مورد گفت: “نهایی کردن این پیش نویس بی شک چند روز دیگر زمان خواهد برد، ولی درهر صورت درحال پیشرفت هستیم.”
وی با اشاره به اینکه مذاکرات به مراحل پایانی خود نزدیک می شوند افزود: “من قبلاً هم گفته ام که امیدوارم قبل از کریسمس به نتیجه برسیم و معتقدم که همین طور نیز خواهد شد.”
در پیش نویس تنظیم شده توسط اروپایی ها که ازسوی گروه شش کشور بررسی خواهد شد، به ممنوعیت و محدودیت های خاصی اشاره شده است: ممنوعیت در روابط بازرگانی مربوط به برنامه هسته ای، جلوگیری از سفر برخی شخصیت ها و نهادهای ایرانی که به گونه ای در این برنامه ها مشارکت دارند و در نهایت توقیف دارایی های چنین اشخاصی در خارج از ایران.
الخاندرو ولف، سفیر موقت امریکا در سازمان ملل می گوید: “البته در خصوص اعمال برخی از تحریم ها باز هم مذاکره خواهیم کرد.” یکی از این تحریم ها جلوگیری از سفر مسؤولین به خارج از کشور است که روسیه با آن به مخالفت برخاسته. ازطرف دیگر، ویتالی چورکین سفیر روسیه با اشاره به تغییرات مثبت در متن این قطعنامه اظهار می دارد: “ما معتقدیم که این گونه مجازات ها در این قطعنامه جایگاهی ندارند. درحال حاضر قسمت های اصلی آن به توافق طرفین رسیده است.”
این درحالی است که نام 12 شخصیت و 11 نهاد ایرانی به این قطعنامه ضمیمه شده: مسؤولین عملیاتی و اجرایی برنامه های هسته ای و بالستیکی ایران به علاوه یحیی رحیم صفوی، فرمانده سپاه پاسداران. نهادهای ایرانی شامل شرکت ها و سازمان هایی می شود که به گونه ای در این برنامه ها دست دارند.
قابل ذکر است که سه قدرت اروپایی [بریتانیا، فرانسه و آلمان]، به عنوان گردانندگان این مذاکرات، امید دارند که این قطعنامه با توافق در شورای امنیت به تصویب برسد و بدین طریق تهران با یک جبهه متحد روبرو شود. به هرحال، همبستگی و همکاری های نزدیک این سه کشور بسیار قابل توجه تر از استراتژی های متفاوت واشنگتن، پکن و مسکو است.
بدون شک روسیه مایل نیست تا شاهد ظهور یک قدرت اتمی جدید در نزدیکی مرزهای خود باشد. ازطرف دیگر، به نظر می رسد که درحال آماده کردن خود برای این دورنماست، ولی به گونه ای که حس مسؤولیت پذیری را در مقامات ایرانی زنده کند. اروپایی ها نیز همچنان معتقدند که دیپلماسی و اعمال تحریم می تواند گام های تهران به سوی بمب اتمی را آهسته و درنهایت متوقف کند. ولی امریکایی ها در مرکز مشاجره قرار دارند. جیمز بیکر، وزیر خارجه پیشین امریکا، در گزارش اخیر خود توصیه می کند که مشارکت دولت تهران در ایجاد ثبات در عراق، نقش مهمی دارد، ولی رییس جمهور بوش و کاندولیزا رایس، وزیر امور خارجه این کشور، در این رابطه بسیار بی میل و انعطاف ناپذیر ظاهر شده اند. و هنوز زمزمه هایی از واشنگتن به گوش می رسد مبنی بر اینکه بهترین راه حل، تغییر حکومت در تهران است.
در خاورمیانه نیز به نظر می رسد که اظهارات احمدی نژاد علیه اسراییل افکار عمومی کشورهای عربی را به نفع خود تحریک می کند. بدین ترتیب می توان اذعان داشت که ایران درحال تحمیل پیشرفت خود است و روز به روز با همبستگی و انسجامی که در افکار عمومی این کشورها به دست می آورد، درحال تنگ تر کردن عرصه بر حکومت های این کشورهاست.
ژاک شیراک، رییس جمهور فرانسه، روز پنج شنبه اظهار داشت که ایران باید درخصوص پرونده هسته ای با جامعه بین الملل همکاری کند، زیرا در غیر این صورت مطمئناً انزوای روزافزونی را تجربه خواهد کرد.
شیراک افزود: “ما باید ایران را در برابر گزینه واضحی قرار دهیم: همکاری با جامعه ملل یا متحمل شدن یک انزوای روزافزون. من امیدوارم که بتوانیم تا حد ممکن در شورای امنیت به توافق برسیم.”
رییس دولت فرانسه در پایان افزود: “اتحاد و همبستگی جوامع جهانی در نشان دادن راه های همکاری به مقامات ایرانی بسیار لازم و ضروری است. بدین ترتیب دولت تهران تعهدات بین المللی خود را نیز رعایت خواهد کرد.”
انتخابات خبرگان
روز جمعه انتخابات شوراها و مجلس خبرگان برگزار شد؛ این انتخابات از زمان روی کار آمدن محمود احمدی نژاد در سال 2005 به عنوان بزرگ ترین آزمایش برای دولت او محسوب می شود.
به گفته مقامات، اولین نتایج این انتخابات روز یکشنبه اعلام خواهد شد. در برخی از مراکز انتخاباتی در مرکز و جنوب تهران جمعیت مردم شرکت کننده بسیار چشمگیر است. در مسجدی در یک محله محافظه کار و وابسته به توده مردم [خیابان قزوین] زنان و مردان در صفوف جداگانه ایستاده اند تا رأی خود را به درون صندوق ها بیندازند.
در حسینیه ارشاد نیز به عنوان یکی از پایگاه های اصلاح طلبان جمعیت زیادی به چشم می خورد، ولی در اینجا شور و هیجان بیشتری در جریان است و شرکت کنندگان قبل از نوشتن شخصیت مورد نظر خود روی ورقه های رأی با یکدیگر گفتگو و تبادل نظر می کنند.
به دلیل نبود نظرسنجی صحیح و اظهارات قابل اعتماد، تعداد شرکت کنندگان در این انتخابات دوطرفه به هیچ وجه مشخص نیست. انتخابات شوراها به عنوان شانس بزرگی برای جنبش های اصلاح طلب به حساب می آید تا مجدداً به صحنه سیاسی بازگردند. این درحالی است که محافظه کاران در سه انتخابات پیاپی، شوراها در سال 2003، مجلس در سال 2004 و ریاست جمهوری در سال 2005 پیروز شده اند و این صرفاً به دلیل عدم حضور اردوگاه اصلاح طلبان در صحنه سیاسی بوده است.
در حسینیه ارشاد، یک دانشجوی 26 ساله به نام آزاده، دلیل حضور خود را چنین توضیح می دهد: “پس از نتایج انتخابات ریاست جمهوری بسیار مأیوس شدم و نمی خواستم در انتخابات شوراها شرکت کنم، ولی بعد به این نتیجه رسیدم که نباید به دیگران اجازه دهم که به جای من تصمیم بگیرند و به جای من انتخاب کنند.” یک خانم پزشک 30 ساله نیز آمده است تا “در این فضای بسیار کوچک باقی مانده سهمی در راهی کردن افراد باصلاحیت و کارآمد به شوراها داشته باشد”.
در تهران، اردوگاه محافظه کاران تجزیه شده است. محافظه کاران در مسجد واقع در خیابان قزوین طرفداران بسیاری دارند. حسین خیری 22 ساله که در بازار کار می کند می گوید: “من به لیست احمدی نژاد [پروین احمدی نژاد] رأی می دهم، زیرا آنچه که رییس جمهور انجام می دهد را تأیید می کنم.” اکثر رأی دهندگان اظهار می دارند که کاندیداهای خود را براساس توانایی و تجربه شان انتخاب می کنند، نه براساس “رنگ سیاسی” آنها.
آنها [طرفداران جناح محافظه کار] بیشتر علاقه مندند در انتخابات شوراها شرکت کنند تا در انتخابات مجلس خبرگان [نهادی که می تواند رهبر انقلاب را انتخاب کند، بر عملکرد او نظارت داشته باشد و درصورت نیاز او را عزل نماید]. به گفته مفسران ایرانی، راز و رمزهایی که در پشت فعالیت های این نهاد [مجلس خبرگان] وجود دارد، اعتبار آن را بسیار خدشه دار کرده است.
عمادالدین باقی، از دگراندیشان نزدیک به جناح اصلاح طلب دراین خصوص اظهار می دارد: “مجلس خبرگان پس از انقلاب تأسیس شد تا قدرت رهبر تک قطبی نشود و درواقع می توانست بهترین ضامن در ایجاد و حفظ دموکراسی باشد. ولی به دلیل گزینش های تحمیل شده ازسوی شورای نگهبان، به ارگانی تبدیل شده است که از دیکتاتوری حمایت می کند.”
کنفرانس هولوکاست
اندیشمندان و روشنفکران ایرانی نیز به نوبه خود کنفرانس تهران با موضوع هولوکاست را که ازسوی وزارت امور خارجه ایران برگزار شد محکوم کردند. این درحالی بود که تریبون این کنفرانس صرفاً در دسترس تجدیدنظر طلبان و منکران این واقعه تاریخی قرار داشت.
صادق زیبا کلام، استاد میانه روی علوم سیاسی دراین ارتباط اظهار می دارد که برگزاری چنین همایشی به مثابه “کادویی برای دشمنان کشور” بود، زیرا به بسیاری اجازه داد تا “ایران را با نئونازی ها و نژادپرستان ضدیهود یکسان بدانند” و این چیزی است که “حداقل آبروی ما را که در نزد اروپایی ها باقی مانده ازبین خواهد برد”.
کنفرانس تهران که واقعیت هولوکاست را زیر سؤال برد، موجی از اعتراضات را در جهان، به ویژه در غرب، به وجود آورد.
ازطرف دیگر عباس عبدی، یک روشنفکر اصلاح طلب می پرسد: “به راستی نفی هولوکاست چه سودی برای ما دارد؟ آیا انکار این واقعه جنایات اسراییل علیه مردم فلسطین را نامشروع تر جلوه خواهد داد؟ آیا چنین انکاری صرفاً به نفع طرفداران بینش هیتلر و نازی ها نخواهد بود؟”
نمایندگان 25 کشور اتحادیه اروپا نیز روز جمعه اظهارات رییس جمهور احمدی نژاد را محکوم نمودند و خاطرنشان کردند که وی با سخنان خود، به ویژه نفی هولوکاست و نابودی اسراییل، بر ثبات خاورنزدیک “نتیجه منفی” خواهد گذاشت.
منبع: فرانس پرس، 16 دسامبر
مترجم: علی جواهرفروش