توافق هسته‌ای ایران و آمریکا تکذیب شد

نویسنده
حسین محمدی

» علیرغم اصرار نیویورک تایمز بر صحت خبر

به دنبال انتشار گزارشی در رسانه‌های آمریکایی پیرامون توافق جمهوری اسلامی و ایالات متحده برای مذاکره مستقیم پیرامون برنامه هسته‌ای ایران، مقام‌های دو کشور این گزارش را تکذیب کردند؛ برخی روزنامه‌نگاران نیویورک تایمز اما همچنان بر صحت خبرخود پافشاری می‌کنند.

روز گذشته روزنامه نیویورک تایمز گزارشی را به نقل از مقام‌های بلندپایه آمریکایی منتشر کرد که براساس آن جمهوری اسلامی و آمریکا توافق کرده‌اند بر سر برنامه هسته‎ای ایران، به طور مستقیم گفت‌وگو کنند. بر طبق این گزارش‌ها توافق‌ها بر پایه توقف غنی سازی بیست درصدی از سوی جمهوری اسلامی و در مقابل لغو برخی تحریم‌ها از سوی غرب صورت گرفته است.

 چند ساعت پیش از انتشار این خبر، خبرگزاری مهر، وابسته به سازمان تبلیغات اسلامی، خبری را به نقل از روزنامه واشنگتن تایمز با مضمون مشابهی، منتشر کرده بود؛ مهر در خبر خود به نقل از دیک موریس، مشاور انتخاباتی بیل کلینتون، نوشته بود که اوباما با هدف پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری به طور غیر منتظره توافق هسته ای با ایران را رو خواهد کرد. وی مدعی شده بود که توافقی هسته ای بین ایران و آمریکا در جریان است و رئیس جمهور آمریکا با هدف استفاده از آن در جریان انتخابات ریاست جمهوری به زودی آن را علنی خواهد کرد. طبق این توافق، آمریکا در قبال برخی توافق‌ها با ایران درباره بازرسی هسته ای قرار است بخشی از تحریم‌های اقتصادی علیه ایران را لغو کند.

برخی رسانه‌ها نیز در روزهای گذشته اخباری از ملاقات علی اکبر ولایتی – مشاور امور بین الملل علی خامنه‌ای – با نماینده باراک اوباما در قطر و مذاکره و توافق درمورد قطع غنی سازی بیست درصدی را منتشر کرده بودند.

این گزارش‌ها اما با تکذیب مقام‌های هر دو کشور روبه‌رو شده است. علی اکبر صالحی، ‌وزیر امور خارجه، ضمن رد این گزارش، گفت: “مسئولیت پاسخگویی به چیزی که آنها منتشر می کنند را نداریم و چیزی به نام مذاکره با آمریکا نداریم. مذاکراتی با ۱+۵ داریم که آمریکا نیز حضور دارد و اگر بحث مذاکره هسته ای باشد انجام می گیرد جدای از آن بحثی تحت عنوان مذاکره نداریم”.

علاوه بر صالحی، سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا، نیز گزارش نیویورک تایمز را رد کرده بود. وی گفته بود: “اینکه ایران و ایالات متحده برای آغاز گفت وگو‌های دو جانبه و یا برای انجام ملاقات پس از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا به توافق رسیده‌اند، صحت ندارد. آمریکا از همان ابتدا اعلام کرد که ما آماده خواهیم بود تا دیدارهای دو جانبه ای را برگزار کنیم”.

تکذیب این گزارش در حالی صورت گرفته است که موشه یعلون، معاون نخست وزیر اسرائیل، با اشاره به این خبر، گفت که از قصد آمریکا برای مذاکره مستقیم با ایران بر سر برنامه هسته ای این کشور آگاه است، اما باور ندارد که چنین مذاکراتی صورت گرفته باشد: “این مساله محرمانه و پوشیده ای نیست که آمریکا در تلاش بوده تا از طریق مشارکت در گفت وگو های ۱+۵ با مقام های ایرانی ملاقات کند و تماس مستقیم دوجانبه ایجاد شود. ایران تاکنون به طور اصولی با چنین مذاکراتی مخالفت کرده است. من در این مرحله به تکذیبیه کاخ سفید باور دارم”.

در همین حال، روزنامه کیهان، که مدیرمسوول آن توسط رهبر جمهوری اسلامی تعیین می‌شود، با اشاره به این خبر، آن را “خیالین و خلاف واقع” و “قصه بافی” توصیف کرد و با اشاره به بخشی از گزارش نیویورک تایمز درباره گذشتن ایران از خط قرمز مذاکره با آمریکا، نوشت که این قسمت “هدف خود از این فضاسازی رسانه ای را لو داده” است.

با این وجود برخی روزنامه‌نگاران نیویورک تایمز همچنان بر صحت خبرخود پافشاری می‌کنند. آن‌ها با اشاره به این‌که این خبر توسط “مقام‌های ارشد دولت آمریکا” تاییده شده است، آن را درست می‌دانند. یکی از آن‌ها در توییتر نوشته است که “تکذیب قاطعانه یعنی تایید خبر”. دیوید گرگن، تحلیل‌گر سی‌ان‌ان، هم گفته است که احتمال دارد تکذیب این خبر به این دلیل صورت گرفته باشد که انتشار آن پیش از آن بوده که آمریکا چنین موضوعی را با اسرائیل و متحدانش در میان بگذارد و اکنون که خبر به بیرون درز کرده، به همین دلیل الان مجبور شده برای حفظ مناسباتش، کل داستان را تکذیب کند.

جمهوری اسلامی و آمریکا پس از انقلاب اسلامی و به دنبال گروگان گیری در سفارت آمریکا، روابط خود را قطع کردند. دو کشور در سال‌های گذشته تنها یک بار و بر سر موضوع عراق، به طور مستقیم با یکدیگر گفت‌وگو کردند. گرچه مقام‌های آمریکایی در سال‌های گذشته چندین بار خواستار مذاکره با ایران شده و حتی باراک اوباما نامه‌ای محرمانه خطاب به رهبر جمهوری اسلامی نوشت، اما آیت‌الله خامنه‌ای شیوه باراک اوباما را “مشت آهنین با پوشش مخمل” توصیف و هر گونه مذاکره با آمریکا را رد کرد.