در حالی که دیروز روسای دستگاه دیپلماسی تهران و واشنگتن به طور مستقیم در ایالات متحده با یکدیگر دیدار کردند، رئیس دولت یازدهم گفته است جمهوری اسلامی از حقوق حقه خود کوتاه نمی آید. همزمان دبیر کل موتلفه از نمایندگان جمهوری اسلامی خواسته است تااز موضع طلبکارانه پای میز مذاکره بنشینند و حسین شریعتمداری نیز روحانی و ظریف را نصیحت کرده است تا در ادبیات سیاسی خود تجدید نظر کنند.
بعد از ظهر روز یکشنبه به وقت نیویورک، جواد ظریف و جان کری وزرای خارجه جمهوری اسلامی و ایالات متحده به مدت یک ساعت در هتل والدورف استوریا با یکدیگر دیدار و در خصوص اختلافات هسته ای و ظاهرا بحران عراق مذاکره کرده اند.
تهران و ابرقدرت های جهان مجمع عمومی سازمان ملل را فرصتی مناسب برای مذاکرات فشرده پیرامون اختلافات باقی مانده بر سر فعالیت های هسته ای نظام اسلامی یافته و در روزهای اخیر چندین بار نمایندگان دو طرف با یکدیگر دیدار کرده اند، با این حال این نخست بار در مجمع عمومی سال ۲۰۱۴ است که ظریف و کری به صورت رسمی با یکدیگر دیدار می کنند. آن ها گفته اند در صورت لزوم باز هم با یکدیگر دیدار خواهند داشت.
یک مقام آمریکایی که خواسته نامش فاش نشود، گفته است: “آنها ابتدا ملاقات دو نفره‌ای داشتند و سپس ویلیام برنزقائم مقام وزیر خارجه و وندی شرمن معاون وزیر خارجه در طرف آمریکایی و عباس عراقچی و مجید تخت روانچی معاونین وزیر خارجه طرف ایرانی به آنها ملحق شدند..”
به گفته این مقام کاخ سفید: “این هفته فرصتی برای انجام پیشرفت‌های بیشتر است و تأکید کرد که نیت ما انجام این کار است.”
هفتمین دور از مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه موسوم به ۱+۵ از روز جمعه در شهر نیویورک آغاز شده است. بر اساس توافق موقتی که سوم آذر سال گذشته به دست آمد، طرفین تلاش می‌کنند پیش از سالگرد این توافق به یک توافق جامع هسته ای دست یابندکه باعث برطرف شدن نگرانی های جامعه بین المللی از یک سو و برداشته شدن تحریم های شدید اقتصادی بر تهران از دیگر سو باشد.
گفت وگوهای دوجانبه میان تهران و واشنگتن از چهارشنبه هفته گذشته به وقت محلی در نیویورک با مذاکرات سیدعباس عراقچی- دست راست ظریف- و مجید تخت روانچی معاونان وزیر امور خارجه و اعضای ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای ایران با ویلیام جوزف برنز معاون ارشد وزیر امور خارجه آمریکا و وندی شرمن نماینده این کشور در گروه ۱+۵آغاز شد و دو ساعت و نیم طول کشید.
پیش از آن، هیات های کارشناسی ایران و آمریکا سه شنبه شب به وقت محلی، بیش از سه ساعت با یکدیگر مذاکره کرده بودند تا از اختلافات جدی میان طرفین کاسته شود.
ریاست هیات کارشناسی جمهوری اسلامی را حمید بعیدی نژاد، مدیر کل سیاسی و امنیت بین الملل وزارت امور خارجه و ریاست هیات آمریکایی را جیم تیمبی برعهده داشت.
این مذاکرات دو جانبه پیش از برگزاری نشست رسمی ایران و گروه ۱+۵ در نیویورک، سومین دور مذاکرات رسمی دوجانبه ایران و آمریکا بر سر موارد اختلافی است.
به گزارش خبرگزاری دولت – ایرنا – حسن روحانی، دیروز پیش از عزیمت به نیویورک در فرودگاه مهرآباد تهران و در جمع خبرنگاران به مذاکرات ایران و ۱+۵ در نیویورک اشاره کرده و گفته است: “ما در موضوع هسته ای همانطور که بارها اعلام و بر آن تاکید کردیم از حقوق حقه خود کوتاه نخواهیم آمد.”
اختلافات میان ایران و گروه ۱+۵ به ویژه با آمریکا بر سر مواردی همچون میزان غنی سازی اورانیوم ایران، تعداد سانتریفیوژها، تاسیسات هسته ای فردو و آب سنگین اراک، مدت زمان توافق نهایی، بحث PMD ابعاد نظامی احتمالی، از جمله موارد مطروحه در مطالعات ادعایی، نحوه نظارت ها و بازرسی های آژانس بین المللی انرژی اتمی بر تاسیسات هسته ای ایران، موضوع تحقیق و توسعه و نحوه لغو کامل تحریم ها است.
ردئیس دولت یازدهم توضیح شفافی در خصوص تعریف دولت وی و حاکمیت از “حقوق حقه” نداده اما تصریح کرده است :” گر طرف مقابل به حقوق ما احترام نگذارد ۱۰۰ درصد باخت ـ باخت خواهد بود و کسی فکر نکند به ضرر ایران است و آنها بیشتر ضرر می کنند، البته باخت ـ باخت به ضرر همه خواهد بود.”
در روزهای اخیر گفته شده واشنگتن به تهران پیشنهاد داده است که به شرط قطع تزریق اورانیوم، حق دارد سانتریفیوژهایش را حفظ کند. اما دیروز یک مقام ناشناس در وزارت خارجه جمهوری اسلامی در مصاحبه با فارس این خبر را انکار کرد و گفت: “در چند روز اخیر جو مثبت و سازنده‌ای در مذاکرات وجود دارد، اگرچه همچنان اختلافات در موضوعات اساسی پابرجاست و دو طرف سعی می‌کنند که اختلافات را کاهش دهند. اما در این میان متاسفانه برخی از رسانه‌ها با فضاسازی و جوسازی‌ها درصدد بر هم زدن فضای مثبت مذاکرات هستند.”
این منبع آگاه گفته است: “اخیراً نیویورک تایمز به گفته خودش به نقل از برخی منابع آمریکایی دست به خبر سازی جدیدی پیرامون موضع سانتریفیوژها کرده و ادعاهای خلاف واقعی را مطرح کرده است. این در حالی است که خبر نیویورک تایمز درک درستی از مواضع آمریکایی‌ها در مذاکرات نیست. جالب اینکه نمایندگان سنای آمریکا نیز تحت تاثیر همین جوسازی‌ها به اوباما نامه نوشته و از وی انتقاد کرده‌اند.”
نه وزارت خارجه جمهوری اسلامی و نه ایالات متحده تاکنون به طور رسمی خبر نیویورک تایمز را که بعد توسط آسوشیتدپرس هم تایید شد تکذیب نکرده اند. خبرگزاری فارس هم به دلایل نامعلومی نامی از منبع خود نیاورده است.گفتنی است خبرگزاری فارس در مواردی حتی سابقه جعل مصاحبه با افراد حقیقی نیز داشته است و مشخص نیست آیا واقعا منبع آگاه فارس که این خبر را تکذیب کرده وجود خارجی دارد یا خیر.
در همین حال محمد نبی حبیبی دبیر کل حزب موتلفه – از احزاب سنتی دست راستی و نزدیک به بازار – نیز دو روز پیش در نشست دبیران این تشکل محافظه کار به نوعی مذاکرات نیویورک را آخرین مهلت برای برداشته شدن تحریم دانست و گفت :” اگر در مذاکرات نیویورک تحریم ها لغو نشود بعید است در فرصت های بعدی این کار انجام شود.”
وی از دیپلمات های نظام خواسته است تا از موضع “طلبکارانه” سر میز بنشینند و تصریح کرده: “بنابر نظر آژانس، ایران در یک سال گذشته به تمام تعهدات خود عمل کرده و اکنون به اصطلاح توپ در زمین ۱+۵ و به ویژه آمریکاست؛ آنها باید دست از لج بازی بردارند والا بازگشت به نقطه صفر حتمی است.”
دیروزحسین شریعتمداری هم با انتشار سر مقاله ای در کیهان با عنوان “خواب تازه حریف” با این اشاره تلویحی که در برنامه هسته ای دولت روحانی همه کاره نیست نوشته است: “دشمن در چالش هسته‌ای فقط با دولت محترم روبرو نیست، بلکه با امت بزرگ و گوش به فرمان امام خویش طرف است.”
وی سپس با شماتت ادبیات ظریف در مصاحبه اخیرش با شبکه PBS ایالات متحده از روحانی و دیپلمات هایش خواسته است در ادبیات خود تجدید نظر کنند: “برای آن که دندان طمع دشمن - ولو به توهم - تیز نشود، بایستی ادبیات سیاسی به‌کار گرفته شده از سوی رئیس‌جمهور محترم و تیم هسته‌ای کشورمان نیز با آموزه‌های انقلاب اسلامی و صلابت آن همخوانی بیشتری داشته باشد. مثلا، در حالی که آمریکا هیچ فرصتی را برای کینه‌توزی و ابراز دشمنی و نادیده گرفتن تعهدات خود از دست نداده است، شایسته نیست برادر عزیزمان جناب آقای دکتر ظریف اعلام کند، «اگر اوباما قول بدهد به قولش اعتماد خواهیم کرد»! و…”
کیهان روز شنبه در ستون طنز خود نیز ظریف را به خاطر این اظهارات به “صاحب الاغ” در یکی از روایت های تمثیلی تشبیه کرده بود.
