حجت الاسلام محسن غرویان در مصاحبه با “روز” میگوید که براساس نتایج نظرسنجی صورت گرفته از مردم درباره مناسبات ایران و امریکا،اکثریت به برقراری رابطه با امریکا نظر مثبت دارند و دولت حسن روحانی بر مبنای خواست و اعتماد مردم ورهبری در این زمینه جلو می رود.
او میگوید که حوزه های علیمه و اکثریت روحانیون قم از روند دیپلماسی دولت حسن روحانی در قبال دولت امریکا حمایت میکنند و “نباید حرکت های کوچکی را که توسط عده محدودی انجام می شود به حساب حوزه و حوزویان و اکثریت جامعه روحانیت گذاشت”.
نظرسنجی از مردم در خصوص رابطه با امریکا از سوی دولت حسن روحانی، با انتقاد شدید برخی از اصولگرایان و ائمه جمعه همراه بوده است. علی اکبر ولایتی و عماد افروغ به انتقاد شدید از این مساله پرداخته اند و احمد علم الهدی، امام جمعه مشهد گفته است که “یک عده که قائل به حاکمیت اسلام در زندگی بشر نیستند زمزمه مسموم سر می‌دهند که رابطه با آمریکا را به نظرسنجی بگذارند، اما مگر اصول انقلاب قابل نظرسنجی است”؟
این در حالیست که محمدباقر نوبخت، معاون رئیس جمهور و سخنگوی دولت پیشتر اعلام کرده بود که این نظرسنجی “ برای آن است که بدانیم مردم از روش ما راضی هستند یا نه”.
وب سایت الف اعلام کرده است که “در نتایج اولیه این نظرسنجی ۸۰ تا ۹۰ درصد مردم، خواهان تغییر در نوع روابط این دو کشور هستند و ۱۰ تا ۲۰ درصد از مخاطبان این نظر سنجی مخالف تغییر در رابطه ایران و آمریکا هستند، در عین حال در صد قابل توجهی از همین گروه ۱۰ -۲۰ در صدی مخالف بهبود روابط، موافقت خود را با حذف شعار مرگ بر آمریکا از نماز جمعه و مجامع عمومی را اعلام کرده‌اند”.
محسن غرویان، استاد حوزه علمیه قم و شاگرد سابق مصباح یزدی در همین زمینه به “روز” میگوید که “اکثریت مردم موافق روند جدید دیپلماسی دولت و برقراری رابطه با امریکا هستند و کسانی که نظرسنجی از مردم را مخالف با نظر حضرت امام و مبانی انقلاب میدانند نظرات شخصی خودشان را میخواهند به نام امام تمام کنند”.
او در پاسخ به این سئوال که برخی میگویند نظرسنجی در این زمینه مخالف اصول انقلاب است، توضیح میدهد: «اینها تفسیر های شخصی افرادی است که مصداق افراطیون هستند و همیشه میخواهند دربرابر حرکت هایی که دولت جدید باید داشته باشد سنگ اندازی کنند. این حرف یک گروه اقلیت است. آقای دکتر روحانی به پشتوانه رای ملت می گوید که در همین مساله هم نظرسنجی میکنیم. نتایج نظرسنجی ها هم این است که اکثریت ملت موافق هستند، بنابراین کسانی که به اصطلاح این را مخالف با نظر حضرت امام میدانند می خواهند نظرات شخصی خودشان را به نام امام تمام کنند. حرف ملت ایران این است که به دولت دکتر روحانی اعتماد داریم، مقام معظم رهبری هم فرموده اند که اعتماد داریم. در واقع دکتر روحانی هم که نظرسنجی کرده مقصودش این است که آنچه که ما انجام میدهیم در مساله دیپلماسی، مورد خواست اکثریت ملت است».
آقای غرویان درخصوص حذف شعار مرگ بر امریکا هم شعار جایگزینی را پیشنهاد میدهد و میگوید این شعار می تواند به شعار مرگ بر استکبار تغییر کند.
احمد خاتمی، امام جمعه تهران و عضو مجلس خبرگان رهبری پیش از این با انتقاد از کسانی که خواستار حذف شعار مرگ بر امریکا شده بودند گفته بود این شعار سبب اقتدار دیپلماسی جمهوری اسلامی است و از زبان ها نخواهد افتاد.
محسن غرویان اما به “روز” میگوید: “در فرمایشات خود حضرت امام خمینی است که می فرمایند مرگ بر استکبار، مرگ بر ظلم و ظالم. یعنی ملاک مرگ گفتن آن صفت استکبار و ظلم است. اگر امریکا مصداق مستکبر و مصداق ظالم باشد فرمایش حضرت امام هم شامل آن می شود و ملت ایران هم که این شعار را می دهند مرادشان مرگ بر استکبار است. البته مراد ملت ایران هم از مرگ بر امریکا ، ملت امریکا نیست. دولت امریکا است،آن هم دولتی که بخواهد ظالمانه با حقوق ملت ایران برخورد بکند. بنابراین به نظر من این بستگی به روش و نحوه برخورد دولت امریکا دارد. اگر واقعا دولت امریکا روش اش را با ما عوض کند، مذاکرات و گفتگوهای جناب آقای دکتر روحانی می تواند مقدمه ای باشد بر اینکه امریکا هم در روابط اش با ما تجدید نظر بکند و رابطه دوستانه ای برقرار کند. خب این مذاکرات مطلوب است و می تواند زمینه ای باشد برای تغییر شعار مرگ بر امریکا به شعار مرگ بر استکبار. خود مقام معظم رهبری هم کلیت این حرکت را تایید کرده اند؛ یعنی حرکت به سمت مذاکره و گفتگو و کاهش فشارها و تحریم ها مورد تایید ایشان قرار گرفته و ایشان هم فرموده اند که همه با دولت آقای دکتر روحانی همکاری کنند. نظر بنده این است که باید مسائل سیاسی و دیپلماتیک را با عقلانیت حل کنیم نه با احساس و هیجان. عقلانیت اقتضا میکند که ما اگر تغییری در روش امریکا مشاهده میکنیم ما هم در روش برخورد و شعارهایمان تغییری را ایجاد بکنیم. بنابراین من به نحو مشروط موافق هستم به شرط اینکه امریکا روش برخوردش با ما روش عادلانه ای باشد”.
او در پاسخ به این سئوال که چه زمینه ای باعث شده تابوی ۳۰ ساله مذاکره با امریکا در ایران بشکند میگوید: “ملت ایران در انتخابات اخیر به سمت اعتدال حرکت کردند و رای به عقلانیت دادند. این تغییری که شما سئوال میکنید همین است. ملت ها در طول زمان با توجه به شرایط مختلف تصمیم ها و انتخابات شان فرق میکند. در شرایط موجود ملت ایران رای به اعتدال و عقلانیت دادند که شعار دولت تدبیر و امید از سوی آقای روحانی بوده. این تغییر و خواست مردم ایران زمینه هایی را فراهم کرده که مذاکره و گفتگوی منطقی و عادلانه با امریکا را ممکن میکند و تصمیم دولت هم این است که با عقلانیت و احتیاط های لازم حرکت کنند. وزیر امور خارجه ما آقای دکتر ظریف هم درصدد هستند که کمکی به خواست ملت بکنند وروابط عادلانه و عاقلانه با دنیای امروز را تسریع بکنند. چون دنیای امروز، دنیای ۴۰ سال پیش، ۵۰ سال پیش نیست. دنیای ارتباطات است، دنیای روابط دیپلماتیک است روابط سیاسی، اقتصادی و.. در عین حفظ ارزش ها و اصول ملت ها. ملت ما هم اصول و ارزشهایی دارد که می تواند با حفظ این اصول روابطی را با دنیای غرب و شرق داشته باشد. چنانچه ما با سایر کشورها چنین روابطی را داریم. مجددا تاکید میکنم که این بستگی به تصمیم دولت امریکا دارد که روابط اش را با ملت و دولت ما چگونه تنظیم بکند”.
او با اشاره به ثبت اتاق بازرگانی ایران در امریکا و تشکیل هیات دوستی پارلمانی ایران و امریکا در مجلس شورای اسلامی به دنبال گفتگوی تلفنی حسن روحانی و اوباما و دیدار وزرای خارجه دو کشور میگوید: “به نظر من همه این اقدامات و گام ها می تواند تاثیر مثبت داشته باشد. اگر طرفین حسن نیت داشته باشند و با صداقت و شفافیت عمل بکنند می تواند این گام ها و حرکت ها یک نقطه عطفی در تاریخ روابط دیپلماتیک ایران با امریکا باشد و اینها در عالم سیاست امکان پذیر است و در تاریخ گذشته روابط دیپلماتیک ایران با کشورهای مختلف نظیر آن بوده. چون عالم سیاست عالم تغییرات است و مسائل همیشه ثابت و یکسان نیست، به هر حال بستگی به شرایط و مقتضیات زمان و مکان دارد. شعر معروفی است میگوید “چون چنان بودیم، بودیم آنچنان- چون چنین گشتیم، گشتیم اینچنین” وقتی روابط کینه توزانه و از روی عناد و دشمنی باشه صحبت ها و مواضع به شکلی است، وقتی طرفین تصمیم بگیرند روابط خودشان را دوستانه تر و عادلانه تر بکنند باید گام های دیگری برداشت”.
آقای غرویان میگوید که حوزوی ها و اکثریت روحانیون قم از روند جدید دیپلماسی دولت حمایت میکنند: “حوزیان مواضع و نظرات خودشان را با مراجع عظام و مقام معظم رهبری مشخص و تنظیم میکنند. ما همیشه در حوزه از سوی مراجع دیده ایم که بداخلاقی های سیاسی را محکوم کرده اند. خود مقام معظم رهبری موضع گرفته و حرکات تند و افراطی مثل ۲۲ بهمن قم و حرم حضرت امام و حرم امام رضا را محکوم کردند و مکرر فرمودند که از این حرکات افراطی ناراضی هستم. مواضع حوزه همان مواضع مراجع است. حالا یک حرکت های کوچکی توسط یک عده محدودی انجام می شود آنها را به حساب حوزه و حوزویان و اکثریت جامعه روحانیت و حوزیان نباید گذاشت”.
از او درباره چشم انداز روابط دو کشورسئوال میکنم و اینکه در فضا و بستر فعلی آیا امکان دیدار مستقیم روسای جمهوری دو کشور وجود دارد؟ آقای غرویان میگوید: “معتقدم در عالم سیاست به نحو قطعی نمی توان، بخصوص نسبت به آینده صحبت کرد ولی جای امیدواری است و با توجه به روحیاتی که آقای دکتر روحانی و هیات دولت دارند، و روحیه ای که بنده از دولت جدید می بینم جای این امید و احتمال است که مذاکرات جدی تری در آینده مطرح شود ولی باید با دقت و هوشیاری جلو رفت. امیدوارم که چشم انداز آینده ما مثبت باشد. مصالح ملت ایران و حقوق ملت ایران هدف اصلی است و اگر این مذاکرات و گفتگوها بتواند مصالح ملت ما را و منافع ملت ما را به نحو عادلانه تامین کند آینده مثبتی را بنده می بینم”.
