نمایندگان مجلس امروز در حالی برای استیضاح یا عدم استیضاح رضا فرجی‌دانا تصمیم خواهند گفت که سخنان چند روز پیش رهبر جمهوری‌اسلامی درباره دانشگاه‌ها، اصول‌گرایان را علیه وزارت علوم بسیج کرده است.
طرح استیضاح رضا فرجی‌دانا، وزیر علوم، حدود دو هفته پیش و با پنجاه امضا به هیات‌رییسه‌ی مجلس تحویل داده شد. با این حال هیات‌رییسه مجلس از اعلام وصول این نامه خودداری کرد تا در صورت امکان با مذاکره میان نمایندگان مجلس و دولت، این مساله حل شود.
حسین سبحانی‌نیا، عضو هیات‌رییسه مجلس، اما گفت که در صورت پافشاری استیضاحکنندگان، چاره‌ای جز اعلام وصول این طرح نخواهد بود: “اگر در جلسه علنی فردای مجلس، استیضاح کنندگان بر اعلام وصول استیضاح فرجی‌دانا اصرار داشته باشند، طبق قانون هیات رییسه چاره‌ای جز اینکه برای استیضاح اقدام کند، ندارد… هیچ جلسه حاشیه‌‌ای بین وزیر، استیضاح کنندگان و یا رییس مجلس برای پیگیری استیضاح فرجی دانا وجود ندارد و استیضاح وی در جلسه علنی فردای مجلس تعیین تکلیف می‌شود”.
استیضاح رضا فرجی‌دانا، به گفته الیاس نادران، به دلایلی چون انتصاب‌ها در وزارت علوم، فرآیند انتخاب روسای دانشگاه‌ها، بازگشت دانشجویان ستاره‌دار به دانشگاه و افشای مساله‌ی بورسیه‌های غیر قانونی در دولت احمدی‌نژاد است.
فرجی‌دانا پیش از این نیز به مجلس احضار شده و از نمایندگان مجلس “کارت زرد” دریافت کرده بود. براساس آیین‌نامه مجلس، اگر وزیری سه کارت زرد بگیرد، توسط نمایندگان استیضاح خواهد شد.
برخی ناظران معتقدند سخنان اخیر آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر جمهوری‌اسلامی، در دیدار با برخی استادان دانشگاه‌های کشور، استیضاحکنندگان را در تصمیم خود راسخ‌تر کرده است.
رهبر جمهوری‌اسلامی در این دیدار گفت که “تبدیل دانشگاه‌ها به باشگاه سیاسی سم مهلک برای حرکت علمی در کشورست”. بیان این جمله، باعث شده است که اصول‌گرایان به انتقاد از وزارت علوم و عمل‌کرد فرجی‌دانا پرداخته و آن را سیاسی توصیف کنند.
پیش از این مرتضی حسینی، عضو کمیسیون فرهنگی مجلس، گفته بود که وزارت علوم “توسط مشارکتی‌ها اداره” می‌شود و به همین دلیل “وزیر اگر بناست رفتارش را اصلاح نکند نمایندگان ان‌شاءالله موضوع استیضاح را مطرح خواهند کرد”.
به گفته حسینی، فرجی‌دانا در زمان رای اعتماد در مجلس “قول داد ولی حالا زیر قولش زده است و به همین خاطر یک کارت زرد از مجلس گرفته است ولی همچنان دست به تغییرات عجیب و گسترده می‌زند و آدمهای تندرویی را هم آورده”.
دلیل احضار فرجی‌دانا به مجلس، به انتصاب مدیران وزارت علوم باز می‌گشت. فرجی‌دانا پس از کسب مقام وزارت، جعفر میلی‌منفرد و جعفر توفیقی را به عنوان معاونان خود در وزارت علوم منصوب کرد. مساله‌ای که با واکنش نمایندگان مجلس مواجه شد.
میلی‌منفرد، اولین گزینه روحانی برای وزارت علوم بود که موفق به کسب رای اعتماد از سوی نمایندگان مجلس نشد. جعفر توفیقی نیز که مدتی در دولت سیدمحمد خاتمی عهده‌دار پست وزارت علوم بود، چند ماهی سرپرست وزارت علوم بود، اما در نهایت با مخالفت اصول‌گرایان به مجلس معرفی نشد. آن زمان برخی رسانه‌های نزدیک به اصلاح‌طلبان نوشته بودند که دلیل عدم معرفی توفیقی، مخالفت آیت‌الله خامنه‌ای با وزارت وی بوده است.
نمایندگان مجلس معتقدند که میلی‌منفرد و توفیقی، در اعتراض‌های سال ۸۸ به نتیجه انتخابات ریاست‌جمهوری، حضور فعال داشته‌اند و به همین دلیل از صلاحیت لازم برای حضور در وزارت علوم و پست معاونت آن، برخوردار نیستند.
هم‌زمان زهره طبیب‌زاده، نماینده مجلس، خبر از آن داد که “پنج نفر از معاونین علی‌رغم عدم صدور صلاحیت برای آن‌ها توسط وزارت اطلاعات به کار گرفته شده‌اند که این خلاف است”.
اعضای کمیسیون آموزش مجلس در آن زمان گفته بودند که فرجی دانا در نشست‌های این کمیسیون وعده داده بود که در انتصابات خود از افرادی که در اعتراض‌های سال ۸۸ حضور داشته‌اند، استفاده نکند. آن‌ها انتصاب جعفر میلی‌منفرد به‌عنوان معاون آموزشی و جعفر توفیقی به‌عنوان مشاور عالی را خلاف وعده‌های فرجی‌دانا توصیف کرده بودند.
همچنین پیش از این سه تن از نمایندگان مجلس از رضا فرجی دانا به دلیل ارائه نکردن “مستندات و مدارک” مربوط به “بازگشت دانشجویان ستاره‌دار به محیط تحصیل” به کمیسیون اصل ۹۰ مجلس شکایت کرده بودند.
بحث دانشجویان ستاره‌دار و بازگشت آن‌ها به تحصیل نیز از دیگر مواردی است که مورد انتقاد نمایندگان مجلس قرار گرفته. در دوران سرپرستی جعفر توفیقی، وی تلاش کرد تا بخشی از این دانشجویان امکان بازگشت به تحصیل را پیدا کنند. مساله‌ای که در دوران وزارت فرجی‌دانا هم دنبال شد. او گفته بود که این مساله در هیات گزینش دانشجو مورد بحث و تصویب قرار گرفته است: “در مورد بازگشت «دانشجویان ستاره‌دار» و «محروم از تحصیل» یک روال قانونی طی شده و با توجه به مستنداتی که داریم جای هیچ‌گونه نگرانی در رابطه با شکایت نمایندگان وجود ندارد”.
با این حال علی‌رضا منتظری، از اعضای کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس، در پاسخ به سخنان فرجی‌دانا گفته بود که بازگشت دانشجویان ستاره‌دار به دانشگاه‌های کشور بدون نظر دستگاه‌های امنیتی جمهوری اسلامی غیرممکن است و “هیئت گزینش به تنهایی صلاحیت بازگرداندن دانشجویان ستاره‌دار را ندارد”.
دانشجویان ستاره‌دار عنوانی است که از دوران ریاست‌جمهوری محمود احمدی‌نژاد، وارد ادبیات سیاسی ایران شد. در سال ۸۵ برخی از دانشجویان فعال در زمینه‌های سیاسی، به دلیل این فعالیت‌ها از حضور در دانشگاه محروم شدند. گرچه این مساله همواره با تکذیب مسوولان وزارت علوم مواجه شده بود. بعدها محمود احمدی‌نژاد هم گفته بود که این مساله برای نخستین بار در دوران وزارت مصطفی معین مطرح شده و وزارت علوم دولت خاتمی،مبدع این طرح بوده است.
آن زمان جعفر توفیقی، در این زمینه گفته بود که “مفهوم ستاره‌دار” در دولت خاتمی “به معنی منع از تحصیل یا منع از فعالیت نبود، بلکه به معنی بازبینی مجدد پرونده بود”.
