ژان پیر پرن
دریچه ای که محمد خاتمی رئیس جمهور سابق ایران در 1997 بر روی اصلاح طلبی گشود، امروزکاملاً بسته شده است. رأی گیری روز جمعه برای انتخاب نمایندگان جدید مجلس به رقابت میان دو جریان محافظه کار منحصر شده است و اصلاح طلبان که در مجلس گذشته نیز با حدود 40 نماینده، در اقلیت قرار داشتند، امروز ناچارند فقط برای حفظ بقای سیاسی خود در مبارزات انتخاباتی شرکت کنند.
امسال هم مانند سال 2004، سازمان های مسئول تأئید صلاحیت نامزدهای انتخاباتی، صفوف اصلاح طلبان را آماج ضربه های سخت خود قرار دادند. شورای نگهبان قانون اساسی که محافظه کاران مهار آن را دردست دارند، با رد صلاحیت بیش از 2000 نامزد اصلاح طلب، عملاً به آن ها امکان رقابت برای یک سوّم از 290 صندلی مجلس را داده است. محافظه کاران که بی کمترین ملاحظه ای اصلاح طلبان را “عوامل دشمن” خطاب می کنند، آن ها را در شرایط سختی قرار داده اند. الیاس نادران نماینده محافظه کار مجلس به پیرمؤذن، سخنگوی اقلّیت اصلاح طلب مجلس به خاطراینکه درمصاحبه با صدای آمریکا از رد صلاحیت گسترده نیروهای اصلاح طلب به شدّت انتقاد کرده بود، حمله کرد و خطاب به او گفت: “مجلس جای جاسوس ها و کسانی که درخواست پناهندگی می کنند، نیست”. حتی علی خامنه ای، رهبر انقلاب نیز که قاعدتاً نباید نظر خود را نسبت به هیچ یک از جریان های سیاسی ابراز کند، با حمله به محمد رضا خاتمی، یکی از رهبران اصلاح طلب که متهم است با سفیر آلمان در تهران ملاقات کرده، گفت: “یکی از نشانه های عدم صلاحیت یک نفربرای ورود به مجلس اینست که مرزروشنی بین خود و دشمن نکشد و بازیچه دست دشمن قرار گیرد”.
رئیس جمهور سابق ایران و رهبر جریان اصلاح طلب، محمد خاتمی خواستار شرکت گسترده مردم در انتخابات، برای آنچه که او آن را دفاع از “آزادی” می خواند، شده است. امّا در چنین شرایطی، انتخابات بیش از هرچیز فرصتی است برای جریان های محافظه کار تا به ارزیابی نیرو های خود بپردازند. تمام نیروهای اردوگاه محافظه کار از احمدی نژاد گرفته تا علی لاریجانی، سرپرست سابق تیم مذاکره کننده هسته ای، و محمد قالیباف شهردار تهران نام نامزدهای خود را در دوفهرست انتخاباتی گنجانده اند.
اهمیت انتخابات روز جمعه مجلس ایران به خاطر در پیش روبودن انتخابات ریاست جمهوری سال آینده دوچندان می شود. نباید فراموش کنیم که تمام افراد حامی فهرست های انتخاباتی محافظه کاران مردان رهبرند که همه چیزشان را به او مدیونند.
یک ایرانی کارشناس مسائل سیاسی که مایل نیست نامش برده شود می گوید: “خامنه ای در رأس مجلسی قرار خواهد گرفت که تمام جریان های حاضردرآن خود را منتسب به او می دانند. و او می تواند هرکه را که می خواهد انتخاب کند. در انتخابات ریاست جمهوری گذشته[ در سال 2005] او احمدی نژاد را انتخاب کرد چون او مناسب ترین فرد برای کنار زدن رقیبش رفسنجانی بود. از این مرحله به بعد خامنه ای می تواند راهش را از رئیس جمهور آلت دست خود، که سیاست های عوام گرایانه اش بسیار پرهزینه بوده است، جدا سازد. بنابراین، برنده اصلی این انتخابات خامنه ای است”.
امّا به اعتقاد کارشناس مذکور این پیروزی برای خامنه ای بدون هزینه نخواهد بود: “رهبر با سد کردن راه ورود تعداد زیادی از نامزدان اصلاح طلب به مجلس و تبدیل مجلس به مجلسی یکدست و دفتر خانه ای برای ثبت منویاتش، بنیان های حاکمیت را سست کرده و آن را آسیب پذیر می سازد”.
در انتخاباتی که به رقابت جریان های محافظه کار منحصر شده است به سختی می توان به میزان محبوبیت احمدی نژاد در میان مردم، که بسیاری از آنان از تورم و بیکاری شکایت دارند، پی برد. در انتخابات شورای شهر سال 2006 هواداران احمدی نژاد شکست سختی را متحمل شدند. از همین رو در انتخابات اخیر فهرست گروه هوادار رئیس جمهور به نام “ رایحه خوش خدمت” در فهرست ائتلاف اصلی محافظه کاران به نام ”جبهه متحد اصولگرایان” ادغام شده است. امّا رئیس جمهور به نظر نگران نمی رسد. وی روز پیش از آغاز رأی گیری سفر خود به داکار پایتخت سنگال را برای شرکت درنشست سازمان کنفرانس اسلامی آغاز خواهد کرد و انتظار می رود استقبال پیروزمندانه ای از او به عمل آید. واقعه ای که از هم اکنون تلویزیون ایران
حداکثر پوشش را به آن داده است.
منبع: لیبراسیون، 14 مارس 2008