محبوبه نیک نهاد
بیش از 200 روزنامهنگار اصلاح طلب با امضای نامهای اعتراضآمیز، اعطای جایزه و عنوان “روزنامهنگار منتقد منصف” به “حسین شریعتمداری” مدیرمسئول روزنامه کیهان را توهین به همه منتقدان صادق و و منصف قلمداد کردند و چند تن از همکاران خود را که در حال حاضر در زندان هستند، منتقدان واقعی دولت دانستند.
امضاکنندگان این نامه همچنین با بیان اینکه این کار “نوعی به استهزاء گرفتن تلاشهای صادقانه اصحاب رسانه و نادیده گرفتن مفاهیم واقعی ادبیات سیاسی- اجتماعی در عرصه فعالیتهای رسانهای” است، نسبت به اینکه چنین اقدامی “زمینهساز ایجاد محدودیتهای بیشتر و انسداد بیش از پیش مجاری اطلاعرسانی” و یا “زمینهساز برخوردهای امنیتی و قضایی بیشتر با روزنامهنگاران منتقد و در عین حال ملتزم به قانون” شود، ابراز نگرانی کردند.
اشاره این روزنامهنگاران به اقدام دولت در جشنواره اخیر مطبوعات است که روزنامهنگاران اصلاح طلب آن را ”جشنواره دولتی” خواندهاند. صفار هرندی، وزیر ارشاد دولت احمدی نژاد و همکار پیشین شریعتمداری در روزنامه کیهان، در اختتامیه این جشنواره بر اساس وعدهای که احمدی نژاد در خصوص دادن جایزه به منتقدان دولت داده بود، شریعتمداری (از روزنامه کیهان)، انبارلویی (از روزنامه رسالت) و چند تن دیگر از نویسندگان دیگر رسانههای حامی دولت یا خنثی را به عنوان “منتقد منصف” معرفی کرد و به آنها جایزه داد.
این اقدام عجیب، حتی اعتراض تعدادی از روزنامهنگاران اصولگرا را نیز برانگیخت؛ به طوری که روزنامه جمهوری اسلامی این انتخاب را با این تعبیر طعنهآمیز توصیف کرد که: “کاملا درست است که دوره آخرالزمان فرا رسیده؛ چون همه چیز جابهجا شده، از جمله اینکه منتقد و حامی جایشان را با هم عوض کردهاند.” و عباس سلیمی نمین، از چهرههای شاخص مطبوعاتی جناح اصولگرا که نزدیکیهایی با محافل امنیتی دارد و در این جشنواره نیز یکی از داوران نهایی بود، به منتقد نامیده شدن کیهان و رسالت اعتراض کرد و گفت: “اینها که حامی رئیسجمهور هستند… شاخص انتقاد در میان مشاوران مطبوعاتی رئیسجمهور چگونه است؟ اگر رئیسجمهور بنا داشتند انتقاد را در جامعه مطبوعاتی تقویت کنند باید لااقل گزینش مقام اول و دوم به گونهای دیگر میبود.“
مهرورزی مفرط به منتقدان
احمدی نژاد در حالی به شریعتمداری و انبارلویی به عنوان منتقدان خود جایزه داد که چند روز قبل در سخنرانی خود در بیرجند، منتقدان سفرهای استانی و دیدگاههای خود را “بزغاله” نامیده بود. هرچند بعدها مشاور او برای توجیه این تعبیر توهینآمیز وی به میدان آمد، اما به نظر میرسد “بزغاله” نامیدن منتقدان کمتر از “منتقد” نامیدن شریعتمداری توهینآمیز است؛ موضوعی که روزنامهنگاران امضاکننده نامه اخیر به شدت به آن انتقاد دارند و معتقدند چنین کاری در شرایطی که روزنامهنگاران منتقد در زندان به سر میبرند، “توهین و به استهزاء گرفتن اصحاب رسانه” است.
دیروز روزنامهنگاران در حالی به منتقد نامیدن حسین شریعتمداری اعتراض کردند که روز قبل از آن، تنها خبرگزاری موجود که تا حدی مواضع و اظهارات جناح های منتقد دولت را نیز پوشش میداد، از دست ”مهرورزی” های دولت نهم در امان نماند؛ و این شد که برای بار دوم در دو سال اخیر، خبرگزاری ایسنا شاهد تغییر مدیر خود بود، تا بلکه اخبار منتقدان واقعی دولت را روز به روز کمتر انعکاس دهد.
علاوه بر مدیرعامل ایسنا، مدیرمسئول اصولگرا، روحانی و به شدت انقلابی روزنامه جمهوری اسلامی نیز از توجه ویژه دولت احمدی نژاد و حامیانش به منتقدان در امان نماند و پس از آنکه این روزنامه یکی دو انتقاد جدی به احمدی نژاد منتشر کرد، سایتهای حامی احمدی نژاد و حتی روزنامه دولتی ایران خواستار عزل او از این مدیریت روزنامه و برخورد قضایی با وی شدند.
منتقدان رسانهای، دانشجویی، کارگری و سیاسی در زندان
روزنامهنگاران در نامه خود به منتقد نامیده شدن حامیان دولت احمدی نژاد در حالی که روزنامهنگاران واقعا منتقد در زنداناند، اعتراض کردهاند. آنها در این نامه به نام “مریم حسینخواه” روزنامهنگار و وبنگاری با تعیین یکصد میلیون تومان وثیقه دوران بازداشت موقت خود را در زندان اوین سپری میکند، “ابوالفضل عابدینی” خبرنگاری که در جنوب ایران بازداشت شده است، “عمادالدین باقی” که به دلیل نوشتن مقالاتی در خصوص قتلهای زنجیرهای در زندان به سر میبرد و “اجلال قوامی”، “آکو کردنسب”، “محمدصدیق کبودوند” و “یاسر گلی” از روزنامه نگاران کرد که در زندان به سر میبرند، اشاره کردهاند و علاوه بر اینها به لغو امتیاز فصلنامه ”مدرسه” از سوی هیأت نظارت بر مطبوعات در 15 آبان امسال، لغو پروانه نشریه “دیلماج” و توقف فعالیت خبرگزاری کار ایران (ایلنا) به دستور مرجع قضایی اشاره میکنند.
این در حالی است که تعدادی از فعالان دانشجویی نیز در حال حاضر در زندان به سر میبرند و برای سه تن از آنها احکام زندان دو تا سه سال صادر شده است؛ در حالی به عقیده دفتر تحکیم وحدت، بزرگترین تشکل دانشجویی منتقد دولت، محکومیت و شکنجه آنها در زندان، تاوان اعتراض دانشجویان به حضور احمدی نژاد در دانشگاه امیرکبیر است.
تنها دانشجویان نیستند که زندان به عنوان جایزه انتقاد آنها از دولت تعیین شده است؛ چرا که پیش از آنها چندین نفر از معلمان معترض نیز پاسخ انتقاد خود را با زندان دریافت کرده بودند و نه تنها تجمع آنها در برابر ساحتمان مجلس برخلاف دوران اصلاحات با استقبال گرم نمایندگان اصولگرا مواجه نشده بود، بلکه سخنگوی دولت اصولگرا و مهرورز، آنها را “عامل خارجی” نامیده و اعتراضاتشان را به بیگانگان منتسب کرده بود.
در این وضعیت، حساب منتقدان سیاسی دیگر روشن است و این پرسش که چرا احمدی نژاد به معرفی منتقدان واقعی خود نمیپردازد، کمی بیجاست؛ چرا که منتقدان سیاسی احمدی نژاد اکنون روزنامهای در اختیار ندارند که روزنامهنگاران شاغل در آن پس از تایید “انصاف” از سوی صفار هرندی، از دست احمدی نژاد جایزه بگیرند!
با این حال اعتراض روزنامهنگاران به این اقدام همچنان باقی است. آنها معتقدند “دیدگاهها و اقدامات آقای شریعتمداری و تیم همراه وی در سالهای گذشته همواره به گونهای بوده است که فضا را برای برخورد با رسانهها و روزنامهنگارانی که متفاوت از آنان میاندیشیدهاند، فراهم کرده و این عرصه را به حوزهای پر خطر برای اصحاب رسانه - به ویژه در دوران زمامداری دولت نهم - تبدیل کرده است. اعطای عنوان “روزنامه نگار منتقد منصف” به چهره شاخص حامی دولت نهم در عرصه مطبوعات به ایجاد ابهام و ایهام بسیاری در اذهان اهل قلم منجر شده است.“
و از این روست که آنها در پایان نامه خود از همه روزنامهنگاران ایرانی میخواهند: “در مقابل این بدعت نامتعارف و تغییر معنای واژگان سکوت نکرده و با کمک و همیاری انجمن صنفی روزنامه نگاران ایران، ضمن تلاش برای آزادی همکاران منتقد دربند، خواهان پاسخگویی متولیان امور فرهنگی کشور در قبال بذل و بخششهای اینچنین بیپروا از انبان ادبیات روزنامهنگاری باشند.“
چرا که از نگاه آنان: “اعطای این عنوان به حامیان دولت نهم اهانت آشکار به همه منتقدانی است که صادقانه و به منظور سربلندی و آبادانی ایران قلم انتقاد، منصفانه به دست گرفته وعمر و تمام هستی خود را بر سر آزادی بیان میگذارند.“