عده‌ای از فعالین دانشجویی دانشگاه‌های استان اصفهان به همراه دکتر محسن رنانی، طاهره علیزاده همسر دکتر سیدعلی‌اصغر غروی و تنی چند از فعالین سیاسی و مدنی اصفهان، به مناسبت روز دانشجو، بر سر مزار رشیداسماعیلی گرد آمدند.
در این مراسم دکترمحسن‌رنانی، استادیار گروه علوم اقتصاد دانشگاه اصفهان ضمن سخنانی با اشاره به اینکه “رشید اسماعیلی هم در نام و هم در عمل به واقع رشیـد بود” با یادی از ۳ آذر اهورایی دانشگاه تهران افزود: “روز ۱۶ آذر به آن دلیل در تاریخ ثبت و از دیگر روزهای سال متفاوت شد که تعدادی از دانشجویان به مرگ نگاه متفاوتی داشتند.”
او در ادامه ضمن رازآلود خواندن پدیده مرگ، تفاوت نگاه‌ها به مرگ را زمینه‌ساز تفاوت زندگی انسان‌ها معرفی و تاکید کرد که “همه‌ی تحولات دنیا را افرادی رقم‌زدند که به مرگ نگاهی متفاوت داشتند.”
نویسنده کتاب‌های “بازار یا نابازار؟”، “چرخه های افول اخلاق و اقتصاد” و “اقتصاد سیاسی مناقشه اتمی ایران: درآمدی بر عبور تمدن‌ها” در ادامه افزود: “نشانه‌ی یک حکومت خوب اهمیت دادن آن حکومت به زندگی شهروندان خود است. حکومتی را می‌توان دموکرات‌تر خواند که نسبت به زندگی زندانی‌ها و اقلیت های دینی‌اش حساس‌تر باشد.”
این استادیار دانشگاه اصفهان در ادامه نحوه مواجهه انسان‌ها با مرگ را در تمامی شئونات زندگیشان از جمله رفتارهای سیاسیشان آشکار خواند و گفت: “هر کسی که در مسیر آشتی با عالم نباشد و تعریف مشخصی از هستی و جایگاه زندگی‌اش در آن نداشته باشد و به خوبی با پدیده مرگ آشنا نشده باشد، ترسش از مرگ بیشتر می‌شود و این ترس منجر به چنگ زدنش به قدرت و ثروت می‌شود.”
وی افزود: “فردی که هدف برایش وسیله را توجیه می‌کند، فردی کاملا ترسیده از مرگ است و این بینش و رفتار هم در منظومه فکری‌اش منطقی است. این فرد اگر به اهداف خود نرسد یعنی مرده است؛ یعنی زندگی برایش تمام شده است زیرا که زندگی را در آن اهداف خلاصه کرده است.”
صحبت های وی را دکتر رنانی، مؤسس مراکز مستقل هم‌اندیشی توسعه استان‌های اصفهان و کرمانشاه، پی گرفت که از جمله درباره رشید اسماعیلی گفت: “من با رشید چند باری بیشتر ملاقات و گفتگو نداشتم اما در همین دیدارهای اندک و از رهگذر نوشته‌های ناب اش، شخصیت وی را شخصیتی نترس در برابر مرگ و در مسیر آشتی با عالم یافتم. از آثار رشید و قلم او این‌چنین دریافت می‌شود که او در مسیر رشد و اعتلا قرار داشت.”
او زمان پرکشیدن رشید اسماعیلی را زمان اوج شکوفایی فکری و روحی‌اش عنوان کرد و افزود: “خوشحالم ازین بابت که رشید در زمانی رفت که در اوج شکوفایی‌اش بود و در برابر مواجه با امر قدسی علم در مرتبه‌ی بالایی بود و خود خود نابش بود و اسیر دنیا و ظواهر آن نشده بود.”
وی در پایان با ادای احترام به رشید اسماعیلی افزود: “نام و یاد اندیشمندانی چون او باید پاس داشته‌شود.”
پس از سخنرانی دکتر محسن رنانی و تنی چند از یاران و دوستان نزدیک وی، خانم طاهره علیزاده با ایراد سخنانی ضمن بزرگداشت یاد رشید اسماعیلی، وی را همچون فرزند خود خواندند و افزودند: “کتر غروی علاقه بسیاری به رشید داشت و همواره رشادت و شجاعت قلم و عمل او را ستایش می‌کرد. من هم هنوز پرکشیدن رشید را باور ندارم و او را در میان جمع خودمان حس می‌کنم”.
در پایان مراسم هم دوستان رشید ضمن دعا برای آزادی تمامی محصورین و زندانیان سیاسی، بخصوص نواندیش دینی در بند، دکتر سیدعلی‌اصغر غروی، دست‌دردست یکدیگر گرداگرد مزار رشید جنبش دانشجویی، حلقه زدند و سرود خاطره انگیز “یارِ دبستانی” را بار دیگر برای یار همیشه همراه خود، هم‌خوانی کردند.
شایان ذکر است که اسماعیلی فعال سابق دانشجویی، عضو شورای سیاست‌گذاری سازمان ادوار تحکیم وحدت و از دانشجویان ستاره‌دار و اخراجی دانشگاه علامه طباطبایی تهران بود. وی در سال‌های پس از انتخابات بحث‌برانگیز 88، دو بار بازداشت شد و با مرگ ناگهانی خود، دفتر ایام را در جوانی ورق زد.
