کتاب روز♦ کتاب

نویسنده
نسرین تبریزی

هنر روز، در بخش کتاب می کوشد کتاب ها و نشریاتی را که در حوزه اندیشه و هنر مباحث نظری را منعکس می کنند یا در مسائل اجتماعی و سیاسی مباحثی درخور دارند، به خوانندگان خود معرفی کند. ارجحیت با کتاب های روز خواهد بود، ولی این امر به معنای غفلت از آثارمنتشر شده در گذشته دور یا نزدیک نیست. کتاب های منتشره از پدیدآورندگان ایرانی به زبان های دیگر یا ترجمه شده به این زیان ها هم در کتاب روزجای ویژه ای خواهند داشت. ناشران و پدید آورندگان آثار می توانند برای معرفی یک نسخه کتاب به نشانی زیر بفرستند.

P.O.Box 94000 creteil cedex

France10014

vaghegaraee.jpg

واقعگرایی در ادبیات داستانی معاصر ایران

نویسنده: فدوی الشکری

623 ص، تهران: انتشارات نگاه، 1386، چاپ اول

در فصل نخست این کتاب، نگارنده تعاریفی بسیار دقیق و مطابق اصول علمی و معیارهای نقد ادبی از انواع شاخص ادبیات داستانی ارائه کرده و به سیر هر کدام از این انواع در ادبیات فارسی پرداخته است. فصل دوم به مباحثی نظیر تعریف رمان، نگاهی به تاریخچه رمان، انواع رمان و پیدایش رمان فارسی اختصاص دارد. در فصل سوم، اصول و مفاهیم رئالیسم معرفی شده، و ضمن پرداختن به نویسندگان پیشگام رئالیستی، رمان و واقع گرایی در ساختمان رمان بررسی گردیده است. سرانجام در فصل چهارم، سه رمان معتبر فارسی یعنی «چشمهایش»، «مدیر مدرسه» و «همسایه ها» مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و عناصر شاخص رئالیستی آن ها بررسی شده است. در مورد هر رمان، نگارنده به زندگی صاحب اثر و آثار داستانی اش، و همچنین خلاصه رمان و گرایش آن به واقعیت پرداخته است و بر شیوه شخصیت پردازی رئالیستی نویسندگان برگزیده که وجه مشترک در رئالیسم همه آنهاست، تاکید کرده است.

farhangvaje.jpg

فرهنگ واژه های مصوب فرهنگستان: دفتر چهارم

تدوین: گروه واژه گزینی

428 ص، تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی، 1386، چاپ اول

این کتاب، دفتر چهارم از مجموعه «فرهنگ واژه های مصوب فرهنگستان» است. این دفتر، حاصل کار گروه های تخصصی و شوراهای واژه گزینی «فرهنگستان زبان و ادب فارسی» در سال 1385 است. دفتر چهارم شامل دو بخش است: 1- فرهنگ واژه های مصوب فرهنگستان به ترتیب الفبای فارسی. 2- فهرست واژه ها به ترتیب الفبای لاتین. برای جلوگیری از بدخوانی، برخی از معادل ها اعراب گذاری شده است.

mazdakian.jpg

تاریخ جنبش مزدکیان

نویسنده: اوتاکار کلیما

378 ص، تهران: انتشارات توس، 1386، چاپ دوم

این کتاب، گزارشی مختصر و مفید از تاریخ جنبش مزدکیان در ایران است. از ویژگی های این گزارش نسبت به آثاری که قبلاً در رابطه با جنبش مزدکیان تالیف شده، استفاده از ماخذ و منابع جدیدتر و گسترده تر در باب گسترش آیین مزدک در ایران و سرکوب آن است. نویسنده کتاب، «اوتاکار کلیما»، مستشرق و پژوهشگر برجسته چک است. او در تدوین گزارش خود از متونی استفاده کرده است که قبلاً در نمایاندن تاریخ مزدکیان هیچ گونه نقشی نداشته اند. عناوین بعضی از مباحث کتاب عبارتنداز:«اوضاع داخلی ایران در زمان ساسانیان»، «ساختمان اجتماعی و اوضاع اقتصادی ایران پیش از ظهور مزدک»، «مشکل جمعیت و موقعیت زن»، «ظهور مزدک»، «تعالیم مزدک»، «مزدک و آیین مزدیسنی»، «سیر قیام مزدکیان»، «هلاکت مزدک» و «پایان جنبش».

sogmadar.jpg

سوگ مادر

نویسنده: شاهرخ مسکوب

به کوشش: حسن کامشاد

125 ص، تهران: نشر نی، 2007، چاپ اول

این کتاب، مجموعه ای از خاطرات و نوشته های «شاهرخ مسکوب»، نویسنده، پژوهشگر و مترجم فقید ایران، درباره مادرش است.«مسکوب» عاشقانه مادرش را دوست می داشت. به گفته خودش، مادرش را بیش از هر چیز دوست داشت و می پرستید. پس از مرگ مادر در سال 1343، هیچ گاه او را از یاد نبرد. حضور غایب او را پیوسته در خود می دید و کم تر روز و شبی می گذشت که به مادرش نیندیشد. خاطرات و نوشته های «مسکوب» که از میان مجموعه آثار و دست نوشته های به جا مانده از او برگزیده شده، بیانگر احساسات لطیف و شور و شیدایی این نویسنده و پژوهشگر ارزشمند کشورماست. در یادداشتی به تاریخ 2/2/43 می خوانیم: [دلم گرفته است. انگار منجمد و سنگین شده است. دیشب که به خانه رفتم دیدم قلب مامان درد می کند و حالش خوب نیست. بعد از نیمه شب درد ساکت شد و خوابش برد… در دلم هزار آشوب است که راهی به بیرون نمی یابد. آتشی است که زبانه نکشیده می افسرد. تنها مرا می سوزد و سوختنی است که هیچ روشنی ندارد.]

masnavi.jpg

تفسیر موضوعی مثنوی معنوی

نویسنده: قادر فاضلی

368 ص، تهران: انتشارات اطلاعات، 1386، چاپ اول

روش نویسنده این کتاب در تفسیر مثنوی، تفسیر مثنوی به مثنوی است. در این روش سعی شده است تا موضوعات مورد بحث با توجه به نظرات «مولوی» در سراسر مثنوی شرح و تفسیر شود. بدین جهت از بیان نظرات دانشمندان و عرفای دیگر و حتی از ذکر نظرات خود «مولوی»، در آثار دیگرش پرهیز شده است. نویسنده قبل از اقدام به تفسیر مثنوی، آن را موضوع بندی کرده و قریب به 1400 موضوع را استخراج نموده و اشعار مربوط به هر موضوعی را تحت عنوان آن ذکر کرده است. او در تفسیر هر یک از موضوعات، تمام ابیات مربوط به آن را مورد توجه قرار داده و سپس به شرح و تفسیر پرداخته است.

mosighi.jpg

آشنایی با موسیقی نواحی ایران (کتاب اول)

نویسنده: هوشنگ جاوید

170ص، تهران: انتشارات سوره مهر، 1386، چاپ اول

این کتاب، جلد اول از مجموعه مفصل و ارزشمندی است که با هدف معرفی و شناخت موسیقی نواحی مختلف ایران تدوین شده است. عناوین مباحث سیزده گانه دفتر اول این مجموعه عبارتنداز: 1- موسیقی تهران و حومه، 2- موسیقی ترک های ایران، 3- موسیقی ترکمن های ایران، 4- موسیقی کردهای ایران، 5- موسیقی کردهای شمال و شرق ایران (کرمانج ها)، 6- موسیقی لرهای ایران، 7- موسیقی بختیاری، 8- موسیقی کولیان ایران، 9- موسیقی گیلان و تالش، 10- موسیقی سیستان و بلوچستان، 11- موسیقی جنوب خراسان و خراسان میانه، 12- موسیقی مازندران، 13- موسیقی گلستان.

farhangvajegan.jpg

فرهنگ واژگان فارسی سره

نویسنده: محمد زمان فراست

1053ص، مشهد: انتشارات پاندا، 1386، چاپ اول

این فرهنگ، در بردارنده بیش از دوازده هزار واژه سره فارسی، با ذکر هویت دستوری و شواهد شعری و مثال های گوناگون است. در گزینش واژه ها، کوشش شده است که واژه های برگزیده، جز فارسی نباشند و پس از اطمینان از فارسی بودن آنها، هویت دستوری، سپس معنی یا معانی و در صورت لزوم شرح واژه ها آمده است. نویسنده ضمن آن که از آوردن واژه های نا آشنا و دور از ذهن – که در زبان و زمان ما کاربردی ندارد – پرهیز کرده، شماری از واژه های سره فارسی را که امروزه در نظم و نثر کاربرد کمتری دارند، با ذکر شاهد یا شواهد به این مجموعه افزوده است. جامعیت این فرهنگ، همراه با دقت علمی مؤلف آن و نیز ذکر نکات دستوری و ارائه شواهد گوناگون، این کتاب را به صورت منبعی ارزشمند و مفید برای آشنایی با واژگان فارسی سره و کاربرد آنها در جملات در آورده است.