یک میلیون شغل، نشده پنج میلیون شد

نویسنده
نازنین کامدار

» اصرار دولت بر دروغی به نام اشتغال زائی

در حالی که ادعای ایجاد یک میلیون و ۶۰۰ هزار فرصت شغلی در هر سال به عنوان یکی از مشهور‌ترین دروغ‌های دولت محمود احمدی‌نژاد شناخته می‌شود، یک هفته پس از اصرار معاون اول دولت مبنی بر ایجاد‌ایم میزان فرصت شغلی در سال گذشته، معاون وزیر کار نیز وعده‌ای جدید داده و گفته است که تا پایان سال ۹۴، پنج میلیون و ۵۰۰ هزار فرصت شغلی دیگر نیز علاوه بر این یک میلیون و ۶۰۰ هزارفرصت ایجاد شده، ایجاد خواهد شد.

این سخنان در حالی بیان می‌شود که مرکز آمار ایران، پس از دو سال سکوت درباره نرخ بیکاری در کشور، چند ماه قبل این رقم را بیش از ۱۳ درصد عنوان کرد. رقمی که به باور رئیس خانه کارگر ایران “غیر واقعی بوده” و در خوشبینانه‌ترین حالت بیش از ۱۶ درصد است.

بنا براین گزارش، اسدالله عباسی، معاون توسعه مدیریت و منابع وزیر کار، بی اعتناء به تمامی انتقادها از نحوه محاسبه و اعلام نرخ بیکاری و اشتغال، روز گذشته در یک همایش دولتی، ادعاهای جدیدی را بر ادعاهای پیشین افزوده و گفته است: “اکنون نرخ بیکاری در کشور ۱۲/۱ درصد است که باید تا پایان برنامه پنجم کاهش یابد. سال گذشته یک میلیون و ۶۰۰ هزار شغل در کشور ایجاد شد که میزان اشتغالزایی طی یک برنامه تا سال ۹۴ باید به پنج میلیون و ۵۰۰ هزار شغل برسد. با توجه به آمار‌ها تاکنون دولت خدمتگزار در زمینه اشتغالزایی عملکرد مطلوبی داشته است. به رغم تحریم‌ها و فشارهای اقتصادی دشمنان اسلام، کشور از ظرفیت‌های مناسبی برای اشتغالزایی برخوردار است. همانطور که در زمینه‌های علمی توانستیم به موفقیت‌ها و پیشرفتهای قابل توجهی دست یابیم باید در بخش اشتغال از ظرفیت‌ها بخوبی استفاده کنیم”.

این سخنان در حالی بیان می شود که محمد رضا رحیمی، معاون اول دولت احمدی نژاد نیز چندی پیش ادعا کرده بود که بر خلاف گفته منتقدان دولت توانسته است به وعهده های خود در بحث اشتغال عمل کند.
به نوشته خبرآنلاین، رحیمی گفته بود:“ همان طور که در سال گذشته(سال ۹۰) یک میلیون و ۶۰۰ هزار شغل را در بخش‌های مختلف ایجاد کردیم بنا داریم تا با حمایت از تولید همین رقم را حفظ کنیم”.

علاوه بر وی، عبدالرضا شیخ الاسلامی در ابتدای مرداد امسال در مجلس ادعاهای رحیمی را تکرار کرد و این نکات را نیز به آن افزود: “در سال ۸۹ برای یک میلیون و ۶۰۰ هزار نفر و در سال ۹۰ برای دو میلیون و ۵۰۰ هزار نفر شغل ایجاد کردیم و این روند امسال هم ادامه خواهد داشت”.

این سخنان اما بلافاصله با واکنش کارشناسان و فعالان حوزه اشتغال مواجه شد. به طوری که حسین راغفر به سایت آفتاب می گوید: “افزایش تعداد بیمه شدگان سازمان تامین اجتماعی بیانگر آن است که دولت ۳۰۰ هزار فرصت شغلی هم طی یک سال گذشته ایجاد نکرده است. نرخ بیکاری در سال جاری نسبت به ۳۰ سال گذشته بی‌سابقه است. واردات بی وریه کالا و ورشکستگی واحدهای تولیدی کشور آمارهای دولت را در خصوص ایجاد اشتغال رد می‌کند”.

نادر قاضی پور، یک نماینده مجلس هم در واکنش به ادعای رحیمی و شیخ الاسلامی به سایت خانه ملت، گفته است: “وزیر ادعا دارد که نرخ اشتغال رشد داشته است اما من می‌گویم این ادعا نادرست است و دلایلی متعددی از جمله عدم اجرای اصل ۴۴ و شتابزده بودن تصمیمات اقتصادی را می‌توان برای نقض این ادعا ذکر کرد. قراین و شواهد نشان می‌دهد که رشد اقتصادی کشور نسبت به سال قبل کاهش داشته و امکان ندارد در شرایطی که رشد اقتصادی کاهش داشته اشتغال رشد داشته باشد. امکان ندارد در صنایع یک کشور شاهد رکود باشیم و همزمان نمودار اشتغال رشد نشان دهد”.

به نوشته سایت خانه ملت، وی به اخراج کارگران در بخش‌های مختلف، افزایش چک‌های برگشتی، کاهش اعطای اعتبارات بانکی و مراجعه مردم به نمایندگان برای شاغل شدن اشاره کرده و افزاید: “تقریبا همه نمایندگان شاهدند که واحدهای صنعتی و طرح‌های زودبازده کارشناسی نشده بودجه کشور را جذب کرده‌اند اما در نهایت ورشکسته شدند و تنها ۳۰ درصد از آنها فعال هستند. بنابراین چگونه می توانسته اد اینقدر شغل ایجاد کنند”.

سایت شفاف نیز در گزارشی، ادعاهای دولت را رد کرده و می نویسد: “به دلیل ورود سالیانه ۱ تا ۱ میلیون و ۲۰۰ هزار نفر به بازار کار، دولت به این نتیجه رسیده است که علاوه بر آمار اشتغال ایجادی استان ها به میزان ۴۰۰ هزار فرصت شغلی، مجموعا با میزان متقاضیان ورود به بازار کار ۱ میلیون و ۴۰۰ تا ۱ میلیون و ۶۰۰ هزار فرصت شغلی ایجاد شده است. به عبارتی آمارهای ارائه شده از سوی دولت که عموما محل چالش و انتقادات کارشناسان و فعالان بازار کار است به این معنا نیست که ۱ میلیون و ۶۰۰ هزار فرصت شغلی ایجاد شده، بلکه تلفیقی از اشتغال ایجادی استان ها و برآورد ورود بیکاران به بازار کار است. در هر حال، شاید بتوان ایجاد ۴۰۰ هزار فرصت شغلی سال ۹۰ را به جای ۱ میلیون و ۶۰۰ هزار بهتر پذیرفت چرا که در صورت تحقق ایجاد اشتغال میلیونی در سال گذشته و متعاقب ان در سال ۸۹ هم اکنون باید تعداد بیکاران کشور به کمتر از ۱ میلیون نفر رسیده باشند، در حالی که آخرین آمار ارائه شده از سوی مرکز آمار ایران تایید کننده این موضوع نیست و تعداد بیکاران حدود ۳ میلیون نفر برآورد شده است”.

این سایت افزوده است: “توجه دولت دهم به سیاست‌ ایجاد اشتغال خرد، خانگی و خود اشتغالی از دو سال گذشته تاکنون و به حاشیه رانده شدن اشتغال مولد و نیز عدم توجه جدی به بنگاه‌های کوچک و زودبازده، علی رغم روند کاهشی، نرخ مشارکت‌ اقتصادی و نیز ادعای دولت مبنی بر ایجاد ۱.۶ میلیون شغل روند نرخ بیکاری نه تنها کاهش یا ثابت نمانده بلکه افزایش ۱.۵ درصدی را نشان می‌دهد. همچنین با فرض صحت تحلیل مسئولان دولتی و وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی از چگونگی و ارزیابی ورود یک میلیون متقاضی به بازار کار و نیز تاثیر ۱درصدی ایجاد ۶۵۰ هزار شغل بر روی نرخ بیکاری، بازهم آمار نرخ بیکاری سال ۸۹ کاهش نداشته است. به این ترتیب هنوز معلوم نیست این شغل های ایجاد شده کجاست که تاثیری در روند رشد اقتصادی و کاهش نرخ بیکاری ندارد؟!”.

بر اساس این گزارش، این ادعا‌ها در حالی بیان شده که هم اکنون معاون وزیر کار نه تنها از ادعای ایجاد ۴ میلیون و ۱۰۰ هزار شغل در سال‌های ۸۹ و ۹۰ عقب ننشسته که مدعی ایجاد سالانه یک میلیون و ۸۰۰ هزار شغل جدید تا پایان سال ۹۴ هم شده است. ادعایی که از تورم کم سابقه، اخبار متعدد درباره تعطیلی واحد های تولیدی، جهش بی سابقه نرخ ارز و… آن را به یک “دروغ” بیشتر شبیه کرده است.