نهادهای ملی حقوق بشر آسیایی از کشورهایی همچون هند، جمهوری کره، افغانستان، مغولستان، اردن، استرالیا، تایلند، تیمور، سریلانکا، فیلیپین، نپال، مالزی، اندونزی و نیوزلاند به همراه بیش از بیست سازمان غیر دولتی حقوق بشر در منطقه آُسیا و اقیانوسیه در نشست سالانه خود در شهر عمان پایتخت اردن، بطور یکپارچه با صدور بیانیه ای ضمن ابراز همبستگی با مردم ایران، خواستار مداخله فروم آسیا اقیانوسیه بعنوان یکی از مکانیزم های حقوق بشر در منطقه آسیا برای پایان دادن به این خشونت ها و کمک به مردم در احقاق حقوق خود شدند.
نکته جالب توجه در این نشست این بود که از داخل ایران هیچ نماینده ای در آن حضور نداشت؛ سه نهاد غیردولتی ایرانی یعنی سازمان دانش آموختگان ایران (ادوار تحکیم وحدت)، کانون مدافعان حقوق بشر و سازمان حقوق بشر کردستان به دلیل محدودیت های اعمال شده و یا بازداشت اعضای خود موفق به حضور در این نشست نشدند و از سوی دیگر کمیسیون حقوق بشر اسلامی هم به دلایل نامعلومی در این نشست حضور نیافت.
در بیانیه مستقل نهادهای غیردولتی آسیایی حقوق بشر با تاکید بر وضعیت نامناسب و بحرانی حقوق بشر در ایران، به طور مشخص به وضعیت “عبدالفتاح سلطانی و محمد علی دادخواه؛ وکلای حقوق بشر و از موسسین کانون مدافعان حقوق بشر، عبدالله مومنی؛ سخنگوی ادوار تحکیم وحدت، کیوان پور صمیمی و شیوا نظرآهاری” از فعالان حقوق بشر اشاره شده است.
دراین بیانیه، ضمن ابراز نگرانی شدید در مورد بازداشت شدگان بعد از کودتای انتخاباتی 22 خرداد از جمله آمده است:
“ما، مدافعان حقوق بشر شرکت کننده در چهاردهمین نشست نهادهای ملی حقوق بشر فروم آسیا اقیانوسیه در عمان پایتخت اردن که از تاریخ سوم تا ششم آگوست سال 2009 برگزار می شود، نگرانی های خود را در باره وضعیت وخیم مدافعان حقوق بشر در برخی از کشورهای منطقه ابراز کنیم.”
در بخش دیگری از این بیانیه می خوانیم:“بعنوان سازمان های مدافع حقوق بشر در منطقه آسیا اقیانوسیه، ما ضروری می دانیم که نگرانی عمیق و خشم خود را از خشونت های اعمال شده در ایران پس از انتخابات ریاست جمهوری در ماه ژوئن ابراز کنیم. ما عمیقا نگران وضعیت همکاران خود در ایران هستیم که تعداد زیادی از آنها که باید بعنوان مدافعان حقوق بشر در این نشست شرکت می کردند بعلت اینکه بازداشت شده و در زندان بسر می برند امروز در جمع ما نیستند. تاکید ویژه ما بر برادرانمان عبدالفتاح سلطانی و محمد علی دادخواه؛ وکلای حقوق بشر و از موسسین کانون مدافعان حقوق بشر، عبدالله مومنی؛ سخنگوی ادوار تحکیم وحدت، کیوان پور صمیمی و خواهرمان شیوا نظرآهاری است.”
در ادامه این بیانیه ضمن ابراز نگرانی در مورد برخورد دولت با معترضان به کودتای انتخاباتی که “منجر به مرگ تعداد زیادی از مردم بیگناه”، “ناپدید شدن تعداد زیادی از آنان” ، وزخمی و بازداشت شدن هزاران نفر از مردم شده است، از سازمان های بین المللی خواسته شده تاجمهوری اسلامی را بخاطر “چنین تخطی هایی از قوانین بین المللی محکوم و به پیروی از الزامات بین المللی خودمتقاعد” کنند.
در بخش دیگری از این بیانیه می خوانیم: “ما؛ گروه های مستقل حقوق بشر که خود را وقف رعایت معیارهای بین المللی کرده ایم، این اقدامات را که کاملا با ارزش ها، اصول و تعهدات فروم آسیا و اقیانوسیه و اعضای آن؛ نهادهای ملی حقوق بشر، فاصله دارد، محکوم می کنیم. ما از شما می خواهیم که با اقرار بر این وقایع فجیع و اقدام در جامعه بین المللی برای پایان دادن به این خشونت ها مسئولیت خطیر خود را تحقق ببخشید. ما از شما می خواهیم که به ما پیوندید و با مردم ایران و مبارزاتشان در راه حقوق بشر ابراز همبستگی کنید…”
از سوی دیگر فروم آسیا اقیانوسیه و نهادهای ملی حقوق بشر منطقه که در این نشست شرکت کرده بودند پس از شنیدن و تائید بیانیه سازمان های حقوق بشر منطقه، در بیانیه پایانی خود در بند 14 وضعیت حقوق بشر ایران را در کنار کشورهای میانمار و فلسطین قرار دادند و اعلام کردند که: “ما از خشونت های جدی اعمال شده توسط دولت های منطقه علیه حقوق بشر در تعدادی از کشورها و وضعیت دشوار مدافعان حقوق بشر در آنها، به ویژه در میانمار، ایران و سرزمین اشغالی فلسطین اطلاع یافتیم. نهادهای ملی حقوق بشر متعهد شده اند که همه کارهای ممکن را برای حفاظت از حقوق مدافعان حقوق بشر در این کشورها انجام دهند.”
ایران در حالی موضوع مورد بررسی در دو نشست سازمان های غیر دولتی و نهادهای ملی منطقه بود که کمیسیون اسلامی حقوق بشر در ایران، غایب این جلسات بود. سال گذشته تقاضای عضویت کامل کمیسیون اسلامی حقوق بشر در ایران در نهادهای ملی به دلیل عدم پیروی از اصول بین المللی پاریس رد و عضویت وابسته (سطح 3) به آن داده شده بود.بعد از آن این کمیسیون اعلام کرد که اساسا تقاضای عضویت خود را پس می گیرد.
در نشست امسال این نهاد بین المللی، نهاد ملی فلسطین به عضویت آن درآمد. نهادهای ملی شرکت کننده درچهاردهمین نشست ای پی اف عبارت بودند از:اردن، افغانستان، استرالیا، هند، اندونزی، مالزی، مالدویا، مغولستان، نپال، زلاند نو، فلسطین، فیلیپین، قطر، جمهوری کره، سری لانکا، تایلند و تیمور.