”ابر و باد و مه و مه” سومین نمایشگاه تقوایی ازسه گانه عکس هایش درتهران برپاست. تقوایی که بعد از عباس کیارستمی و رضا کیانیان، سومین سینماگریست که عکس هایش را به نمایش درآورده، درحاشیه این نمایشگاه با روز گفت و گو است. تقوایی بر این باورست که “هرگاه سانسور درایران بیشتر می شود هنرمندان ایرانی قدرت زیبایی شناسی خود را افزایش می دهند.“
ناصر تقوایی، سازنده آثار معروفی چون ناخدا خورشید، دایی جان ناپلئون، نفرین، آرامش در حضور دیگران و…. به عکاسی روی آورده است و با یک “سه گانه” که درسال 74 قول آن را داده بود. سه گانه طبیعت در قاب دوربین عکاسی. اولین اپیزود این نمایشگاه در همان سال 74 و درتالار ابن سینای تهران برگزار شد. نگاهی متفاوت به طبیعت. دومین بخش سه گانه او درآبادان به نمایش در آمدوحالا پس از سال ها نوبت به عکس هایی رسیده که تقوایی آن را آخرین اپیزود سه گانه خود می داند. عکس هایی که حاصل 55 سال تجربه ثبت لحظه هاست. عکسهای تقوایی دارای موضوعات مختلفی هستند: فریم هایی از کوهستان ها و مناظر آن،سرما و گرمای کویرپهناوروروح هولناک آن،حرفه های متفاوتی که برخی ازآنها امروزه از بین رفته است،ساختمان های های قدیمی و….
قیمت تابلوهای تقوایی بین 5⁄2 تا 5 میلیون تومان است. با وی در مورد این نمایشگاه گفت و گو و با این سئوال آغاز کرده ایم که:
به نظر شما که سال هاست در عرصه فیلمسازی مشغولید وقاب و تصویر را خوب می شناسید،یک عکاس خوب چگونه عکاسی است؟
یک عکاس خوب، کسی است که خوب هم می بیند. وظیفه یک عکاس دیدن است ودید اوباید با همه انسان ها متفاوت باشد. چون کار او ثبت دنیایی است که از دید عموم پنهان است. و از آنجا که عکس باعث می شود دید ما نسبت به زیبایی و کژیهای محیط مان متفاوت شود، این وظیفه عکاس است که لیدر ما باشد.
نظرتان در مورد عکاسانی که درباره موضوعات خاصی عکاسی می کنند هم همین است؟
مثلا چه موضوعاتی؟
مثلا عکاسان پرتره.
این نوع عکاسان با آثارشان فرد مورد نظر خود را روانشناسی و روانکاوی می کنند. یک عکاس خوب باید بتواند از یک موضوع معمولی هم یک عکس قابل اعتنا بگیرد چرا که عکاسی یکی از هنرهای پایه است واصلا نمی شود از کنار آن به سادگی عبور کرد. ثبت لحظه های معمولی را همه می توانند انجام دهند. بخصوص که امروزه شاهد هستیم که با این دوربین های دیجیتال ساده اغلب دوربین به دست دارند. این خوب است که همه دلشان می خواهد عکاسی کنند و همین نکته کافی است تا به علاقه مردمانمان به تصویر پی ببریم. اما همه نمی توانند عکاسان خوبی باشند. عکاسانی که ازسوژه های معمولی عکس های متفاوت و جدیدی می گیرند دارای دید زیبایی شناسانه وهنرمندانه ای هستند که هم خودشان وهم اطرافیان از آنها لذت می برند.
چرا این نمایشگاه را درسه دوره متفاوت برگزار کردید؟
می توانستم تعداد آن را محدودتر کنم، اما ترجیح دادم این اتفاق نیفتد و برای کارهایم تلاش بیشتری کنم. با کمی دقت می توانید حضورچهارفصل با مناظر متفاوت را دراین نمایشگاه ببینید. همین حضور و ثبت فصل ها زمان می برد و باید کار می کردم.
درعکاسی بیشتربه موضوع می اندیشید یا زیبایی شناسی؟
هردودرجایگاه خود مهم هستند ولی برای من زیبایی شناسی بسیار مهمتر از موضوع است. نمایشگاههای پیشین ام موضوع داشتندولی این نمایشگاه موضوع ندارد. زیبایی شناسی خود باعث پرداخت به موضوعات است. موضوع، یک مساله تکراری است. مثلا شما ببینید در مورد موضوعی همچون عشق، سال هاست که عکس ها، داستانها، رمان ها، موسیقی ها وفیلم های متفاوتی نوشته و ساخته شده است اما هریکی از اینها با نگاه نو و خلاقیت، ابداعی تازه به چشم می آیند.
آیا درعکس هایتان از لحن وتمثیل خاصی هم بهره برده اید؟
کاربرد لحن وتمثیلی که شما به آن اشاره دارید مربوط به دوره ای است که فئودال ها به وجود آمدند. وجود تمثیل و لحن در هنر به دلیل وجود سمی چون سانسور است. هنرمند برای فرار از سانسور مجبور به تمثیل است و هنرمندان ایرانی هم پیرو این مساله. هرگاه سانسور درایران بیشتر می شود هنرمندان ایرانی قدرت زیبایی شناسی خود را افزایش می دهند. به ویژع اینکه اساسا زیبایی شناسی و تمثیل شناسی معنی ناب هنر است.