توافق اولیه درباره آینده سوریه

نویسنده
شیرین کریمی

» آیا ایران بشار را به روسیه فروخت؟

هم‌زمان با انتشار اخباری درباره مرگ ۴ عضو سپاه پاسداران در سوریه، کشورهای حاضر در کنفرانس آینده سوریه در وین پیرامون نقشه راهی درباره آینده سیاسی این کشور به توافق اولیه دست پیدا کرده‌اند.

نشست وین ۲ دومین کنفرانس از این دست است که با حضور جمهوری اسلامی همراه است. محمدجواد ظریف، وزیر امورخلرجه در راس هیاتی در این کنفرانس حضور داشت. برخی خبرنگاران ایرانی در توییتر از “نقش فعال” ظریف در جلسه وزرای امورخارجه نوشتند.

گفته می‌شود که کشورهای حاضر دراین کنفرانس به نقشه راهی برای ایجاد آتش‌بس در سوریه دست یافته‌اند. به گفته مقام‌های غربی قرار است تا ۶ ماه آینده دولت موقت در سوریه تشکیل شود. زمان برگزاری انتخابات برای تکیل دولت جدید هم ۱۸ ماه دیگر خواهد بود.

ایران که از جمله حامیان بشار اسد است، همواره تاکید کرده تصمیم‌گیری پیرامون آینده این کشور باید توسط مردم سوریه انجام شود. از جمله چند هفته پیش و پس از برگزاری کنفرانسی دروین پیرامون وضعیت سوریه، آیت‌الله خامنه‌ای گفته بود: “معنی ندارد کشورهای دیگر دور هم جمع شوند و راجع به یک نظام حکومتی و رئیس آن حکومت تصمیم بگیرند، این بدعتی خطرناک است که هیچ حکومتی در جهان اجرای آن را درباره خود نمی‌پذیرد”.

حضور نمایندگان دولت در این کنفرانس و همچنین ملاقات میان محمدجواد ظریف و جان کری پیش از این با انتقادهای اصول‌گرایان روبه‌رو شده بود. آن‌ها با اشاره به سخنان آیت‌الله خامنه‌ای که گفته بود مذاکره با آمریکا تنها درباره مسایل هسته‌ای امکان‌پذیر است، این ملاقات‌ها را نقض سخنان رهبر جمهوری‌اسلامی دانسته بودند.

با این حال اعضای دولت مدعی‌اند که ملاقات‌ها میان کری و ظریف تنها در چهارچوب مسایل هسته‌ای و برای اجرای برجام بوده است.

در هفته‌های گذشته تغییرات مهمی در وضعیت سوریه رخ داده است. علاوه بر برگزاری نشست آینده سوریه، روسیه نیز اقدام به حمله هوایی به بخش‌هایی از این کشور کرده است. مقام‌های روسی معتقدند که هدف آن‌ها نیروها و تاسیسات داعش در سوریه است. با این حال آمریکا و متحدانش مدعی‌اند که بیش از ۹۰ درصد اهدافی که روسیه بمباران کرده، متعلق به “مخالفان میانه‌رو”ی سوریه و بشار اسد است.

هم‌زمان با برگزاری این نشست در وین، رسانه‌های اصول‌گرا خبر داده‌اند که حداقل ۴ بسیجی ایرانی که به شکل داوطلبانه در سوریه مشغول جنگ بودند، در درگیری‌ با “تروریست‌های تکفیری” کشته‌ شده‌اند. به عقیده منتقدان و مخالفان حکومت ایران افزایش تعداد قربانی‌های ایرانی، نشانی بر دخالت‌های نظامی جمهوری‌اسلامی در سوریه است. از جمله این افراد می‌توان به حسین همدانی اشاره کرد. او بلندپایه‌ترین مقام سپاه پاسداران است که تاکنون در سوریه کشته شده است.

با این حال مسئولان سپاه پاسداران تاکید کرده‌اند که ایران در سوریه تنها حضور مستشاری دارد و دلیل بالا رفتن تلفات نیز حضور این نیروها در میدان جنگ برای بررسی بهتر اوضاع و تصمیم‌گیری است. گرچه محسن رضایی، فرمانده سابق سپاه پاسداران، در مراسم تشییع جنازه همدانی، خبر از آن داده بود که این فرمانده سپاه در ۸۰ عملیات در سوریه حضور داشته و دو قرارگاه نظامی نیز در این کشور ایجاد کرده است.