مصباح یزدی؛ دنبال شکل‌ دهی یک جریان خاص

نویسنده
مریم کاشانی

» ناکامی در تاسیس گروه فشار اختصاصی

خبرگزاری فارس گفتگویی با حجت‌الاسلام قاسم روانبخش دبیر سیاسی هفته‌نامه پرتو، وابسته به موسسه تحت نظارت آیت‌الله مصباح‌یزدی منتشر کرده که در آن مدعی شده در ماجرای مربوط به غائله قم تبرئه شده است. او گفته: “در آن جلسه دادگاه کیفر خواست قرائت شد و پس از آن ما نیز با ادله متقن از خود دفاع کردیم. طی آن دفاع اعلام کردیم که نقشی در آن ماجرا نداشته و مباحث مطرح در گزارش [مجلس] اتهامی بیش نیست.”

روانبخش درباره پیگیری قضایی اتهاماتی هم که مجلس وارد کرده تاکید داشت: “ما برای انقلاب کارهای زیادی داریم و فرصت دامن زدن به این مسائل را نداریم. از سوی دیگر تهیه کنندگان گزارش را فرزندان انقلاب می‌دانیم و از حق خود در این قضیه می‌گذریم، امیدواریم که در قضایای مشابه دقت بیشتری در تهیه گزارش به خرج دهند.”

سخنان روانبخش پاسخ برخی نمایندگان مجلس را به دنبال داشت. مهدی دواتگری عضو کمیته حقیقت‌یاب مجلس به سایت رسمی مجلس گفته بود: “آنچه که در گزارش کمیته حقیقت یاب تنظیم شد مبتنی برواقعیت‌ها، فیلم‌ها، تحقیقات ازعوامل و دستگاه‌های سیاسی و امنیتی و افراد دخیل در این حادثه بود و گزارش کاملا جامع است، بنابراین من معتقد هستم که رفتارهای این چنینی ازجانب دوستان حلقه پرتو این شائبه را ایجاد می‌کند که آنها همچنان به دنبال فرافکنی و شکل گیری یک جریان‌خاص هستند.”

منصور حقیقت پور، دیگر عضو کمیته حقیقت یاب مجلس نیز در گفتگو با سایت جمهوریت تاکید داشت: “خواهش من این است که آقای روانبخش از این مسئله نگذرند. آقای روانبخش تا دیروز می‌گفت من متهم نیستم و از اساس جایی من را احضار نکرده است حالا امروز از تبرئه حرف می زنند، ایشان چه زمانی به دادگاه رفتند که خبر ندادند؟ خواهش می‌کنم آقای روانبخش به طور روشن و صریح به مردم بگویند که شب ۲۱ بهمن یعنی شب قبل از غائله قم چه حرف‌هایی به چه کسانی در دفتر حلقه پرتو زده‌اند. البته فیلم این موضوع نیز در اختیار کمیته حقیقت‌یاب بود که تحویل قوه قضاییه شده است.”

یکی دیگر از نمایندگان مجلس نیز در گفتگو با همین سایت خواستار انتشار حکم دادگاه ویژه روحانیت شده بود. او تاکید داشت: “حق اعتراض برای مجلس محفوظ است.”

به دنبال این اعتراض‌ها، دادگاه ویژه روحانیت قم در اطلاعیه‌ای خبر داد که احکام “پرونده اخلال در مراسم ۲۲ بهمن سال ۹۱” صادر شده است. در این اطلاعیه آمده بود: “جهت تنویر اذهان عمومی به اطلاع می‌رساند که از مجموع ۲۳ متهم مربوط به احراز اتهامات انتسابی، نسبت به تعداد ۱۶ نفر از آنها در دادگاه بدوی نظر به محکومیت و نسبت به ۷ نفر دیگر به برائت اظهار نظر شده است. لازم به ذکر است، احکام صادره غیرقطعی و پرونده همچنان در سیر مراحل دادرسی قرار دارد، لذا هرگونه اظهارنظر غیر رسمی در این خصوص فاقد اعتبار است.”

در اطلاعیه دادگاه ویژه روحانیت مشخص نشده بود شانزده نفری که در این ماجرا محکوم شده‌اند به کجا وابسته هستند. روزنامه ایران در گزارشی با عنوان “ابهام در نقش «حلقه پرتو» در اهانت به علی لاریجانی” آورده بود: “به دلیل اعلام نشدن اسامی محکومان، مشخص نیست که حکم دستگاه قضا، گزارش مجلس در نقش «حلقه پرتو» در اهانت به رئیس مجلس را تأیید کرده است یا خیر؟”

با وجود انتشار اطلاعیه دادگاه ویژه روحانیت مبنی بر محکومیت شانزده تن از متهمان، رسانه‌های نزدیک به جبهه پایداری روایت دیگری از ماجرا داشتند. هفته‌نامه ۹ دی در آخرین شماره خود، طی گزارشی با عنوان “تبرئه متهمان گزارش ۲۲ بهمن قم در دادگاه ویژه روحانیت” آورده بود: “در طول این مدت تیترهای کذب و دروغ بسیاری علیه شاگردان آیت الله مصباح و حتی شخص ایشان زده شد. حتی از تریبون مجلس اتهامات زیادی متوجه چهره های موجهی چون حجت الاسلام روانبخش و دیگر شاگردان آیت الله مصباح از جمله حمید رسایی، مدیر مسئول ۹ دی و نماینده تهران شد. علاوه بر این چهره ها سپاه قم، نیروی انتظامی، ستاد هماهنگی تبلیغات اسلامی و برخی از نهادهای دیگر نیز متهم به دست داشتن به هتک حرمت حرم حضرت معصومه و اعتراضات خارج از عرف و ادب نسبت به رئیس مجلس شدند. در طول این مدت متأسفانه از تریبون مجلس و همچنین در روزنامه های زنجیره ای با عنوان سازی «حلقه پرتو» اتهامات زیادی متوجه طلاب مؤمن و انقلابی شد تا آنها را منزوی کند اما در نهایت دادگاه ویژه روحانیت پس از بررسی موضوع با تبرئه متهمین، به این غفلت سیاسی برخی از دوستان و انتقام سیاسی برخی از دشمنان پایان داد.”

این هفته نامه وعده داده بود که “۹ دی در شماره‌های آتی به بازخوانی این پرونده خواهد پرداخت.” اما این وعده با توقیف این هفته‌نامه محقق نشد. در این گزارش نیز مشخص نبود که افراد محکوم شده در پرونده ماجرای قم چه کسانی بوده‌اند.

در مرداد ماه گذشته مجلس گزارشی از آنچه “غائله ۲۲ بهمن قم” می‌خواند منتشر کرد که در آن از “نقش حلقه پرتو در تولید ادبیات و شعار و عملیات اغتشاش” سخن رفته بود. در بند نهم این گزارش درباره “اقدامات برخی افراد حلقه پرتو” آمده بود: “روز قبل از راهپیمایی ۲۲ بهمن ۱۳۹۱ یکی از افراد حلقه پرتو، فرد دیگر معلومی را احضار می‌نماید و از ایشان می‌خواهد نیروهای خود را برای نقش‌آفرینی در شبستان حرم مطهر حضرت معصومه (س) فراخواند و همچنین خطاط و امکانات لازم را برای شب ۲۱/۱۱/۹۱ در محل دفتر هفته‌نامه مذکور آماده نماید.”

 این گزارش همچنین از “حضور یکی از طلاب فعال حلقه پرتو در صف اول اعتراضات به عنوان عامل تحریک.” خبر داده بود. در این گزارش همچنین “اعترافات یکی از عوامل اصلی صحنه” ذکر شده بود که بر اساس آن “نامبرده در مراجعه به بهداری سپاه علی ابن ابیطالب(ع) به یک پزشک بهداری اعلام می‌نماید یکی از مسئولین قم به ایشان قبل از مراسم گفته که شما مسئول پرتاب کفش هستید! من گفتم کفش ۵۰ هزار تومان می‌ارزد ولی مهر پرتاب کردم!”

این گزارش رویارویی برادران لاریجانی با هواداران آیت‌الله مصباح‌یزدی تلقی شد اما گویا در پشت صحنه حامی قدرتمندتری وجود داشت. چند ماه بعد از انتشار گزارش مجلس، آیت‌الله مصباح‌یزدی در گفتگویی با هفته‌نامه ۹ دی گفت: “والله العلی العظیم من از ماجرای بهم زدن سخنرانی لاریجانی در قم، هیچ اطلاعی نداشتم.”

سوگند مصباح‌یزدی در زمانی بیان می‌شد که جبهه پایداری شکست سختی در انتخابات ریاست‌جمهوری خورده بود. ناظران سیاسی معتقد بودند که شکست این جبهه از دو جهت بوده است. از یک طرف رای نیاوردن سعید جلیلی، کاندیدای مورد حمایت این گروه، شکست تندروها تلقی می‌شد و از سوی دیگر رد صلاحیت کامران باقری لنکرانی به معنی بی‌اعتمادی رهبر جمهوری اسلامی به آنان بود. آیت‌الله مصباح‌یزدی در آن زمان معتقد بود: “‏بینی و بین الله شهادت می‌دهم که روی زمین و زیر این آسمان کسی اصلح‌تر از آقای لنکرانی نمی‌شناسم” رد صلاحیت لنکرانی در واقع رد صلاحیت آیت‌الله مصباح یزدی از سوی آیت‌الله خامنه‌ای تلقی شد. در آن زمان گفته می‌شد که ماجرای قم نیز در این اقدام بی‌تاثیر نبوده است. در واقع آیت‌الله مصباح‌یزدی با ساختن گروه فشار اختصاصی خود وارد حیطه اختیارات رهبری شده بود!

گزارش مجلس و ورود قوه قضائیه به ماجرای قم نشان می‌داد که تصمیم به گوش‌مالی آنچه که “حلقه پرتو” نامیده می‌شود از جایی دیگر گرفته شده است. دهم اسفند ماه محسن غرویان در گفتگویی با سایت پیام نو افشا کرد: “رهبر معظم انقلاب به صورت کاملا علنی و مشخص به آقای آقاتهرانی هشدار دادند و از وی خواستند که اگر اتفاقات قم کار آنها نیست، بیانیه صادر کنند اما آنها از این کار امتناع کردند.”

حساسیت آیت‌الله خامنه‌ای به گروه فشار آیت‌الله مصباح‌یزدی زمینه برخورد با این جریان را فراهم کرده بود. علی لاریجانی بعد از انتشار گزارش مجلس درباره غائله قم گفت: “این کارها انجام می‌گیرد و اصرار می‌کنند که این کارها سازمان یافته نیست، اما وزیر اطلاعات و معاونشان به من گفتند ما بررسی کردیم و فهمیدیم سازمان یافته است و گزارش کمیته تخصصی درست است، اگر کمی شم اطلاعاتی داشته باشیم می فهمیم که این موضوع بدون سازمان‌یافتگی انجام نمی‌گیرد.”

برخورد با ماجرای قم در حالی که ده‌ها مورد مشابه از ناآرامی در سخنرانی‌های دیگر چهره‌های سیاسی وجود دارد و حساسیتی برنمی‌انگیزد، نشان از ورود گروه پایداری و آیت‌الله مصباح‌یزدی در منطقه‌ ممنوعه دارد.