نوزدهم شهریورماه سالگشت ارتحال عالم مجاهد، آیتالله سید محمود طالقانی، از پیشگامان نهضت اصلاح دینی دوره معاصر است؛ فقیه روشنفکری که نقشی بیبدیل در تبیین و ترویج اندیشه “شورا” داشته و دفاعیات شرکت او در طرح و تصویب اصل شورا در مجلس خبرگان قانون اساسی بر همگان روشن است تا جایی که او را بانی طرح شوراها و شوراها را یادگار وی شمردهاند. یاد و نام او را گرامی داشته و بر روح و روان نورانی وی درود میفرستیم. امروز شوراها با چالشهای اساسی مواجهند که در این مجال اندک، تنها به دو مورد آن اشاره میشود:
1- شورا، نماد واقعی، سپردن اداره امور مردم به دست خویش است. شورا یک نهاد محلی و شهری است که نزدیکترین ارتباط و تماس را با مردم دارد. از این رو، انتظار آن است که بیشترین سهم و نقش را در اداره محلی امور شهروندان به عهده گیرد اما متاسفانه روحیه تمرکزگرایی و حرص حفظ قدرت دولتی، عملا شوراها را به نهادی تشریفاتی و بیاثر بدل کرده است که قدرت چندانی برای انجام وظایف و مسوولیت خویش ندارند. در حال حاضر، نظام اداری متمرکز و متورم کشور باعث شده که قدرت تاثیرگذاری این شوراها، اندک بوده و جایگاه رفیع این نهاد مردممحور، در حد ناظری کمرمق تنزل یابد که تنها قدرت دخالت و نظارت بر امور شهرداریها را داشته باشد و جایگاه اعضای شوراها به شورای شهرداریها تقلیل یابد.
2- فقدان قوانین و مقررات جامع و قاطع درباره شوراها که فرآیند شکلگیری آنها را از انجام تا فرجام پوشش دهد، شفاف نبودن اختیارات و وظایف شوراها، عدم تعریف روشن محدوده تعامل و ارتباط قانونی شوراها و نهادهای حاکمیتی و دستگاههای دولتی، فقدان تفکیک منطق و حقوق اجرا و نظارت و آشفتگی مرزهای آنها، وجود قوانین پراکنده و متضاد و اصلاحیههای ابهام و متناقض و در یک جمله تشتت قانونگذاری از چالشهای جدی فراروی شوراهاست که بهشدت از قدرت تاثیرگذاری آنها کاسته است. به یقین، برای کارآمد کردن شوراها که مجلس محلی و شهری قلمداد شدهاند، از یک سو نیاز فوری به تصحیح قوانین و رفع خلأهای قانونی، و از سویی، نیاز مبرم به افزایش اختیارات و اقتدار قانونی و حقوقی شوراها هست که این مهم با شکلگیری شوراهای فرادستی توانمند از جمله شورای عالی استانها شدنی است. شوراهایی که برابر اصل یکصدودوم حق دارد در حدود وظایف خود طرحهایی تهیه و مستقیما یا از طریق دولت به مجلس شورای اسلامی جهت قانونگذاری پیشنهاد کند. امیدوارم با انتخاب افرادی کاردان و باسابقه به تقویت جایگاه شورا کمک کنیم. خداوند بزرگ را سپاس میگویم که نمایندگان شورا توانستند در یک فضای صمیمی و دوستانه بهسرعت، دست به انتخاب هیات رییسه و شهردار پایتخت زده و بهزودی از هیجانات رقابتها گذشته و به فصل رفاقت و خدمتگزاری گام نهادهاند. به دوست دیرینه و باصفای خویش، جناب آقای مسجد جامعی که رای اعتماد همکاران را برای ریاست شورای چهارم، کسب کرده است، تبریک میگویم. فرهیختهیی که منزلتی سترگ، نزد نخبگان و اصحاب فکر و فرهنگ و رسانه داشته و کارنامه درخشان او در مسوولیتهای پیشین به ویژه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی زبانزد عام و خاص است. ارتباط و تعامل آقای مسجد جامعی با هیات دولت نقطه قوتی برای شورای چهارم و شهردار تهران است که میتواند در تنظیم روابط دولت مرکزی و شورا موثر افتد. خلئی که در گذشته، خساراتی هنگفت به پایتخت وارد کرده است. همچنین از جانب خویش و نمایندگان شورا و به ویژه همفکران خود، به برادر گرامی جناب آقای دکتر قالیباف که برای سومین دوره متوالی، شانس خدمتگزاری به مردم شریف تهران را یافته، شادباش گفته و آمادگی خویش را برای تعامل سازنده و متقابل و کمک همهجانبه به وی برای پیشبرد بهتر امور اعلام میکنم. ناگفته پیداست این تعامل باید دوسویه باشد، هم شورا با شهردار و هم شهردار با شورا. فراموش نکنیم اگر شهر تهران، برگزیده یک گروه هم باشد، زمانی موفق خواهد بود که از حمایت همه نمایندگان شورا برخوردار شود، چرا که بار سنگین مدیریت و اداره کلانشهر تهران، جز به همگرایی، تفاهم، تعامل و همکاری و احترام متقابل ممکن نیست. بر کسی پوشیده نیست که هر کدام از اعضای شورای کلانشهر تهران، سلیقه و گرایش سیاسی خاص خود را دارد اما شورا یک هویت مستقل از تک تک ما داشته و باید تلاش کنیم نقاط اشتراک بر جسته و پررنگ شود و بر نقاط افتراق و اختلاف فزونی و پیشی گیرد. بر همه ما لازم است بهشدت مراقبت کنیم که فضای دوستی، صمیمیت، همدلی و وفاق، جای خود را به عرصه رقابتهای سیاسی و حزبی ندهد چرا که شورا، یک نهاد اجتماعی است که لازمه موفقیت آن، پرهیز از ورود به منازعات و مجادلات سیاسی است. باید بر مبنای کارشناسی و بحثهای عالمانه، مشکلات و مطالبات مردم را بررسی و تصمیم سازی کرد و از تمامی نمایندگان شورا، متناسب با دانش و تخصص و تجربه آنان در کمیسیونها و شوراهای مختلف و فارغ از گرایشات فکری آنان استفاده کرد.
منبع: اعتماد